ตรวจสอบข้อมูลโดย : ผศ.พญ.ดิษจี ลุมพิกานนท์
กุมารแพทย์ สาขาทารกแรกเกิดและปริกำเนิด
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ วชิรพยาบาล

 

เมื่อลูกมีอาการท้องแข็งท้องอืด หรือมีอาการท้องแข็ง ท้องผูกถ่ายยาก คุณแม่ทุกคนต่างพยายามจะแก้ไขปัญหานี้เพื่อให้ลูกกลับมาขับถ่ายเป็นปกติโดยเร็ว ซึ่งการกระตุ้นลำไส้ให้ลูกขับถ่ายเป็นหนึ่งในหลายวิธีที่คุณแม่นำมาใช้เพื่อแก้ไขอาการท้องผูก ท้องอืด หรือมีอาการท้องแข็งไม่ถ่ายของลูก ซึ่งทำได้ไม่ยากเลยค่ะ

มานวดกระตุ้นการขับถ่าย ลดอาการท้องแข็งท้องอืดของลูกน้อยกันเถอะ

  • ช่วยลูกขยับร่างกาย

    การช่วยโดยการขยับร่างกายลูกให้มากขึ้น เช่นเดียวกับผู้ใหญ่ การเคลื่อนไหวและออกกำลังกายช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ของเด็ก ช่วยเร่งการย่อยอาหาร ส่งผลให้ร่างกายลำเลียงของเสียออกไปได้เร็ว ขณะลูกนอนหงาย คุณแม่อาจจับยกข้อเท้าลูกยกขึ้นเบาๆ และหมุนช้า ๆ เหมือนกับการปั่นจักรยาน หรือลูกนอนหงายแล้วจับขาลูกชิดกัน จากนั้นยกขาขึ้นแล้วดันให้เข่างอไปติดกับท้อง กดเข่าค้างไว้ประมาณ 5 วินาที แล้ววางขาลงแนบกับพื้น แล้วเริ่มทำใหม่ประมาณ 10 ครั้ง เมื่อลูกขยับร่างกายจะช่วยให้ถ่ายได้ง่ายขึ้น ช่วยลดลมในท้องสาเหตุของอาการท้องแข็ง ท้องอืดได้เช่นกัน

  • นวดท้อง

    วิธีการนวดท้องให้ทารกถ่ายจะช่วยกระตุ้นลำไส้ ส่งผลให้ขับถ่ายได้ง่าย ลดอาการท้องผูกได้ คุณแม่ทำได้ดังนี้

    • - ใช้นิ้วนวดเบาๆ บริเวณท้องของลูกวนตามเข็มนาฬิกาประมาณ 3 นาที จากนั้นเปลี่ยนเป็นใช้ฝ่ามือนวดเบาๆ เป็นวงกลมตามเข็มนาฬิกาไปทั่วท้องสัก 3-4 รอบ

    • - ไล่นิ้วชี้ไปรอบสะดือลูกตามเข็มนาฬิกาประมาณ 3 นาที การวนตามเข็มนาฬิกาเป็นการเคลื่อนไหวตามระบบการย่อยและช่วยให้เกิดการเคลื่อนไหวภายใน ไปกระตุ้นให้ลำไส้ทำงานนั่นเอง

    • - ควรหมั่นนวดจนกว่าลูกจะถ่ายได้ปกติ

สมัครเป็นสมาชิก Enfa Smart Club กับชมวันนี้ ลุ้นรับ MacBook Air

วิธีลดอาการลูกน้อยท้องแข็ง ท้องอืด

นอกจากวิธีการนวดท้องให้ทารกถ่ายแล้ว ยังมีวิธีการช่วยให้ลูกท้องแข็ง ท้องอืด เพื่อให้การนวดท้องทารกได้ผลลัพธ์มากขึ้นดังนี้

นวดท้องให้ทารก ช่วยกระตุ้นลำไส้ของลูกน้อย

 

  • เลือกเวลา

    หากจะทำการนวดท้องเพื่อช่วยให้ลูกน้อยถ่ายง่ายขึ้นคุณพ่อคุณแม่ควรเลือกเวลาก่อนนวด โดยดูช่วงเวลาระหว่างมื้อนม ไม่นวดหรือออกกำลังกายให้ลูกก่อนหรือหลังมื้อนมไม่นาน หรือช่วงที่ลูกงอแง ง่วงนอนก็ไม่ควรทำ

  • ถอดแหวนออก

    พราะอาจครูดผิวหนังของลูกได้

  • ให้ลูกนอนบนเบาะที่เขารู้สึกสบาย

    หากคุณแม่ใช้วิธีนวดท้องให้ทารกถ่ายโดยที่ลูกท้องแข็ง มีอาการท้องผูกถ่ายยาก ให้คุณแม่พาลูกนอนลงบนเบาะที่ลูกน้อยรู้สึกสบาย เพราะการนวดท้องบนเบาะที่เหมาะสมกับลูกน้อยจะช่วยให้ลูกรู้สึกสบายและผ่อนคลายไม่เกร็งตัว

  • ใช้ครีม

    ก่อนเริ่มนวดลูก คุณแม่ควรบีบครีมหรือโลชั่นลงฝ่ามือคุณแม่ ถูฝ่ามือทั้งสองขึ้นลงเพื่อให้ผ่ามือและครีมมืออุ่นขึ้นเล็กน้อยก่อนสัมผัสลงบนผิวลูก

  • สังเกตอาการลูก

    ในขณะคุณแม่เริ่มนวดควรสบตาลูก ชวนเขาพูดคุยไปด้วยขณะนวด หากลูกแสดงอาการไม่ชอบ ให้หยุดก่อน อุ้มเขาขึ้นมาปลอบแล้วค่อยลองใหม่ในวันต่อไป

  • ให้ลูกแช่น้ำอุ่น

    ผู้เชี่ยวชาญบางคนแนะนำให้แช่ลูกในน้ำอุ่น เพราะจะช่วยให้ลูกผ่อนคลาย กล้ามเนื้อต่างๆ บริเวณท้องของลูกจะคลายอาการท้องแข็งท้องอืดและความตึงเครียดลง ช่วยลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อที่ใช้ในการขับถ่าย เมื่อกล้ามเนื้อผ่อนคลาย ทารกก็อาจขับถ่ายได้ง่ายขึ้น

  • กระตุ้นลำไส้ด้วยน้ำหรือน้ำผลไม้

    เด็กบางคนอาจจะมีอาการท้องแข็งท้องอืด ท้องผูกร่วมด้วย อาจเกิดจากสาเหตุเพราะกินน้ำน้อย หากลูกอายุ 6 เดือนขึ้นไปสามารถให้ลูกดื่มน้ำเปล่าเพิ่มได้ หรือลองให้ลูกดื่มน้ำผลไม้อย่างน้ำลูกพรุน น้ำแอพพริคอต น้ำลูกแพร์ ฯลฯ จะช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ได้

  • เปลี่ยนมาใช้นมสูตรย่อยง่าย

    หากลูกท้องแข็งหลังจากกินนมผง ขอแนะนำให้คุณแม่เลือกนมผงสูตรย่อยง่ายให้ลูกกิน เพราะนมสูตรนี้จะส่งผลดีต่อระบบการย่อยอาหารของเด็ก ซึ่งยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ จะช่วยให้ระบบขับถ่ายของลูกดีขึ้นและหายจากอาการไม่สบายท้องต่างๆ ได้ ด้วยคุณสมบัติดังนี้

    • -โปรตีนผ่านการย่อยบางส่วน

      ทำให้โปรตีนนมมีขนาดเล็กลงกว่านมสูตรปกติ ร่างกายลูกจึงย่อยและดูดซึมรับสารอาหารได้หมด ไม่ตกค้างเป็นอาหารของแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่ที่จะย่อยโปรตีนที่ตกค้างเหล่านี้จนเกิดเป็นแก๊สที่ก่อให้เกิดอาการท้องแข็ง ท้องอืดและรู้สึกไม่สบายท้องต่างๆ

    • - มีน้ำตาลแลคโตสต่ำกว่านมสูตรปกติ

      ซึ่งจะลดปัญหาเมื่อเด็กย่อยน้ำตาลแลคโตสได้จำกัด แต่ได้ปริมาณน้ำตาลแลคโตสเพียงพอสำหรับสมองของเด็กที่กำลังเติบโต และยังช่วยให้จุลินทรีย์ในลำไส้ใหญ่ทำงาน ทำให้อุจจาระเด็กนิ่มด้วย

    • - มี DHA, ARA และสารอาหารสำคัญอื่นๆ

      สารอาหารอย่าง DHA และ ARA ก็เป็นสารอาหารสำคัญ ที่ช่วยในการบำรุงสมองและร่างกายของลูกให้พัฒนาอย่างเหมาะสมตามวัย

      หากคุณแม่ได้ลองใช้วิธีกระตุ้นลำไส้หรือวิธีนวดท้องให้ทารกถ่ายเหล่านี้ช่วยแล้วยังไม่ได้ผล คุณแม่อาจต้องทดลองหลายวิธีไปเรื่อยๆ โดยบางกรณีอาจต้องใช้ทุกวิธีร่วมกันหรือบางคนอาจใช้เพียง 1-2 วิธี เชื่อมั่นว่าอาการท้องแข็ง ท้องอืด ท้องผูกไม่ถ่ายของลูกจะลดลงได้แน่นอน ขอให้คุณแม่พยายามนะคะ เพื่อการขับถ่ายที่ดีของลูกน้อย เมื่อลูกน้อยไม่มีปัญหาการขับถ่าย สุขภาพและพัฒนาการที่ดีของเขาก็จะตามมาค่ะ

หากคุณแม่มีปัญหาเรื่องการขับถ่ายของลูกหรือเรื่องวิธีการนวดให้ทารถถ่ายง่ายขึ้น ก็สามารถปรึกษาคุณหมอถึงแนวทางแก้ไขและการเลือกนมสูตรต่างๆ ที่เหมาะสมกับลูกน้อย ไม่ว่าจะเป็นนมสูตรย่อยง่าย ที่มีโปรตีนผ่านการย่อยบางส่วนและมีน้ำตาลแลคโตสต่ำกว่าปกติ ซึ่งสอดคล้องกับระบบการย่อยของลูกเพื่อแก้ไขปัญหานี้ (ในกรณีลูกมีอาการท้องเสีย ท้องอืด ไม่สบายท้อง ร้องกวน แหวะนม) หรือสูตรผสมใยอาหารที่ช่วยในการขับถ่าย อย่างเช่น พีดีเอ็กซ์ (PDX) และ กอส (GOS) ใยอาหารสุขภาพ ซึ่งเป็นอาหารของจุลินทรีย์ชนิดดีในลำไส้ จะช่วยปรับการทำงานของลำไส้ให้สมดุล (ในกรณีลูกมีอาการท้องผูก) อย่างไรก็ตามนมแม่ก็ยังดีและเหมาะกับทารกที่สุด นอกจากนี้ คุณแม่สามารถใช้โปรแกรมเช็กสุขภาพอุจจาระลูกน้อย และLive chat กับพยาบาลเพื่อปรึกษาเรื่องการขับถ่ายของลูกได้

อึไม่ออก ต้องทำยังไง พบคำตอบจากผู้เชี่ยวชาญได้ที่นี่