Enfa สรุปให้
-
ผื่นแพ้อาหารในทารก เกิดขึ้นเพราะทารกมีอาการแพ้อาหารบางอย่าง เช่น นมวัว ถั่ว ไข่ ปลาต่าง ๆ เป็นต้น
-
เมื่อร่างกายเกิดอาการแพ้ต่อสารก่อภูมิแพ้ ก็จะมีปฏิกิริยาต่าง ๆ แสดงออกมา และหนึ่งในอาการสำคัญที่สามารถสังเกตเห็นได้อย่างชัดเจนก็คือการมีผื่นขึ้นตามร่างกาย
-
ซึ่งเด็กทุกคนมีอากสที่จะเป็นภูมิแพ้อยู่แล้ว ดังนั้น หากสงสัยว่าลูกแพ้อาหารหรือเปล่า หรือลูกน้อยแพ้อะไรบ้าง ควรพาลูกไปเข้ารับการตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ เพื่อที่จะได้สามารถหลีกเลี่ยงและรับมือกับสารก่อภูมิแพ้เหล่านั้น ป้องกันไม่ให้อาการแพ้กำเริบ
เลือกอ่านตามหัวข้อ
• ผื่นแพ้อาหารทารกคืออะไร
• สาเหตุของอาการแพ้อาหารในทารก
• ลักษณะผื่นแพ้อาหารทารกเป็นอย่างไร
• วิธีรักษาอาการแพ้อาหารทารก
• ผื่นแพ้อาหารแบบไหน ที่ต้องรีบไปพบแพทย์
• ไขข้อข้องใจเรื่องผื่นแพ้อาหารของทารกกับ Enfa Smart Club
อาการแพ้อาหาร เป็นอาการทางสุขภาพที่สามารถพบได้ตั้งแต่เด็ก และอาจพบได้ในเด็กทารกด้วย โดยอาการสันนิษฐานเบื้องต้นของอาการแพ้อาหารในทารกก็คือมีผื่นที่ขึ้นตามตัวทารก หรือที่เรียกว่า ผื่นแพ้อาหาร แต่ทารกแพ้อาหารได้อย่างไร และผื่นแพ้อาหารในทารกอันตรายหรือไม่ Enfa จะมาเล่าให้ฟังค่ะ
ผื่นแพ้อาหารทารก คืออะไร
ผื่นแพ้อาหารในทารก เกิดขึ้นเพราะทารกมีอาการแพ้อาหารบางอย่าง เช่น นมวัว ถั่ว ไข่ ปลาต่าง ๆ เป็นต้น
เมื่อร่างกายเกิดอาการแพ้ต่อสารก่อภูมิแพ้ ร่างกายก็จะมีปฏิกิริยาต่าง ๆ แสดงออกมา และหนึ่งในอาการสำคัญที่สามารถสังเกตเห็นได้อย่างชัดเจนก็คือการมีผื่นขึ้นตามร่างกาย
ยิ่งกับทารกแล้ว ยิ่งมองเห็นผื่นจากอาการแพ้อาหารชัดเจนมากค่ะ เนื่องจากผิวของทารกนั้นบอบบาง จึงทำให้ผื่นสามารถผุดขึ้นมาได้มากกว่าอาการแพ้อาหารในผู้ใหญ่
การแพ้อาหารในทารกเกิดจากอะไร มาเข้าใจเบื้องหลังอาการแพ้ของลูกกัน
อาการแพ้อาหารของทารกนั้น เกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัยค่ะ แต่สาเหตุหลักของอาการแพ้ต่าง ๆ นั้นก็มาจากระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานบกพร่อง และเข้าใจว่าสารก่อภูมิแพ้บางอย่างนั้นเป็นสิ่งอันตราย จึงทำปฏิกิริยาต่อสารก่อภูมิแพ้นั้น ส่งผลให้มีอาการแพ้ต่าง ๆ ตามมา เช่น ทารกมีอาการคัน จาม เป็นผื่น หรือ ทารกอาเจียน ปวดศีรษะ ท้องเสีย
เด็กบางคนมีความเสี่ยงจะมีอาการแพ้อาหารติดตัวมาด้วยแล้ว เพราะได้รับพันธุกรรมสืบทอดมาจากพ่อหรือแม่ หรือทั้งพ่อและแม่
เด็กบางคนมีอาการแพ้อาหารหลังจากกินนมแม่ ซึ่งส่วนหนึ่งอาจมาจากอาหารที่คุณแม่กินเข้าไป และส่งผ่านไปยังน้ำนม เมื่อทารกกินนมแม่เข้าไป ก็ได้รับสารก่อภูมิแพ้นั้นเข้าไปด้วย จึงทำให้แพ้อาหาร
หรือทารกอาจอยู่ในวัยที่เริ่มกินอาหาร Solid Food แล้ว และมีอาการแพ้ต่ออาหารบางอย่างขึ้นมาในทันที
ดังนั้น หากสงสัยว่าเจ้าตัวเล็กแพ้อาหารหรือเปล่า หรือลูกน้อยแพ้อะไรบ้าง ควรพาลูกไปเข้ารับการตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ เพื่อที่จะได้สามารถหลีกเลี่ยงและรับมือกับสารก่อภูมิแพ้เหล่านั้น ป้องกันไม่ให้อาการแพ้กำเริบ
ลักษณะผื่นแพ้อาหารทารก เป็นอย่างไร
หนึ่งในอาการแพ้ที่พบเห็นกันได้บ่อย ๆ ก็คือการมีผื่นขึ้นตามร่างกาย สำหรับอาการแพ้อาหารในทารกก็สามารถพบลักษณะเช่นนี้ได้เหมือนกัน และพบได้มากกว่าในผู้ใหญ่ด้วย เพราะผิวหนังของเด็กนั้นค่อนข้างที่จะบอบบางมาก จึงมีแนวโน้มที่ผื่นจะลุกลามและขึ้นตามร่างกายได้มากกว่า
โดยผื่นแพ้อาหารทารกนั้น ก็ไม่ต่างไปจากผื่นที่เกิดขึ้นจากอาการแพ้อื่น ๆ เท่าไหร่นักค่ะ จะเป็นผื่นแดงขนาดเล็ก เป็นปื้น ๆ ขึ้นตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ลักษณะคล้ายกับลมพิษ และมีอาการคันร่วมด้วย
ผื่นแพ้อาหารทารกกี่วันหาย
ผื่นจากอาการแพ้อาหารนั้นจะค่อย ๆ หายไปเองภายใน 2-3 ชั่วโมง แต่เนื่องจากเด็กแต่ละคนมีพื้นฐานสุขภาพที่แตกต่างกัน เด็กบางคนอาจหายเป็นผื่นตั้งแต่ชั่วโมงแรก ขณะที่เด็กบางคนอาจใช้ระยะเวลาหลายชั่วโมง
อย่างไรก็ตาม หากผื่นแพ้อาหารไม่ดีขึ้นเลยมากกว่า 1 วัน ควรพาลูกไปพบแพทย์ทันที
ผื่นแดงขึ้นตามตัวทารก แบบนี้จะใช่ผื่นแพ้อาหารหรือเปล่า
จริง ๆ แล้วผื่นแดงที่ขึ้นตามตัวทารกนั้น ยากที่จะสันนิษฐานในทันทีว่าเกิดจากสาเหตุใด เพราะผื่นแดงที่ขึ้นตามร่างกายนั้นเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ โดยอาจเกิดจากอาการแพ้อาหาร ผื่นร้อน ผื่นผ้าอ้อม หรือผื่นลมพิษ เป็นต้น
ลูกมีผื่นแดงขึ้นตามตัว ไม่คัน
ผื่นแดงที่ไม่มีอาการคันร่วมด้วย อาจเป็น:
-
ผื่นแดงที่เกิดเพราะร่างกายมีอุณหภูมิสูง หรือเป็นไข้ กรณีเช่นนี้ร่างกายจะมีผื่นแดงขึ้นที่บริเวณแก้มหรือใบหน้า แต่ไม่มีอาการคัน
-
ผื่นแดงที่เกิดจากส่าไข้ หรือผื่นดอกกุหลาบ ที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส Human herpesvirus type 6 (HHV-6) หรือไวรัสโรคเริม ผื่นเหล่านี้จะเกิดขึ้นหลังจากร่างกายมีไข้ลดลง แต่จะไม่ค่อยมีอาการคัน
-
ผื่นจากอาการแพ้ยา หรือแพ้วัคซีน ผื่นแดงเหล่านี้ก็ไม่ค่อยมีอาการคันร่วมด้วย แต่บางอาการแพ้ยาบางชนิดก็อาจทำให้เกิดผื่นคันได้
ลูกมีผื่นแดงขึ้นตามตัว คัน
ผื่นแดงที่มีอาการคันร่วมด้วย อาจเป็น:
-
ผื่นจากอาการแพ้ต่าง ๆ ทั้งแพ้อาหาร แพ้ฝุ่น
-
ผื่นเนื่องจากอากาศร้อน เด็กบางคนมีผื่นแดงขึ้นตามร่างกายเมื่ออากาศร้อนอบอ้าว
-
ผื่นจากปัญหาผิวหนัง เช่น โรคสะเก็ดเงิน โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
-
ผื่นจากเชื้อรา เช่น กลาก โรคน้ำกัดเท้า
-
ผื่นจากแมลง สัตว์ กัดต่อย เช่น เหา โรคหิด โรคโลน
นอกจากการเกิดผื่นตามผิวหนังแล้ว ทารกแพ้อาหารมีอาการยังไงบ้าง
นอกเหนือจากผดผื่นตามร่างกายแล้ว ทารกที่แพ้อาหาร ยังอาจมีอาการร่วมอื่น ๆ ดังนี้
-
อาการไอ
-
จาม
-
น้ำมูกไหล
-
อาการคัน
-
ผื่นแดง
-
หายใจมีเสียวหวีด
-
หายใจไม่ออก
-
วิงเวียนศีรษะ
-
อ่อนเพลีย
-
อาเจียน
-
ท้องเสีย
-
อุจจาระมีเลือดปน
วิธีรักษาอาการแพ้อาหารทารก
อาการแพ้อาหารในทารกนั้น มักจะดีขึ้นตามลำดับภายใน 2-3 ชั่วโมง ช้าเร็วขึ้นอยู่กับระบบภูมิคุ้มกันของเด็กแต่ละคน และโดยมากแล้วมักไม่มีการรักษาเฉพาะทาง แต่จะรักษาตามอาการ หรือให้ยาแก้แพ้
ดังนั้น หากอาการแพ้อาหารของทารกไม่ดีขึ้นเลย หรือมีอาการแพ้ติดต่อกันเกิน 3 ชั่วโมงหรือ 1 วัน หรือมีอาการรุนแรง ได้แก่ หายใจมีเสียงหวีด หายใจไม่ออก ตาบวม หรือปากบวม ควรรีบพาไปพบแพทย์ทันที
ในทารกที่มีอาการที่สงสัยว่ามีภาวะแพ้อาหาร ควรพาทารกไปเข้ารับการตรวจโดยกุมารแพทย์ หรือกุมารแพทย์โรคภูมิแพ้ ซึ่งแพทย์อาจแนะนำให้ตรวจหาสารภูมิแพ้ และหากทารกแพ้ต่อสารหรืออาหารชนิดใด ก็พยายามหลีกเลี่ยงอาหารและสารก่อภูมิแพ้เหล่านั้น
คุณพ่อคุณแม่อาจลองปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเรื่องการให้นมที่มีส่วนผสมของ LGG
เด็กหลาย ๆ คนที่มีอาการผดผื่นขึ้นตามใบหน้าและลำคอ มักมีสาเหตุมาจากอาการแพ้ เช่น แพ้อาหาร หรือแพ้โปรตีนในนมวัว ซึ่งหากมีการยืนยันผลการตรวจหาสารก่อภูมิแพ้อย่างชัดเจนแล้ว แพทย์จะแนะนำให้คุณแม่หลีกเลี่ยงอาหารที่มีส่วนผสมของนมวัว หรือนมจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ
หรือถ้าหากลูกน้อยมีอาการภูมิแพ้หรือแพ้โปรตีนนมวัว และคุณแม่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ แพทย์อาจพิจารณาการใช้ “โปรตีนผ่านการย่อยอย่างละเอียด” (Extensively Hydrolyzed Protein) เสริมด้วยโพรไบโอติก จุลินทรีย์สุขภาพอย่าง LGG (แลคโตบาซิลัส รามโนซัส จีจี : Lactobacillus rhamnosus GG)” มีคุณสมบัติเป็น HYPOALLERGENIC ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้
มากไปกว่านั้น LGG ยังมีส่วนช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ชนิดดีและปรับสมดุลในลำไส้ จากผลการศึกษาทางการแพทย์พบว่า ช่วยให้หายจากอาการแพ้โปรตีนนมวัว ลดอาการร้องงอแงภายใน 48 ชั่วโมง ลดผื่นผิวหนังภายใน 1 สัปดาห์
นอกจากนี้ยังมีผลช่วยเสริมสร้างระบบภูมิต้านทาน ลูกน้อยสามารถกลับมาทานนมวัวได้หลังการใช้ 1 ปี ลดการเกิดภูมิแพ้ชนิดอื่น ๆ ที่อาจตามมาในอนาคต
หากลูกน้อยมีผื่นแพ้อาหาร พร้อมกับอาการต่อไปนี้ คุณแม่ควรรีบพาไปพบแพทย์
อาการแพ้อาหาร โดยมากแล้วจะค่อย ๆ ดีขึ้นตามลำดับ และไม่ต้องไปพบแพทย์
แต่เนื่องจากเด็กแต่ละคนมีพื้นฐานสุขภาพที่ไม่เหมือนกัน ดังนั้น ในเด็กบางคนที่อาการแพ้อาหารรุนแรง หรืออาการไม่ดีขึ้นเลย คุณพ่อคุณแม่ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์ทันที
โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าลูกน้อยมีอาการดังนี้
-
ผื่นแดงลุกลาม และไม่ทุเลาลง
-
มีตาบวม หรือปากบวม
-
มีอาการหายใจขัด หรือหายใจมีเสียงหวีด
-
มีไข้สูง
-
อ่อนแรง
-
เบื่ออาหาร หรือกินอาหารได้น้อย
-
มีอาการไอรุนแรง
-
ร้องไห้โดยไม่ทราบสาเหตุ
ไขข้อข้องใจเรื่องผื่นแพ้อาหารของทารกกับ Enfa Smart Club
ลูกเป็นผื่นตามตัว เป็น ๆ หาย ๆ แบบนี้แพ้อาหารใช่หรือเปล่า?
เป็นเรื่องยากที่จะฟันธงทันทีว่าผื่นที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากอาการแพ้อาหาร เพราะลูกอาจจะแพ้ฝุ่น แพ้สารเคมี หรือถูกแมลง สัตว์ กัดต่อย ก็ได้
แต่โดยมากแล้วผดผื่นต่าง ๆ ไม่ว่าจะเกิดจากอาการแพ้หรือไม่ก็ตาม มักจะดีขึ้นเองตามลำดับ แต่ถ้าอาการไม่ดีขึ้นเลย ควรพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษา
ลูกมีผื่นแดงขึ้นตามตัว อันตรายไหม?
โดยมากแล้วผื่นแดงที่ขึ้นตามร่างกายของเด็กมักไม่อันตราย และสามารถหายเองได้ภายใน 2-3 ชั่วโมง หรือช้าสุดราว ๆ 2-3 วัน
อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคืออาการอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นร่วมกับผื่นแดง หากลูกมีผื่นแดงและมีอาการอื่น ๆ ดังต่อไปนี้ ควรพาลูกไปพบแพทย์
-
ผื่นแดงลุกลาม และไม่ทุเลาลง
-
มีตาบวม หรือปากบวม
-
มีอาการหายใจขัด หรือหายใจมีเสียงหวีด
-
มีไข้สูง
-
อ่อนแรง
-
เบื่ออาหาร หรือกินอาหารได้น้อย
-
มีอาการไอรุนแรง
-
ร้องไห้โดยไม่ทราบสาเหตุ
ผื่นแพ้นมเป็นแบบไหน?
สำหรับเด็กที่มีอาการแพ้นมวัว มักจะมีอาการเช่น ใบหน้าบวม ปากบวม มีผื่นแดงขึ้นตามร่างกาย อาเจียน ไอ ท้องเสีย ขับถ่ายมีเลือดปน หายใจไม่ถนัด หรือหายใจมีเสียงครืดคราด เป็นต้น
หากลูกมีอาการเหล่านี้เกิดขึ้นหลังจากที่กินนม ควรพาลูกไปพบแพทย์ทันที
ลักษณะผื่นแพ้อาหารทะเลกับผื่นแพ้นมวัวต่างกันไหม?
อาการแพ้อาหารจะไม่แตกต่างกันนัก ที่ต่างคือ มีอาการมากหรือน้อย มีอาการทันที หรือต้องรอสักพักถึงมีอาการแสดงออกมา ทั้งนี้เป็นเพราะเด็กแต่ละคนมีพื้นฐานสุขภาพที่แตกต่างกัน ทำให้ความรุนแรงของอาการที่แสดงออกมานั้นมากหรือน้อยไม่เท่ากันค่ะ
ลูกแพ้อาหาร รักษาหายไหม?
เด็กที่มีอาการแพ้อาหารส่วนใหญ่แล้วมักจะหายได้เมื่อโตขึ้น แต่ก็อย่างที่บอกค่ะว่าเด็กแต่ละคนไม่เหมือนกัน เด็กบางคนอาจหายขาดได้เมื่อโตขึ้น ขณะที่เด็กบางคนแม้โตขึ้นแล้ว แต่ก็ยังมีอาการแพ้อาหารอยู่เหมือนเดิม
ลูกเป็นผื่นคันทั้งตัว แพ้อาหารหรือเปล่า?
ผื่นคันไม่ใช่เป็นแค่เฉพาะแพ้อาหารเท่านั้นค่ะ แต่ยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็น
-
ผื่นเนื่องจากอากาศร้อน เด็กบางคนมีผื่นแดงขึ้นตามร่างกายเมื่ออากาศร้อนอบอ้าว แต่ผื่นเหล่านี้มักไม่มีอาการคัน
-
ผื่นจากปัญหาผิวหนัง เช่น โรคสะเก็ดเงิน โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
-
ผื่นจากเชื้อรา เช่น กลาก โรคน้ำกัดเท้า
-
ผื่นจากแมลง สัตว์ กัดต่อย เช่น เหา โรคหิด โรคโลน
ลูกเป็นผื่นที่คอ ใช่อาการแพ้อาหารหรือเปล่า?
ทั้งใช่ และไม่ใช่ค่ะ เพราะผื่นที่คอของทารก บางครั้งก็เกิดขึ้นจากสาเหตุอื่น ๆ ที่ไม่เกี่ยวกับอาการแพ้อาหาร เช่น ลมพิษ ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
- University of Rochester Medical Center. Food Allergies in Children. [Online] Accessed https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=90&contentid=P01685. [23 August 2022]
- The Johns Hopkins University. Food Allergies in Children. [Online] Accessed https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/food-allergies-in-children. [23 August 2022]
- Medical News Today. What to do if a baby has an allergic reaction. [Online] Accessed https://www.medicalnewstoday.com/articles/322484. [23 August 2022]
- Medical News Today. Itchy rash: 8 types. [Online] Accessed https://www.medicalnewstoday.com/articles/327469. [23 August 2022]
- NHS. Food allergies in babies and young children. [Online] Accessed https://www.nhs.uk/conditions/baby/weaning-and-feeding/food-allergies-in-babies-and-young-children/. [23 August 2022]
- NHS. Itchy skin. [Online] Accessed https://www.nhs.uk/conditions/itchy-skin/. [23 August 2022]
- What to expect. Baby Hives. [Online] Accessed https://www.whattoexpect.com/first-year/health/baby-hives/. [23 August 2022]
- Tufts Medical Center Community Care. Rash without Itching. [Online] Accessed https://hhma.org/healthadvisor/pa-rashwilo-hhg/. [23 August 2022]
- Mayo Clinic. Itchy skin (pruritus). [Online] Accessed https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/itchy-skin/symptoms-causes/syc-20355006. [23 August 2022]
- WebMD. What to Know About Lactobacillus Rhamnosus (LGG) Probiotic. [Online] Accessed https://www.webmd.com/digestive-disorders/what-to-know-about-lgg-probiotic. [23 August 2022]
- โรงพยาบาลสินแพทย์. ภาวะแพ้อาหารคืออะไร?. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.synphaet.co.th/ภาวะแพ้อาหารคืออะไร/. [23 สิงหาคม 2022]
- โรงพยาบาลนครธน. รู้ได้อย่างไรว่าลูกแพ้นมวัว. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.nakornthon.com/article/detail/รู้ได้อย่างไรว่าลูกแพ้นมวัว. [23 สิงหาคม 2022]
- โรงพยาบาลศิครินทร์. ‘โรคลมพิษ’ ผื่นแดงบนผิวหนังที่ไม่ควรมองข้าม. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.sikarin.com/doctor-articles/โรคลมพิษ-ผื่นแดงบนผิวห. [23 สิงหาคม 2022]
- โรงพยาบาลวิชัยยุทธ. มารู้จักส่าไข้หรือหัดกุหลาบกันเถอะ. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.vichaiyut.com/th/clinics/kids-clinic/roseola-infantum/. [23 สิงหาคม 2022]
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์