Enfa สรุปให้
- เด็กที่ตัวเล็ก ผอมบาง หรือมีน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ อาจมีความเสี่ยงต่อโรคขาดสารอาหาร ซึ่งอาจนำมาซึ่งภาวะทางสุขภาพต่าง ๆ ได้
- แม้เด็กจะต้องได้รับการเพิ่มน้ำหนัก แต่การซื้ออาหารเสริมให้ลูกอ้วน หรือยาเจริญอาหาร ควรทำภายใต้การดูแลจากแพทย์ ไม่ควรซื้อยาหรืออาหารเสริมใด ๆ มาให้ลูกกินเอง
- อาหารเพิ่มน้ำหนักลูกในแต่ละมื้อ ควรประกอบไปด้วยผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ นม เพื่อให้เด็กได้รับสารอาหารที่หลากหลาย ครบทั้ง 5 หมู่
ลูกตัวเล็ก ผอมบาง น้ำหนักน้อย แลดูไม่ค่อยแข็งแรง มักเป็นสัญญาณที่ทำให้คุณพ่อคุณแม่เกิดความวิตกกังวลว่าลูกจะขาดสารอาหาร หรือมีพัฒนาการที่ไม่สมวัย จึงหาอาหารเสริมให้ลูกอ้วน พยายามขุนให้ลูกเป็นเด็กอ้วน แต่...จริง ๆ แล้วยาเจริญอาหารเด็กนี่มันดีต่อเด็กจริง ๆ ไหมนะ? ตาม Enfa ไปหาคำตอบกันได้เลยค่ะ
อาหารเสริมให้ลูกอ้วน คืออะไร จำเป็นหรือไม่
อาหารเสริมให้ลูกอ้วน หรือยาเจริญอาหาร เป็นยาที่กระตุ้นให้เด็กรู้สึกหิว เจริญอาหารมากขึ้น กินอาหารได้มากขึ้น และมีส่วนช่วยสร้างมวลกระดูกและกล้ามเนื้อ มีผลทำให้เด็กโตขึ้น
ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว ยาเหล่านี้แม้จะมีผลข้างเคียงช่วยทำให้ลูกเจริญอาหารและเจริญเติบโตขึ้นได้จริง แต่....ไม่ใช่ยาที่แพทย์จะเห็นชอบให้คุณพ่อคุณแม่ซื้อมาให้ลูกใช้โดยทั่วไปแบบที่ไม่ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์
เพราะยาเจริญอาหารโดยมากมักมีส่วนประกอบของฮอร์โมนเพศชายอยู่ด้วย หากลูกกินยาโดยที่ไม่ได้อยู่ในความดูแลของแพทย์ แม้ว่าในระยะแรกอาจจะดูได้ผล แต่ในระยะยาว ลูกเสี่ยงที่จะมีปัญหาภาวะแทรกซ้อนทางสุขภาพได้ค่ะ
รู้จัก ยาเจริญอาหารเด็ก และ วิตามินเพิ่มน้ำหนักเด็ก
เวลาที่ลูกเบื่ออาหาร กินอาหารน้อย พ่อแม่ก็มักจะหาซื้อยาเจริญอาหารเด็ก และ วิตามินเพิ่มน้ำหนักเด็ก เพื่อกระตุ้นให้เด็กอยากอาหารและกินอาหารมากขึ้น
โดยยาเจริญอาหารเด็ก มีอยู่ 2 ชนิดที่นิยมใช้กัน คือ
- ยาประเภทพิโซติเฟน (Pizotifen) เป็นยาในกลุ่มยาแก้แพ้ ที่ปกติจะใช้รักษาอาการปวดศีรษะ หรือปวดไมเกรน แต่ยาก็มีผลข้างเคียงที่ช่วยในการเจริญอาหารด้วย
- ยาประเภทซัยโปรเฮปตาดีน (Cyproheptadine) เป็นยาที่นิยมใช้มากที่สุดเพื่อผลลัพธ์ในการเจริญอาหาร โดยตัวยาจัดอยู่ในกลุ่มยาแก้แพ้ที่มีผลข้างเคียงช่วยเพิ่มความอยากอาหารมากขึ้น
ส่วนวิตามินเพิ่มน้ำหนักเด็ก ที่นิยมใช้กัน คือ อาหารเสริมวิตามินรวม และอาหารเสริมธาตุเหล็ก เพราะเป็นกลุ่มสารอาหารที่เด็กมักจะขาดมากที่สุดในกรณีที่เบื่ออาหาร กินอาหารน้อย หรือไม่ค่อยกินข้าว
และการขาดแคลนธาตุเหล็กมักจะเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะเลือดจางจากการขาดธาตุเหล็ก และเสี่ยงต่อภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ไม่แข็งแรง เจ็บป่วยง่าย
อย่างไรก็ตาม ทั้งวิตามินเพิ่มน้ำหนักเด็ก และ ยาเจริญอาหารเด็ก ควรใช้งานภายใต้คำแนะนำของแพทย์จะดีที่สุด หากแพทย์ไม่ได้แนะนำให้ใช้ คุณพ่อคุณแม่ควรหลีกเลี่ยง และปรับเปลี่ยนการดูแลลูก เปลี่ยนวิธีการปรุงอาหาร จะดีต่อสุขภาพของลูกในระยะยาวมากกว่า
ยาเจริญอาหาร เพิ่มน้ำหนักเด็ก ควรใช้เมื่อไหร่
ยาเจริญอาหาร ควรใช้เมื่อแพทย์วินิจฉัยให้ลูกกิน และแพทย์จะสั่งจ่ายยาซึ่งมีตัวยาที่ปลอดภัยต่อเด็ก และเหมาะสมกับภาวะทางสุขภาพของเด็ก ซึ่งจะลดความเสี่ยงของการใช้ยาที่ไม่ตรงกับเด็ก หรือมีตัวยาซึ่งหากใช้ไปนาน ๆ จะส่งผลเสียต่อร่างกายของเด็กได้
ดังนั้น หากลูกไม่ค่อยกินข้าว กินอาหารน้อย เบื่ออาหารติดต่อกันเป็นเวลานาน ๆ จนน้ำหนักเริ่มลดลงอย่างเห็นได้ชัด ร่างกายซูบผอม ให้รีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุ และกินยาตามที่แพทย์สั่ง ในกรณีที่จำเป็นจะต้องกินยาเจริญอาหาร ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ อย่าซื้อยามาให้ลูกกินเอง!
น้ำมันเพิ่มน้ำหนักทารก ปลอดภัยหรือไม่
เด็กอายุ 6-12 เดือนที่เริ่มกินอาหารตามวัยได้แล้ว แต่ลูกมักจะเบื่ออาหาร ไม่ค่อยกินข้าว หรือกินก็กินน้อยเกินไป สามารถเติมน้ำมันลงในอาหารประมาณ 1-2 ช้อนชาต่อมื้อ ไขมันในน้ำมัน จะช่วยให้เด็กในการเจริญเติบโตของเด็กได้ค่ะ
มากไปกว่านั้น ในน้ำมันยังช่วยดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน ช่วยให้เด็กได้รับพลังงานและสารอาหารที่เหมาะสมกับวัยได้ และไขมันที่อยู่ในกลุ่มไขมันโอเมก้า ยังมีส่วนช่วยเสริมสร้างสมองได้อีกด้วย
อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่น้ำมันทุกชนิดจะเหมาะสำหรับใส่ในอาหารเด็กนะคะ น้ำมันที่ดีสำหรับเด็ก คือ น้ำมันที่ไม่ใช่ไขมันอิ่มตัว เพราะสามารถย่อยได้ง่าย ได้เแก่
- น้ำมันรำข้าว
- น้ำมันมะกอก
- น้ำมันคาโนล่า
ส่วนน้ำมันที่ไม่เหมาะสำหรับเด็ก คือกลุ่มน้ำมันที่ย่อยยาก ได้แก่
- น้ำมันปาล์ม
- น้ำมันมะพร้าว
ลูกผอมทําไงให้อ้วน วิธีรับมือเมื่อลูกน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์
หากลูกผอมเกินไป จนเริ่มมีน้ำหนักที่ต่ำกว่าเกณฑ์ คุณพ่อคุณแม่ควรเริ่มปรับเมนูอาหารในแต่ละมื้อให้ลูก เน้นอาหารเพิ่มน้ำหนักลูก ที่มีสารอาหารครบทั้ง 5 หมู่ มีทั้งเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ และนม เพื่อให้ลูกได้รับสารอาหารที่เพียงพอสำหรับการเจริญเติบโต และมีน้ำหนักที่สมวัย
อาหารเพิ่มน้ำหนักลูก 6 เดือน - 12 เดือน
อาหารที่ช่วยเพิ่มน้ำหนักทารกวัยเริ่มกินอาหารตามวัย ได้แก่
- เนื้อสัตว์บดต่าง ๆ เช่น เนื้อหมู เนื้อไก่ เนื้อปลา อาหารทะเล หรือไข่ต้ม ซึ่งมีโปรตีนสูง เหมาะแก่การให้พลังงาน
- ผักและผลไม้ต่าง ๆ บดหยาบหรือบดละเอียด เพื่อให้ลูกกินได้ง่าย ได้รับวิตามินและเกลือิแร่ที่จำเป็นต่อร่างกาย
- เติมน้ำมันที่เป็นไขมันไม่อิ่มตัวและย่อยง่ายลงในอาหาร เพื่อเสริมสร้างการเจริญเติบโต เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันรำข้าว น้ำมันคาโนล่า
อาหารเพิ่มน้ำหนักลูก 1 ขวบ - 3 ขวบ
อาหารที่ช่วยเพิ่มน้ำหนักเด็กวัย 1-3 ขวบ ได้แก่
- ข้าว 1-2 ทัพพี หรืออย่างน้อย 1 ทัพพี เพื่อให้ได้พลังงานจากคาร์โบไฮเดรต
- นมวัว เด็กควรดื่มนม 1-2 กล่องต่อวัน เพื่อเสริมโปรตีนและแคลเซียมสำหรับเด็ก
- เนื้อสัตว์ต่าง ๆ เช่น เนื้อหมู เนื้อไก่ เนื้อปลา อาหารทะเล ไข่ สามารถนำมาต้ม ผัด แกง ทอด เพื่อความอร่อยที่หลากหลาย และเพื่อให้ลูกได้รับโปรตีนที่เพียงพอต่อการเจริญเติบโต เหมาะแก่การให้พลังงานน
- ผลไม้ต่าง ๆ หั่นเป็นชิ้นพอดีคำ เน้นเป็นผลไม้สด ไม่ใช่ลไม้แปรรูป เพื่อให้ลูกได้รับวิตามินและเกลือแร่อย่างเต็มที่
- ผักทั้งผักใบเขียว และผักหลากสี พยายามปรุงรวมกับเนื้อสัตว์ หั่นให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ กินได้ง่าย เพื่อให้ลูกได้รับวิตามินและแร่ธาตุจำเป็น
- เติมน้ำมันที่เป็นไขมันไม่อิ่มตัวและย่อยง่ายลงในอาหาร เพื่อเสริมสร้างการเจริญเติบโต เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันรำข้าว น้ำมันคาโนล่า หรืออาจใช้เนยในการปรุงอาหารแทนน้ำมันก็ได้เช่นกัน
อาหารเพิ่มน้ำหนักลูกวัย 3 ขวบขึ้นไป
อาหารที่ช่วยเพิ่มน้ำหนักเด็กวัยอนุบาล ได้แก่
- ข้าว มื้อละ 1-2 ทัพพี
- นมวัว เด็กวัยอนุบาลควรดื่มนม 1-2 กล่องต่อวัน เพื่อเสริมโปรตีนและแคลเซียม สำหรับใช้ในการสร้างกระดูกและฟันที่แข็งแรง
- เนื้อสัตว์ต่าง ๆ เช่น เนื้อหมู เนื้อไก่ เนื้อปลา อาหารทะเล ไข่ เพื่อให้ลูกได้รับโปรตีนที่เพียงพอต่อการเจริญเติบโต เหมาะแก่การให้พลังงาน
- ผลไม้ต่าง ๆ หั่นเป็นชิ้นพอดีคำ เน้นเป็นผลไม้สด ไม่ใช่ลไม้แปรรูป เพื่อให้ลูกได้รับวิตามินและเกลือแร่อย่างเต็มที่
- ผักทั้งผักใบเขียว และผักหลากสี พยายามปรุงรวมกับเนื้อสัตว์ หั่นให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ กินได้ง่าย เพื่อให้ลูกได้รับวิตามินและแร่ธาตุจำเป็น
- เติมน้ำมันที่เป็นไขมันไม่อิ่มตัวและย่อยง่ายลงในอาหาร เพื่อเสริมสร้างการเจริญเติบโต เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันรำข้าว น้ำมันคาโนล่า หรืออาจใช้เนยในการปรุงอาหารแทนน้ำมันก็ได้เช่นกัน
เลือกโภชนาการที่มี MFGM ช่วยเสริมสร้างสมองลูกใน 1,000 วันแรกของชีวิต
MFGM หรือ Milk Fat Globule Membrane เป็นเยื่อหุ้มอนุภาคไขมันในนมแม่ ประกอบด้วยโปรตีนและไขมันกว่า 150 ชนิด อย่างสฟิง โกไมอิลีน ฟอสโฟลิปิด แกงกลิโอไซต์ ซึ่งเป็นกลุ่มสารอาหารที่มีส่วนช่วยสำคัญต่อการเสริมพัฒนาการรับรู้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งทักษะด้านสติปัญญาและความจำ เด็กควรได้รับโภชนาการ MFGM จากนมแม่อย่างเพียงพอ เพื่อเสริมสร้างสมองลูกอย่างมีประสิทธิภาพตั้งแต่ 1,000 วันแรกของชีวิต
ไขข้อข้องใจเรื่องอาหารเสริมให้ลูกอ้วนกับ Enfa Smart Club
อาหารเพิ่มน้ำหนักลูก 7 ขวบ ให้ลูกกินอะไรดี?
สำหรับเด็ก 7 ขวบ ที่มีน้ำหนักตัวน้อย คุณพ่อคุณแม่ควรเน้นปรุงอาหารที่หลากหลาย มีทั้งเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ ธัญพืช และนม เพื่อให้เด็กได้รับสารอาหารครบทั้ง 5 หมู่ เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโต
อาหารเพิ่มน้ำหนักลูก 3 ขวบ ให้ลูกกินอะไรดี?
สำหรับเด็ก 3 ขวบ ที่มีน้ำหนักตัวน้อย คุณพ่อคุณแม่ควรเน้นปรุงอาหารที่หลากหลาย มีทั้งเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ ธัญพืช และนม เพื่อให้เด็กได้รับสารอาหารครบทั้ง 5 หมู่ เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโต
อาหารเพิ่มน้ำหนักลูก 2 ขวบ ให้ลูกกินอะไรดี?
สำหรับเด็ก 2 ขวบ ที่มีน้ำหนักตัวน้อย คุณพ่อคุณแม่ควรเน้นปรุงอาหารที่หลากหลาย มีทั้งเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ ธัญพืช และนม เพื่อให้เด็กได้รับสารอาหารครบทั้ง 5 หมู่ เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโต
อาหารเพิ่มน้ำหนักลูก 9 เดือน ให้ลูกกินอะไรดี?
เด็กวัย 9 เดือน ควรกินอาหารตามวัยควบคู่ไปกับนมแม่หรือนมสูตรสำหรับเด็กวัย 9 เดือน เพื่อให้ได้รับพลังงานและสารอาหารที่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตจะต้องประกอบไปด้วยเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ ธัญพืช นำมาบดพอหยาบให้ลูกกิน เพื่อให้เด็กได้รับสารอาหารครบทั้ง 5 หมู่ เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโต
- คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. ลูกไม่ยอมกินข้าว. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=337. [13 พฤษภาคม 2024]
- โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์. ทำอย่างไรเมื่อลูกน้ำหนักน้อย. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.bumrungrad.com/th/health-blog/september-2020/when-your-child-underweight. [13 พฤษภาคม 2024]
- โรงพยาบาลพญาไท. ทานอาหารให้เหมาะสมตามช่วงวัย สำหรับทารกแรกเกิด ถึง 1 ปี. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.phyathai.com/th/article/2777-%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB. [13 พฤษภาคม 2024]
- โรงพยาบาลนนทเวช. อาหารสำหรับเด็กน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.nonthavej.co.th/Kids-Nutrition.php. [13 พฤษภาคม 2024]
- โรงพยาบาลราชวิถี. สัญญาณว่าร่างกายขาดธาตุเหล็ก. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.rajavithi.go.th/rj/?p=2093. [13 พฤษภาคม 2024]
- สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). หมอย้ำพ่อแม่ให้ลูกกิน “วิตามินเสริม” อาจส่งผลร้าย. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.thaihealth.or.th/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A2. [13 พฤษภาคม 2024]
- หมอชาวบ้าน. ยาเจริญอาหาร. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.doctor.or.th/article/detail/1192. [13 พฤษภาคม 2024]
- ชีวิตดีดี Ged Good Life. ยาเจริญอาหาร ช่วยให้ลูกกินข้าวได้จริงมั้ย อันตรายหรือเปล่า?. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.gedgoodlife.com/health/14745-medicine-for-picky-eater/. [13 พฤษภาคม 2024]
- หมอชินตา พาเลี้ยงลูก. ลูกตัวเล็ก ลูกกินข้าวน้อย ควรกินวิตามินตัวไหนดี. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.youtube.com/watch?v=2dDvXL1_tdg. [13 พฤษภาคม 2024]
- พี่กัลนมแม่ Pekannommae mother and child care. อาหารลูกต้องใส่น้ำมันไหม น้ำมันที่ควรใช้ น้ำมันไม่ควรใช้ในการทำอาหารให้ลูก การเลือกน้ำมันสำหรับเด็ก. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.youtube.com/watch?v=ZAUQO46BSfQ. [13 พฤษภาคม 2024]
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่