เคยสงสัยกันบ้างไหมว่า เด็กทารกสามารถ “ฝัน” ได้หรือเปล่า คุณแม่อาจจะเคยเห็นลูกน้อยยิ้ม หรือดิ้น ในขณะนอนหลับ แต่นั่นหมายถึงว่าลูกน้อยของเราฝันอยู่หรือเปล่านะ? ที่จริงแล้วเราไม่ทราบแน่ชัดว่าเด็กทารกสามารถฝันได้ไหม เรื่องนี้ยังคงเป็นเรื่องที่นักวิจัยหลายคนกำลังค้นหาคำตอบอยู่ แต่เป็นไปได้แค่ไหนที่เด็กทารกจะสามารถฝันได้?
ทำความเข้าใจเรื่องความฝัน
ความฝันสามารถเกิดขึ้นได้ในทุกระยะของการหลับ แต่ความฝันมักจะเกิดขึ้นบ่อย ๆ ในช่วงระยะของการนอนหลับที่เรียกว่า REM Sleep (Rapid Eye Movement Sleep) คือ ระยะการนอนหลับที่กล้ามเนื้อต่าง ๆ หยุดทำงาน ยกเว้น หัวใจ กระบังลม กล้ามเนื้อตา และกล้ามเนื้อเรียบ
มีการค้นพบคลื่นสมองที่คล้ายกับระยะการนอนหลับ REM ในอายุครรภ์ระหว่าง 25 – 28 สัปดาห์ และในเด็กทารก แต่นักวิจัย และนักประสาทวิทยามองว่า มันไม่ใช่เรื่องง่ายที่เด็กทารกจะสามารถฝันได้ เนื่องจากกระบวนการฝัน ต้องอาศัยการพัฒนาจากหลาย ๆ ปัจจัยร่วมด้วย เช่น ความสามารถในการคิดเชิงนามธรรม ความสามารถในการจินตนาการถึงสิ่งต่าง ๆ ซึ่งเด็กทารกยังขาดสิ่งเหล่านี้อยู่
แล้วเด็กจะสามารถเริ่มฝันได้ตอนไหน
จากผลการศึกษาพบว่า เด็กจะเริ่มฝันเมื่ออายุประมาณ 2 ปี เป็นต้นไป ความฝันของเด็ก ๆ จะถูกพัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ ตั้งแต่ฝันเป็นภาพนิ่ง เป็นภาพเคลื่อนไหว จนไปถึงสามารถจดจำความฝันบางส่วนได้ หรือมีความรู้สึกร่วมกับฝันนั้น ๆ เราอาจไม่ทราบแน่ชัดว่า เด็กทารกมีความฝันหรือไม่ แต่สิ่งที่เราได้เรียนรู้คือ ความฝันของเด็กจะถูกพัฒนาขึ้นพร้อมกับพัฒนาการด้านสมอง รวมถึงปัจจัยอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ดังนั้นการเสริมสร้างพัฒนาการด้านต่าง ๆ ก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยเตรียมพร้อมลูกน้อยสู่อนาคต
References
