เด็กคลานตอนกี่เดือน เด็กไม่คลานเลยผิดปกติหรือเปล่า?

Enfa สรุปให้

• ช่วงเวลาในการเริ่มคลานของทารกแต่ละคนนั้นจะแตกต่างกันออกไป เพราะทารกแต่ละคนจะมีพัฒนาการที่ช้าหรือเร็วไม่เหมือนกัน
• ทารกบางคนอาจเริ่มคลานเร็วสุดเมื่อมีอายุได้ 4 เดือน หรืออย่างช้าสุดก็คืออายุ 7-9 เดือน
• อย่างไรก็ตาม ถ้าทารกมีอายุพ้นจาก 9 เดือนไปแล้ว แต่ยังไม่ยอมคลาน ก็ไม่ต้องตกใจไปนะคะ เพราะการที่ลูกไม่คลาน ไม่ถือว่าลูกมีพัฒนาการช้า แต่เด็กสามารถที่จะข้ามขั้นจากการนั่งไปเป็นการฝึกยืนและเริ่มเดินนได้เลย โดยที่ไม่ผ่านการคลาน

หลังจากที่เด็กเริ่มชันคอได้ เงยหน้าได้ พลิกตัวไปมาได้ นั่งเองได้ โดยไม่ต้องให้คุณพ่อคุณแม่คอยประคอง ถัดมาเจ้าตัวเล็กก็เริ่มที่จะคลานไปมา คลานเดินหน้า และคลานถอยหลังได้แล้ว แต่...เมื่อไหร่กันนะที่ลูกจะเริ่มคลาน แล้วสัญญาณแบบไหนบ้างที่บอกชัดเจนว่าลูกใกล้จะคลานได้แล้วนะ คุณพ่อคุณแม่ตามไปดูพร้อม ๆ กันกับ Enfa ได้เลยค่ะ

เด็กคลานกี่เดือน

คุณพ่อคุณแม่รู้ไหมว่า เด็กเริ่มคลานกี่เดือน? ต้องบอกเลยว่าคำตอบนั้นกว้างมากค่ะ เพราะทารกแต่ละคนนั้นมีพัฒนาการที่ไม่เหมือนกัน บางคนมีพัฒนาการที่เร็วแบบก้าวกระโดด บางคนอาจจะมีพัฒนาการช้านิดหน่อย แต่ก็ยังตามเกณฑ์ ขณะที่เด็กอีกหลายคนมีพัฒนาการที่ช้าเลย

ซึ่งช่วงอายุที่เด็กจะเริ่มคลานนั้น คุณพ่อคุณแม่อาจจะพบว่าลูกน้อยมีพัฒนาการเรื่องการคลาน ดังนี้

• เด็กบางคนเริ่มคลานหรือส่งสัญญาณของการคลานเร็วที่สุดตั้งแต่อายุ 4 เดือน
• เด็กหลายคนเริ่มคลานเมื่ออายุได้ราว ๆ 6-7 เดือน
• และเด็กอีกหลายคนที่เริ่มคลานเมื่ออายุได้ 9 เดือน
• มากไปกว่านั้น ยังมีเด็กอีกหลายคนที่จนอายุได้ 11 เดือนแล้ว ก็ยังไม่คลานเลย ซึ่งนั่นไม่ถือว่าเป็นเรื่องผิดปกติแต่อย่างใดค่ะ เพราะเด็กหลายคนก็ข้ามพัฒนาการในเรื่องของการคลานไปเป็นการเดินเลยก็มีค่ะ

วิธีสังเกตลูกน้อย ท่าทางแบบนี้ลูกใกล้จะคลานได้แล้วนะ

เมื่อเจ้าตัวเล็กพร้อมที่จะคลาน คุณพ่อคุณแม่อาจสังเกตเห็นจากสัญญาณต่าง ๆ ดังนี้

• ทารกสามารถกลิ้งหรือหมุนตัวจากซ้ายไปขวา หรือขวาไปซ้ายได้
• ทารกสามารถดันตัวเองขึ้นไปอยู่ในท่านั่งได้ด้วยตัวเอง โดยไม่ต้องอาศัยคุณพ่อคุณแม่คอยประคอง
• ทารกอาจพยายามลุกขึ้นยืน โดยใช้มือกับเข่า และโยกตัวไปมา จังหวะนี้คุณพ่อคุณแม่อาจจะเริ่มลุ้นว่าเจ้าตัวเล็กจะเริ่มขยับมือและเข่าไปข้างหน้าเพื่อคลานหรือไม่
• ตอนที่ทารกนอนหงาย ทารกอาจพยายามหมันตัวกลับมาอยู่ในท่าพร้อมคลาน โดยการดันแขนออกมาข้างใดข้างหนึ่ง

ทารกนั่งหรือคลานก่อน เข้าใจลำดับพัฒนาการตามวัยของลูกน้อย

ก่อนที่ทารกจะเริ่มคลานได้ ทารกจะต้องมีพัฒนาการต่าง ๆ ตามลำดับ โดยจะไล่ไปตั้งแต่พัฒนาการกล้ามเนื้อคอที่แข็งแรง จากนั้นจึงเริ่มที่จะสามารถลุกขึ้นนั่งได้เองโดยไม่ต้องคอยให้คุณพ่อคุณแม่ประคองลุกขึ้นนั่ง และหลังจากนั้นจึงจะเป็นการเริ่มหัดคลานตามมา

โดยอาจแบ่งเป็นช่วงอายุได้ ดังนี้

• ทารกแรกเกิด - 3 เดือน กล้ามเนื้อคอยังไม่แข็งแรงมาก แม้จะพยายามเงยหน้า ชันคอขึ้น แต่ก็ทำได้เพียงไม่กี่วินาที
• อายุ 4 เดือน สามารถที่จะประคองลำคอตัวเองให้ตั้งตรงได้เอง โดยคุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องคอยประคองคอและไหล่ขึ้น และยังเป็นช่วงที่ทารกเริ่มเรียนรู้ที่จะมีการม้วนตัว หรือกลิ้งไปมาซ้ายขวา
• อายุ 6 เดือน ทารกเริ่มนั่งเองได้โดยไม่ต้องให้คุณพ่อคุณแม่ประคองลุกขึ้นนั่ง และเริ่มส่งสัญญาณพร้อมคลาน
• อายุ 9 เดือน ทารกสามารถคลานได้คล่อง สามารถคลานเดินหน้า ถอยหลัง โดยไม่เซหรือโอนเอน

อย่างไรก็ตาม ลำดับพัฒนาการของเด็กแต่ละคนไม่ใช่ว่าจะเหมือนกันเสมอไป เด็กบางคนก็เริ่มคลานตั้งแต่อายุ 4 เดือน หรืออาจจะเริ่มคลานไปพร้อม ๆ กับการนั่งด้วยตัวเอง

ฝึกลูกคลานยังไงดี เช็กวิธีหัดลูกคลาน ที่ปลอดภัยและได้ผล

ที่จริงแล้วคุณพ่อคุณแม่ไม่จำเป็นต้องสอนลูกให้คลานเลยค่ะ เพราะเด็กสามารถที่จะเรียนรู้เรื่องพวกนี้ได้ด้วยตัวเอง โดยจะเริ่มเรียนรู้มาจากการคว่ำตัว การหมุนตัว

อย่างไรก็ตาม คุณพ่อคุณแม่อาจกระตุ้นให้เจ้าตัวเล็กเริ่มหัดคลานได้ ดังนี้

• ฝึกคว่ำตัว ไม่ว่าจะเป็นการคว่ำตัวทารกลงบนตักในตอนที่เปลี่ยนผ้าอ้อม ตอนอุ้มทารกพาดบ่า การให้ทารกได้มีโอกาสคว่ำตัวบ่อย ๆ จะช่วยสร้างความแข็งแกร่งที่หลัง คอ และแขน ซึ่งดีต่อการคลาน
• อุ้มแล้วปล่อยให้นั่ง เมื่ออุ้มขึ้นแล้วให้ปล่อยทารกนั่ง โดยไม่ต้องประคองไว้ตลอดเวลา แต่ปล่อยให้ทารกได้นั่งด้วยตัวเองอยู่อย่างนั้น จะช่วยให้ทารกพัฒนากล้ามเนื้อหน้าท้องและหลังที่แข็งแรงและพร้อมสำหรับการคลาน ซึ่งโดยปกติทารกก็มักจะเริ่มคลานหลังจากที่สามารถนั่งได้ถนัดแล้ว
• กระตุ้นด้วยของเล่น เมื่อลูกเริ่มนั่งและทรงตัวได้แล้ว ให้คุณพ่อคุณแม่หลอกล่อด้วยของเล่นที่อยู่ตรงหน้า พยายามชูของเล่นไปมาเพื่อหลอกล่อให้ทารกเริ่มคลานมาข้างหน้าเพื่อมาหยิบเอาของเล่นจากมือของคุณพ่อคุณแม่

สิ่งสำคัญคือคอยดูแลพื้นที่บริเวณที่จะปล่อยให้ทารกคลานให้สะอาด โล่ง ไม่ควรมีสิ่งใดวางระเกะระกะกีดขวางการคลานของทารก ไม่ว่าจะชิ้นใหญ่หรือเล็ก ควรจัดการให้เป็นระเบียบ เพราะหากทารกคลานไปทับ หรือคลานไปชนเข้าอาจทำให้เกิดอาการเจ็บปวดหรือมีบาดแผลได้

ทารกคลานกี่เดือน ถือว่าพัฒนาการล่าช้า และควรปรึกษาคุณหมอ

สำหรับการคลานช้านั้น ไม่ถือว่าน่าเป็นห่วงเลยค่ะ ไม่ว่าลูกจะเริ่มคลานตอนอายุ 9 เดือน 10 เดือน หรือ 11 เดือน ก็ไม่ถือว่าผิดปกติค่ะ เพราะมีทารกอีกหลายคนมากที่ข้ามสเตปจากการนั่ง แล้วข้ามไปเป็นการหัดเดินเลย โดยไม่มีช่วงเวลาของการหัดคลานเกิดขึ้น

อย่างไรก็ตาม หากลูกน้อยอายุถึง 1 ปีแล้ว แต่ยังไม่แสดงความสนใจเลยในการคลาน ยังไม่มีการดันตัวเพื่อจะลุกขึ้นยืน หรือแทบไม่เคลื่อนไหวแขนและขาเลย หรือขยับแขนและขาน้อยจนผิดปกติ ให้ลองหาเวลาพาลูกไปตรวจกับแพทย์ เพราะในบางครั้ง ทารกอาจมีปัญหาด้านพัฒนาการทางระบบประสาทได้ค่ะ

ลูกไม่ยอมคลาน รับมือยังไงดี

หากเจ้าตัวเล็กไม่ยอมคลานเลย แม้ว่าจะอายุ 7-9 เดือนแล้ว คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องตกใจไปนะคะ นั่นถือเป็นเรื่องปกติมากที่ทารกจะไม่คลานเลย แต่สามารถที่จะเริ่มยืนขึ้นและเริ่มหัดเดิน

ไขข้อข้องใจเรื่องการคลานของทารกกับ Enfa Smart Club

 ลูกคลานก่อนนั่ง ปกติหรือไม่?

โดยทั่วไปแล้วทารกต้องเรียนรู้ที่จะนั่งได้อย่างมั่นคงก่อนแล้วถึงจะเริ่มเรียนรู้ที่จะคลานไปข้างหน้าและคลานถอยหลัง

อย่างไรก็ตาม มีทารกหลายคนที่มีพัฒนาการด้านการคลานและการนั่งไปพร้อม ๆ กัน ทารกบางคนอาจเริ่มมีสัญญาณของการคลานตั้งแต่ 4 เดือน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ทารกเพิ่งเริ่มที่จะเรียนรู้การลุกขึ้นนั่งด้วยตัวเอง

 ลูก 4 เดือนต้องคลานได้หรือยัง?

โดยทั่วไปทารกจะเริ่มส่งสัญญาณการคลานเมื่อมีอายุได้ 6 เดือน อย่างไรก็ตาม มีเด็กหลายคนที่มีพัฒนาการไวมาก โดยเริ่มส่งสัญญาณการคลานตั้งแต่อายุได้ 4 เดือน

 ลูก 3 เดือนเริ่มคลานได้หรือยัง?

ทารกแรกเกิดอายุ 3 เดือนนั้น ถือว่าเร็วไปสำหรับการคลานค่ะ เพราะในช่วง 3 เดือนแรกนั้น ทารกยังอยู่ในช่วงฝึกชันคอโดยมีพ่อกับแม่คอยช่วยเหลืออยู่เลย เพราะกล้ามเนื้อคอยังไม่ได้แข็งแรงมากนัก ดังนั้น เรื่องคลานตั้งแต่อายุ 3 เดือนนี่ จึงถือว่าเร็วไปค่ะ

 ลูก 7 เดือน ไม่ยอมคลาน ผิดปกติไหม?

สำหรับการคลานนั้น ไม่มีคำว่าช้าไปค่ะ ต่อให้ลูกจะไปเริ่มคลานเอาตอนอายุ 10-11 เดือน ก็ไม่ถือว่าผิดปกติ ทารกหลายคนไม่เคยคลานด้วยซ้ำ แต่ข้ามขั้นจากการนั่งแล้วก็ไปเริ่มหัดเดินเลย

 8 เดือน แล้ว ลูกยังไม่คลาน ทำยังไงดี?

การคลานช้า ไม่ถือว่าเป็นพัฒนาการที่บกพร่อง เพราะถึงจะไม่คลาน แต่พัฒนาการด้านอื่น ๆ เช่น ทักษะทางภาษา ทักษะการพูด ทักษะการฟัง ทักษะการเข้าสังคม หรือทักษะการเคลื่อนไหวอื่น ๆ เช่น แขน ขา การหยิบจับยังสามารถทำได้ปกติ

ดังนั้น ถึงแม้ว่าลูกจะอายุเด็ก 8 เดือนเข้าไปแล้วแต่ยังไม่ยอมคลาน ก็ไม่ถือว่าผิดปกติ ทารกหลายคนไม่เคยคลานด้วยซ้ำ แต่ข้ามขั้นจากการนั่งแล้วก็ไปเริ่มหัดเดินเลย

 ลูก 9 เดือน ยังไม่คลาน ถือว่าพัฒนาการช้าไหม?

เด็ก 9 เดือน การคลานช้า ไม่ถือว่าเป็นพัฒนาการที่บกพร่อง เพราะถึงจะไม่คลาน แต่พัฒนาการด้านอื่น ๆ เช่น ทักษะทางภาษา ทักษะการพูด ทักษะการฟัง ทักษะการเข้าสังคม หรือทักษะการเคลื่อนไหวอื่น ๆ เช่น แขน ขา การหยิบจับยังสามารถทำได้ปกติ

ดังนั้น ถึงแม้ว่าลูกจะอายุถึง 9 เดือน ก็ไม่ถือว่าผิดปกติ ทารกหลายคนไม่เคยคลานด้วยซ้ำ แต่ข้ามขั้นจากการนั่งแล้วก็ไปเริ่มหัดเดินเลย

 ลูก 10 เดือน ยังไม่คลาน แบบนี้ถือว่าผิดปกติหรือเปล่า?

การคลานช้า ไม่ถือว่าเป็นพัฒนาการที่บกพร่อง เพราะถึงจะไม่คลาน แต่พัฒนาการด้านอื่น ๆ เช่น ทักษะทางภาษา ทักษะการพูด ทักษะการฟัง ทักษะการเข้าสังคม หรือทักษะการเคลื่อนไหวอื่น ๆ เช่น แขน ขา การหยิบจับยังสามารถทำได้ปกติ

หรือต่อให้ลูกจะไปเริ่มคลานเอาตอนอายุ 10-11 เดือน หรือจะไม่คลานเลย ก็ไม่ถือว่าผิดปกติ ทารกหลายคนไม่เคยคลานด้วยซ้ำ แต่ข้ามขั้นจากการนั่งแล้วก็ไปเริ่มหัดเดินเลย