ลูกกินยายาก ทำยังไงดี วิธีช่วยให้เด็กยอมกินยาอย่างปลอดภัย

เลือกอ่านตามหัวข้อ

• ลูกกินยายาก เพราะอะไร
• ลูกไม่ยอมกินยาทําไงดี
• วิธีป้อนยาเด็กกินยายาก
• วิธีป้อนยาเด็กไม่ให้อ้วก
• ป้อนยาลูกตอนหลับได้ไหม
• เครียด ลูกกินยายาก คุณพ่อคุณแม่ควรเตรียมพร้อมยังไง
• ไขข้อข้องใจเรื่อง ลูกกินยายาก กับ Enfa Smart Club

การให้เด็กกินยา โดยเฉพาะเด็กเล็ก เช่น วัยทารกหรือวัย 2-5 ปี มักเป็นเรื่องท้าทายสำหรับคุณพ่อคุณแม่ เพราะเด็กบางคนมีพฤติกรรมต่อต้านอย่างมากเมื่อเห็นยา หรือไม่สามารถกลืนยาได้ ทำให้เกิดปัญหาลูกกินยายากหรือเด็กกินยายาก ซึ่งหากไม่ได้รับยาอย่างครบถ้วน อาจส่งผลต่อการรักษาโรคและสุขภาพของลูกได้

โดยพฤติกรรมเหล่านี้อาจเกิดจากหลายสาเหตุร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นรสชาติที่ไม่ถูกปาก กลัวจากประสบการณ์ไม่ดี หรือไม่เข้าใจว่าทำไมต้องกินยา การเข้าใจสาเหตุและเตรียมตัวอย่างเหมาะสมจะช่วยให้พ่อแม่รับมือกับสถานการณ์ได้ดีขึ้น และช่วยให้ลูกได้รับการรักษาอย่างเต็มที่

ลูกกินยายาก เพราะอะไร

ลูกกินยายากอาจมีเหตุผลที่ทำให้ไม่ยอมกินยาแตกต่างกัน เช่น

• รสชาติของยาไม่อร่อย เด็กกินยายากมักมีความไวต่อรสขม กลิ่นแรง หรือเนื้อสัมผัสของยา ทำให้รู้สึกไม่สบายใจ หรือไม่ชอบทันทีตั้งแต่คำแรก เด็กบางคนอาจถึงกับร้องไห้ทันทีที่เห็นไซริงยา
  
• ความกลัวหรือเคยมีประสบการณ์ไม่ดี เช่น เคยสำลักยา ถูกบังคับให้กินยา หรืออาเจียนจากยาในอดีต ทำให้ฝังใจและต่อต้านทุกครั้งที่เห็นยา
  
• ไม่เข้าใจความจำเป็นของยา โดยเฉพาะลูก 2 ขวบกินยายาก เพราะอยู่ในวัยที่ยังไม่สามารถเข้าใจว่าการกินยาจะทำให้ตนเองหายป่วยได้อย่างไร หรือเด็กมักมองว่ายาเป็นสิ่งแปลกปลอม
  
• พัฒนาการด้านการกลืนยังไม่สมบูรณ์ ทำให้เด็กเล็ก ๆ บางคนยังไม่สามารถกลืนยาเม็ดได้ ต้องใช้ยาน้ำ ซึ่งบางครั้งยาน้ำก็อาจมีรสชาติที่ไม่ถูกใจด้วยเช่นกัน
  
• อยู่ในวัยต่อต้าน (terrible two) เด็กบางคนอยู่ในวัยที่เริ่มมีความคิดของตัวเอง ต้องการควบคุมสิ่งรอบตัว ไม่ชอบการบังคับ การกินยาจึงกลายเป็นเรื่องที่พ่อแม่ต้องใช้ความอดทนอย่างมาก

ลูกไม่ยอมกินยาทําไงดี

ลูกกินยายากทํายังไง หลายคนคงอยากรู้ คำตอบคือ เมื่อเจอปัญหาเด็กกินยายาก สิ่งสำคัญคือไม่ควรใช้วิธีบังคับอย่างรุนแรง เพราะอาจทำให้เด็กยิ่งต่อต้านและฝังใจกับประสบการณ์แย่ ๆ แต่ควรรับมืออย่างนุ่มนวล ทำให้เด็กผ่อนคลาย โดยอาจใช้ของรางวัลหรืออุปกรณ์ช่วย เช่น

• สร้างบรรยากาศที่ผ่อนคลาย เลือกช่วงเวลาที่ลูกอารมณ์ดี เช่น หลังอาบน้ำ หรือหลังพักผ่อนเต็มที่
• พูดคุยกับลูกอย่างอ่อนโยน อธิบายให้ลูกเข้าใจว่าการกินยาจะช่วยให้เขาหายป่วย เช่น ยานี้จะช่วยให้หายไอนะคะ จะได้กลับไปเล่นสนุก ๆ ได้เร็วขึ้น
• เล่นสมมติหรือเล่านิทาน ใช้ตุ๊กตา หุ่นนิ้วมือ หรือหนังสือประกอบเรื่องราวเพื่อสื่อสารกับลูกแบบอ้อม ๆ ว่าตัวละครตัวนี้ ก็ต้องกินยาเพื่อจะได้หายป่วยเหมือนกันนะ
• ใช้รางวัลเล็ก ๆ เช่น สติกเกอร์ลายโปรด ลูกอมปลอดน้ำตาล หรือคำชมเชย เพื่อเสริมแรงจูงใจ

วิธีป้อนยาเด็กกินยายาก

วิธีป้อนยาเด็กกินยายาก ต้องใช้ความระมัดระวังและเลือกวิธีที่ปลอดภัย โดยอาจต้องใช้เทคนิคหรืออุปกรณ์เสริมเล็กน้อย ซึ่งคุณพ่อคุณแม่สามารถใช้วิธีป้อนยาลูกน้อยง่าย ๆ ได้ ดังนี้

• ใช้ไซริงป้อนยา ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยควบคุมปริมาณยาได้แม่นยำ หยอดได้ลึกถึงจุดที่เด็กกลืนง่าย โดยไม่ทำให้รู้สึกถึงรสชาติแรงเกินไป
  
• หยอดยาด้านกระพุ้งแก้ม เทคนิคนี้ช่วยให้ยาผ่านเข้าไปโดยที่ไม่สัมผัสกับลิ้นโดยตรง ลดการรับรู้รสขม และกระตุ้นการกลืน
  
• ผสมยากับอาหารหรือเครื่องดื่ม หากได้รับอนุญาตจากแพทย์ เช่น ผสมในน้ำผลไม้ปริมาณเล็กน้อย หรือน้ำเชื่อมกลิ่นผลไม้ แต่ต้องแน่ใจว่ายาไม่ถูกทำลายหรือฤทธิ์ลดลง
  
• ใช้ภาชนะที่ดึงดูดใจ เช่น ช้อนลายการ์ตูน หลอดดูดสีสันสดใส หรือถ้วยน่ารัก เพื่อให้เด็กสนุกกับการกินยาเหมือนเล่นของเล่น

ทั้งนี้ ไม่ควรบังคับเด็กกินยายาก ให้กินยาตอนที่ไม่พร้อม ควรเริ่มจากการสร้างบรรยากาศให้ผ่อนคลาย ชวนเล่นให้เพลิดเพลินก่อนที่จะเริ่มป้อนยา จะช่วยให้เด็กกินยาได้ง่ายขึ้น

วิธีป้อนยาเด็กไม่ให้อ้วก

เด็กบางคนเมื่อกินยาแล้วเกิดการอาเจียน ทำให้ไม่ได้รับตัวยาครบถ้วนและอาจส่งผลต่อการรักษา วิธีป้อนยาเด็กไม่ให้อ้วก หลีกเลี่ยงการอาเจียน สามารถทำได้หลายวิธี เช่น

• แบ่งป้อนทีละน้อย โดยหากยามีปริมาณมาก ให้แบ่งป้อนครั้งละ 1-2 ml และเว้นจังหวะให้กลืนก่อนป้อนเพิ่ม
• เลือกเวลาที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงการป้อนยาขณะที่ลูกท้องว่างจัดหรืออิ่มมากเกินไป เพราะระบบย่อยอาหารของลูก อาจไวต่อสิ่งแปลกปลอมอย่างยารักษาโรค
• ท่าทางขณะป้อนยา ให้นั่งเอนหลังเล็กน้อย ไม่ป้อนในท่านอนราบ และจับศีรษะให้มั่นคงเพื่อป้องกันการสะบัด
• เลี่ยงการป้อนทันทีหลังร้องไห้หนัก เพราะเด็กอาจกลืนลมเข้าไป ทำให้คลื่นไส้ได้ง่าย
• ให้จิบน้ำตามเล็กน้อย โดยเมื่อลูกกลืนยาแล้ว ให้ดื่มน้ำหรือน้ำผลไม้เล็กน้อยล้างคอ ช่วยบบรเทารสขมและอาการคลื่นไส้

ป้อนยาลูกตอนหลับได้ไหม

การป้อนยาตอนหลับหรือกำลังจะหลับเป็นสิ่งที่พ่อแม่หลายคนทำเพื่อเลี่ยงการต่อต้าน แต่แพทย์ส่วนใหญ่ไม่แนะนำให้ใช้วิธีนี้นะคะ

เนื่องจากอาจทำให้เด็กเสี่ยงต่อการสำลัก เพราะเด็กที่หลับหรือกำลังง่วงจะมีการตอบสนองของกล้ามเนื้อลดลง ทำให้กลืนยาไม่หมด ทั้งยั้งไม่สามารถควบคุมท่าทางการป้อนยาได้ อาจทำให้ยาไหลย้อนหรือกลืนยาลำบาก

นอกจากนี้ หากจำเป็นต้องให้ยาก่อนนอน ควรเลือกช่วงที่ลูกยังตื่นดี มีสติ และนั่งอยู่ในท่าที่ปลอดภัย เช่น บนตักผู้ปกครอง หรือเอนตัวพิงหมอน จะปลอดภัยมากกว่าการให้ยาตอนลูกหลับ

เครียด ลูกกินยายาก คุณพ่อคุณแม่ควรเตรียมพร้อมยังไง

เมื่อเจอปัญหาลูกกินยายากมาก คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรโทษตัวเองหรือรู้สึกผิด เพราะเด็กส่วนใหญ่มีปัญหานี้อย่างน้อยหนึ่งช่วงอายุ หากคุณพ่อคุณแม่มีอาการเครียดเพราะลูกกินยายาก คุณพ่อคุณแม่ควรเตรียมพร้อมโดยตั้งสติและอดทน อย่าแสดงความโกรธหรือหงุดหงิด เพราะจะทำให้ลูกเครียดและต่อต้านมากขึ้น เตรียมวางแผนการให้ยาล้วงหน้า เช่น ฝึกลูกกลืนน้ำธรรมดาด้วยไซริงเพื่อให้คุ้นเคย หรือฝึกกลืนน้ำจากช้อน โดยฝึกในเวลาที่ลูกอารมณ์ดีที่สุด เช่น หลังนอนกลางวัน หลังเล่นเสร็จ พร้อมสังเกตพฤติกรรมการตอบสนองของลูกอย่างสม่ำเสมอ

หากลูกกินยายากมาก ลองทุกวิถีทางแล้วยังไม่เป็นผล อาจลองพูดคุยกับแพทย์อย่างตรงไปตรงมา เพื่อพิจารณาวิธีรักษาอื่น เช่น เปลี่ยนตัวยา เปลี่ยนรูปแบบ หรือการฉีดยาแทนกิน หรืออาจต้องหามุกและกลยุทธ์อื่น ๆ มาใช้แทนวิธีเดิม ๆ  

ไขข้อข้องใจเรื่อง ลูกกินยายาก กับ Enfa Smart Club

ลูก 1 ขวบ กินยายาก ทำไงดี

ลูก 1 ขวบ กินยายาก เพราะเด็กวัยนี้ยังสื่อสารได้ไม่เต็มที่ จึงควรใช้ไซริงป้อนยา โดยหยอดยาที่กระพุ้งแก้มทีละน้อย เพื่อให้กลืนง่าย หลีกเลี่ยงการป้อนขณะที่ลูกง่วงหรือร้องไห้แรง ควรเลือกเวลาที่ลูกอารมณ์ดี หากลองหลายวิธีแล้วลูกยังกินยายากอยู่ อาจปรึกษาแพทย์ขอเปลี่ยนยารสชาติที่เหมาะกับเด็กเล็ก

ลูก 2 ขวบ กินยายาก ทำไงดี

ลูก 2 ขวบ กินยายาก เพราะวัยนี้มักต่อต้านเพราะเริ่มมีความคิดเป็นของตัวเอง พ่อแม่ควรใช้วิธีชวนเล่นสนุก เช่น เล่านิทาน หรือลองให้ลูกป้อนตุ๊กตาก่อน แล้วค่อยป้อนตัวเอง ใช้ไซริงป้อนยาแทนช้อน และให้รางวัลเล็ก ๆ เป็นแรงจูงใจ หลีกเลี่ยงการบังคับรุนแรง เพราะจะทำให้ลูกกลัวมากขึ้น

ลูก 3 ขวบ ไม่ยอมกินยา 

ลูก 3 ขวบ กินยายาก เด็กวัยนี้เริ่มเข้าใจคำอธิบายมากขึ้น หากลูก 3 ขวบ ไม่ยอมกินยา พ่อแม่ควรพูดให้เห็นประโยชน์ของการกินยา เช่น จะได้หายเร็ว ไปวิ่งเล่นได้ หรือใช้ของเล่นช่วยสาธิต ใช้ช้อนหรือหลอดสีสันสดใส และให้เลือกว่าจะกินเองหรือให้ป้อน เพื่อให้เด็กรู้สึกมีส่วนร่ว และมีทัศนคติที่ดีต่อการกินยา

ลูก 4 ขวบกินยายาก

ลูก 4 ขวบกินยายาก แต่เด็กวัยนี้สามารถสื่อสารและเข้าใจเหตุผลได้ดีขึ้นแล้ว พ่อแม่ควรอธิบายด้วยภาษาที่เหมาะสม เช่น ยานี้ช่วยให้หายปวดท้อง และเปิดโอกาสให้เลือก เช่น จะกินน้ำตามกี่แก้ว เลือกไซริงสีไหน การให้คำชมและกำลังใจหลังจากกินยาได้ ช่วยสร้างแรงจูงใจได้ดี

ลูกไม่ยอมกินยาลดไข้ ควรทำยังไง

หากลูกไม่ยอมกินยาลดไข้ อย่าบังคับ ควรใช้วิธีเล่นหรือเล่านิทานช่วยผ่อนคลายก่อนป้อนยา หรือลองเปลี่ยนรสชาติยา เช่น รสสตรอว์เบอร์รี หรือเปลี่ยนชนิดยาโดยปรึกษาแพทย์ก่อน เช่น การใช้ยาชนิดเหน็บทางทวาร ซึ่งแพทย์มักแนะนำในกรณีที่เด็กอาเจียนหรือปฏิเสธอย่างมาก

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ดูแลลูกน้อย

• วิธีลดไข้ทารกแรกเกิด เมื่อลูกตัวไม่สบาย ตัวร้อนจี๋
• ลูกเป็นไข้เปิดแอร์ได้ไหม เปิดแอร์กี่องศาถึงจะเหมาะสม
• ยาถ่ายพยาธิเด็ก อันตรายไหม เด็กกินยาถ่ายพยาธิได้หรือเปล่า
• ยาน้ำไกร๊ปวอเตอร์ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อในเด็กได้จริงหรือ?
• ยาแก้ไอเด็ก ยาแก้ไอละลายเสมหะเด็ก เลือกยังไงให้ปลอดภัยกับลูก