ด้านสติปัญญาและการเรียนรู้
ชวนลูกต่อบล็อก พัฒนาการเรียนรู้
บล็อกไม้ได้ชื่อว่าเป็นของเล่นที่ช่วยพัฒนาเด็กได้รอบด้าน ไม่ว่าจะเป็นการช่วยพัฒนากล้ามเนื้อ ให้ความรู้เรื่องสี รูปทรง ขนาด พื้นฐานทางคณิตศาสตร์ โครงสร้าง เช่น เด็กที่เล่นต่อบล็อกไม้เรียงซ้อนกันเป็นบ้านสูง ต้องผ่านกระบวนการคิดตัดสินใจก่อนว่า จะวางซ้อนกันกี่ชั้น ถึงจะไม่ล้ม
การเรียนรู้เรื่องความสมดุล ขนาด โครงสร้างนั้น ไม่ได้มาจากการท่องจำ หากแต่มาจากการเรียนรู้ด้วยตัวเอง ในวัยระหว่าง 18-24 เดือนนั้น เด็กมีกล้ามเนื้อมัดเล็ก อย่างกล้ามเนื้อมือและมีความสัมพันธ์ของมือและตาอยู่ในขั้นที่สามารถวางบล็อกไว้เรียงกันได้ 3-6 ชิ้นโดยไม่ล้ม ซึ่งแรกๆ เด็กอาจจะยังวางไม่ได้ แต่เมื่อหลายๆ ครั้งผ่านไป เขาจะค่อยๆ เรียนรู้ว่าจะวางอย่างไร บล็อกจึงจะต่อขึ้นไปได้ ซึ่งการเรียนรู้เช่นนี้ เด็กต้องใช้พัฒนาการด้านการเรียนรู้ ความคิด และสติปัญญา
ด้านร่างกายและการเคลื่อนไหว
เดินตามรอยเท้า พัฒนาการเคลื่อนไหว
ชวนลูกสนุกกับการเคลื่อนไหวร่างกาย ด้วยการเดิน การกระโดด โดยให้คุณแม่ใช้ชอล์กวาดรอยเท้าลูกสลับกันไปเหมือนรอยเท้ากำลังเดินประมาณ 10 รอย ให้มีความห่างระหว่างกันทั้งใกล้-ไกล เพื่อให้ลูกได้ก้าวเท้าบ้าง กระโดดบ้าง จากนั้นบอกให้ลูกเดินไปตามรอยเท่านั้น ลูกจะได้กระโดดเมื่อเจอรอยเท้าที่ห่างกัน
การวาดเป็นรอยเท้าจะช่วยให้ลูกสนุกกับการเดินหรือกระโดดย่ำไปตามรอยเท้ามากยิ่งขึ้น การเล่นนี้จะช่วยพัฒนาการกะระยะ การเคลื่อนไหว การทรงตัว และพัฒนากล้ามเนื้อของลูกได้อย่างดีค่ะ
ด้านภาษาและการสื่อสาร
รับฟังลูกพูด เพื่อลูกสื่อสารดี
เวลาที่ลูกน้อยพูด แม้จะรู้เรื่องบ้าง ไม่รู้เรื่องบ้าง แต่ก็นับว่าเป็นพัฒนาการด้านภาษาค่ะ เพราะเป็นสิ่งที่เจ้าตัวเล็กพยายามจะบอกให้คนรอบข้างไม่ว่า จะเป็นคุณพ่อคุณแม่รับรู้ เพื่อสื่อความคิดและความรู้สึกของเขา คุณแม่เองก็มีส่วนในการส่งเสริมพัฒนาการด้านการพูดของลูกน้อยได้ ด้วยการรับฟังลูกพูดค่ะ
-
คุณแม่ควรรับฟังลูกพูดด้วยความสนใจ เพื่อให้ลูกรู้สึกว่าเรื่องที่เขาพูดนั้นสำคัญ และคุณแม่สนใจเขา เพราะหากแสดงให้เขาเห็นว่าคุณแม่ไม่สนใจ ลูกก็จะไม่กล้าเล่าอะไรให้คุณแม่ฟังอีกเลย
-
ห้ามพูดเชียวค่ะ ประโยคที่ว่า “หยุดพูดก่อนได้มั้ย” หรือ “เมื่อไหร่จะหยุดพูด แม่กำลังยุ่งอยู่” นอกจากไม่ส่งเสริมพัฒนาการแล้ว ยังหยุดยั้งพัฒนาการอีกด้วย ดังนั้น สิ่งที่ควรทำคือ หยุดภารกิจตรงหน้าสักพักแล้วหันมาฟังเจ้าตัวเล็กพูดก่อนค่ะ
-
ควรฟังโดยให้ความสนใจทั้งคำพูดและสังเกตสีหน้าท่าทางขณะที่ลูกพูด การฟังอย่างใส่ใจ พ่อแม่จะเข้าใจว่าลูกรู้สึกอย่างไร และคิดอย่างไร อะไรที่ทำให้เขารู้สึกแบบนั้น ลูกมีจุดอ่อน จุดแข็งอย่างไร ทำให้ทราบว่าจะส่งเสริมลูกให้เติบโตและเข้มแข็งได้อย่างไร
-
ขณะที่ลูกพูด คุณแม่ควรสบตาลูกด้วยด้วยแววตาที่ใส่ใจ สนใจ เท่านี้ลูกน้อยก็รู้สึกถึงความสนใจที่คุณแม่ให้เขาแล้วค่ะ
ด้านอารมณ์และสังคม
เกมจ้ำจี้มะเขือเปาะ ฝึกทักษะทางสังคมให้ลูก
เด็กวัยนี้มีความเป็นตัวของตัวเองสูง ชอบลองผิดลองถูก และต้องการสำรวจสิ่งแวดล้อมรอบตัวที่แปลกใหม่ด้วยตัวเอง ตลอดทั้งยังยึดตัวเองเป็นศูนย์กลางไม่ชอบให้ใครมาสั่งหรือบังคับ จึงอาจแสดงออกโดยการต่อต้าน เช่น ขัดใจลงไปนอนดิ้น ร้องกวนอาละวาด พ่อแม่ต้องรู้จักหลอกล่อหรือเบี่ยงเบนความสนใจ ลูกก็จะลดพฤติกรรมเหล่านั้นได้
การเลือกการเล่นและการให้เหมาะกับพัฒนาการของเด็กในแต่ละวัย มีความสำคัญต่อการพัฒนาศักยภาพของเด็กเป็นอย่างมาก พ่อแม่จึงมีบทบาทสำคัญต่อการเลือกสรรการเล่นและจัดสภาพแวดล้อมให้เอื้ออำนวยต่อเด็กให้เกิดศักยภาพในการเรียนรู้
เล่นเกมจ้ำจี้มะเขือเปาะ - มีประโยชน์เพื่อฝึกให้ลูกมีสังคม สร้างสัมพันธ์กับบุคคลอื่นๆ โดยผู้ใหญ่หรือเด็กคนใดคนหนึ่งจะเป็นผู้นำเกม ใช้นิ้วจิ้มลงบนนิ้วมือของผู้เล่นทีละนิ้ว เป็นการฝึกการเล่นตามกติกา (ไม่ใช่ตามใจตัวเอง) ให้กับลูก พร้อมกับร้องเพลง “จ้ำจี้มะเขือเปาะ” เป็นการฝึกการฟัง สร้างความสนใจ และการมีสมาธิในการเล่น รวมทั้งได้รับการเสริมทักษะพัฒนาการด้านภาษา และรู้จักกติกาง่ายๆ ไม่ซับซ้อนในการเล่นเกมนี้ด้วย