นมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารก เอนฟาสนับสนุนให้คุณแม่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่เพียงอย่างเดียวอย่างน้อย 6 เดือนไปจนถึง 2 ปี หรือนานกว่าตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก (WHO) Enfa Smart Club พร้อมเป็นส่วนหนึ่งในการดูแลคุณแม่และลูกน้อย ด้วยการมอบข้อมูลโภชนาการและพัฒนาการลูกน้อยแต่ละวัย ที่เป็นประโยชน์และเชื่อถือได้ผ่านเว็บไซต์ enfababy.com

พัฒนาการ 4 ด้าน คืออะไร พัฒนาการแต่ละช่วงวัยมีอะไรบ้าง

Enfa สรุปให้

  • พัฒนาการ 4 ด้านเป็นกระบวนการสำคัญในการเติบโตของลูกน้อย โดยแบ่งเป็นพัฒนาการด้านการเติบโตทางร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม
  • การกระตุ้นพัฒนาการ 4 ด้าน สามารถทำได้ตั้งแต่แรกเกิด โดยพัฒนา 4 ด้านนี้ไปพร้อม ๆ กัน ซึ่งช่วงเวลาสำคัญที่สุดในการกระตุ้นพัฒนาการคือ 3-6 ปี
  • พัฒนาการทั้ง 4 ด้านของแต่ละวัยแตกต่างกัน โดยพ่อแม่สามารถมีส่วนร่วมในการส่งเสริมพัฒนาการให้ลูกน้อยได้ตามความพร้อมของเด็ก ไม่ควรกดดันเด็กจนเกินไป

เลือกอ่านตามหัวข้อ

พัฒนาการของเด็กในช่วงวัยต่าง ๆ เป็นสิ่งสำคัญที่ส่งผลต่อเด็กทั้งการเติบโตทางร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม การดูแลและส่งเสริมพัฒนาการ 4 ด้านนี้อย่างเหมาะสมจึงเป็นหน้าที่สำคัญของคุณพ่อคุณแม่

โดยพัฒนาทั้ง 4 ด้าน ไปพร้อมกัน ผ่านกระบวนการเรียนรู้ตามช่วงวัยของลูกน้อย

 

พัฒนาการ 4 ด้าน คืออะไร

พัฒนาการของเด็กเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและสำคัญ ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 4 ด้านหลัก ได้แก่ พัฒนาการด้านร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม ดังนี้

พัฒนาการด้านร่างกาย (Physical Development)

การเติบโตของร่างกาย เช่น น้ำหนัก ส่วนสูง และความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ รวมถึงการพัฒนาทักษะการเคลื่อนไหว เช่น การคลาน การเดิน การจับสิ่งของ และการประสานงานของมือและตา

พัฒนาการด้านสติปัญญา (Cognitive Development)

การเรียนรู้และการเข้าใจสิ่งรอบตัว การพัฒนาทักษะการแก้ปัญหา การคิดเชิงเหตุผล และการจดจำ รวมถึงการสร้างความคิดสร้างสรรค์ผ่านการเล่นและสำรวจ

พัฒนาการด้านอารมณ์ (Emotional Development)

การเข้าใจและควบคุมอารมณ์ของตนเอง การพัฒนาความมั่นคงทางจิตใจและความภาคภูมิใจในตนเอง รวมถึงการแสดงอารมณ์ เช่น ความสุข ความโกรธ ความเศร้า และการตอบสนองต่อสถานการณ์ต่าง

พัฒนาการด้านสังคม (Social Development)

การสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น เช่น การเล่นกับเพื่อน การแบ่งปัน และการเข้าสังคม การเรียนรู้มารยาทและพฤติกรรมที่เหมาะสมในสถานการณ์ต่าง ๆ
กระบวนการพัฒนาทักษะต่าง ๆ ของเด็ก ควรได้รับการส่งเสริมให้เกิดการพัฒนา 4 ด้านร่วมกัน โดยการประเมินพัฒนาการจะมีเกณฑ์ตามช่วงวัย ซึ่งเด็กควรมีพัฒนาการสมวัยจึงจะหมายถึงการเจริญเติบโตที่ดี

 

คุณพ่อคุณแม่ควรเริ่มกระตุ้นพัฒนาการเด็ก 4 ด้าน ตั้งแต่เมื่อไหร่

คุณพ่อคุณแม่ควรเริ่มกระตุ้นพัฒนาการเด็ก 4 ด้านตั้งแต่แรกเกิดหรือแม้กระทั่งในช่วงที่เด็กยังอยู่ในครรภ์ของแม่ เพราะพัฒนาการของเด็กเริ่มต้นขึ้นตั้งแต่ในครรภ์ เมื่อคุณแม่ดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสม รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และพูดคุยหรือเปิดเพลงให้ลูกฟัง สิ่งเหล่านี้ล้วนส่งผลดีต่อพัฒนาการในอนาคต

หลังจากนั้น ควรเริ่มการกระตุ้นพัฒนาการเด็ก 4 ด้านตั้งแต่แรกเกิด ดังนี้

วัยทารก หรือวัยแรกเกิด - 1 ปี

สามารถเริ่มกระตุ้นพัฒนาการได้จากกิจกรรมง่าย ๆ เช่น การอุ้ม การโอบกอด หรือการพูดคุยกับลูก ซึ่งช่วยให้ลูกรู้สึกอบอุ่นและปลอดภัย การกระตุ้นผ่านการเล่น เช่น การเขย่าของเล่นที่มีเสียงหรือการให้ลูกได้มองสิ่งของที่มีสีสันสดใส จะช่วยพัฒนาการด้านประสาทสัมผัสและการมองเห็น

วัย 1-3 ปี

พ่อแม่สามารถช่วยกระตุ้นพัฒนาการด้านร่างกายด้วยการให้ลูกได้ฝึกเดินหรือปีนป่าย การส่งเสริมให้ลูกเล่นของเล่นที่ต้องใช้มือจับ เช่น ตัวต่อ หรือของเล่นที่ช่วยเสริมกล้ามเนื้อมัดเล็ก จะช่วยให้เด็กมีพัฒนาการด้านร่างกายและสติปัญญา ในขณะเดียวกัน การพูดคุยหรือเล่านิทาน จะช่วยให้ลูกพัฒนาทักษะด้านภาษาและความเข้าใจ

ปฐมวัย หรือวัย 3-6 ปี

ช่วงวัยนี้เด็กจะเริ่มแสดงความคิดสร้างสรรค์และความอยากรู้อยากเห็นมากขึ้น พ่อแม่สามารถช่วยกระตุ้นพัฒนาการด้านสติปัญญาด้วยการเล่นเกมที่ฝึกสมอง เช่น ต่อจิ๊กซอว์ หรือเล่นเกมเกี่ยวกับตัวเลข นอกจากนี้ การเล่นร่วมกับเพื่อนวัยเดียวกัน จะช่วยเสริมทักษะด้านสังคมและการเรียนรู้เรื่องการแบ่งปัน
อย่างไรก็ตาม การกระตุ้นพัฒนาการควรสอดคล้องกับวัยและความพร้อมของเด็กแต่ละคน เพื่อให้เด็กสามารถพัฒนาอย่างเหมาะสมและไม่รู้สึกกดดันจนเกินไปด้วย

พัฒนาการทั้ง 4 ด้านของแต่ละวัย

พัฒนาการทั้ง 4 ด้านของแต่ละวัยมีความแตกต่างกัน คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตได้ว่าแต่ละช่วงวัยของลูกมีพัฒนาการที่เหมาะสมกับช่วงวัยอย่างไรบ้าง ดังนี้ 

พัฒนาการทั้ง 4 ด้านของวัยทารก (แรกเกิด - 1 ปี)

  1. ด้านร่างกาย
    เริ่มยกศีรษะได้ในช่วงเดือนแรก ๆ สามารถพลิกตัว คลาน นั่ง และเริ่มเดินในช่วงปลายปีแรก เริ่มมีการพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก เช่น การจับของเล่นหรือการคว้าสิ่งของ
  2. ด้านสติปัญญา
    สามารถเรียนรู้จากการมองเห็น ฟัง และสัมผัสสิ่งรอบตัว เริ่มจดจำใบหน้าของคนใกล้ชิดได้ มีการตอบสนองต่อเสียงเรียกชื่อ และเริ่มเลียนแบบเสียงหรือคำง่าย ๆ
  3. ด้านอารมณ์
    สามารถแสดงอารมณ์พื้นฐาน เช่น ยิ้มเมื่อพอใจ หรือร้องไห้เมื่อไม่สบายตัว มีการแสดงความผูกพันกับผู้เลี้ยงดู เช่น การมองหาคุณแม่เมื่อไม่เห็น
  4. ด้านสังคม
    เริ่มสบตา ยิ้มตอบสนอง และเริ่มโต้ตอบด้วยเสียงได้ สามารถเรียนรู้การสื่อสารเบื้องต้น เช่น การโบกมือหรือการชี้สิ่งของได้

พัฒนาการทั้ง 4 ด้าน 1-3 ปี

  1. ด้านร่างกาย
    สามารถเดิน วิ่ง กระโดด และปีนป่ายได้คล่องขึ้น และใช้มือหยิบจับสิ่งของหรือเล่นของเล่นที่ซับซ้อนขึ้นได้ เช่น การต่อบล็อก
  2. ด้านสติปัญญา
    เข้าใจคำสั่งง่าย ๆ เช่น สั่งให้หยิบของ เริ่มตั้งคำถาม เช่น ทำไม อะไร เริ่มเรียนรู้ผ่านการเล่นบทบาทสมมุติ เช่น การเล่นเป็นคุณหมอ
  3. ด้านอารมณ์
    เริ่มเรียนรู้การแสดงออกทางอารมณ์และรู้จักการควบคุมตัวเอง เช่น การหยุดร้องไห้ด้วยตนเอง สามารถแสดงความรักหรือความไม่พอใจได้อย่างชัดเจน
  4. ด้านสังคม
    เริ่มเล่นกับเพื่อน และเรียนรู้การแบ่งปัน สามารถใช้คำพูดสื่อสารความต้องการมากขึ้น

พัฒนาการทั้ง 4 ด้าน ปฐมวัย (3-6 ปี)

พัฒนาการ 4 ด้านเด็กปฐมวัยจะต่างจากช่วงวัยก่อนหน้าอย่างเห็นได้ชัด และหากได้รับการส่งเสริมพัฒนาการอย่างเต็มที่ในช่วงนี้ เด็กจะสามารถพัฒนาได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากช่วงวัยนี้สมองของเด็กได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่

  1. ด้านร่างกาย
    เด็กสามารถพัฒนาการเคลื่อนไหวซับซ้อน เช่น การขี่จักรยาน การปีนป่าย ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กได้ดี เช่น การวาดภาพ การตัดกระดาษ
  2. ด้านสติปัญญา
    เด็กปฐมวัยจะเริ่มคิดอย่างมีเหตุผลและแก้ปัญหาเองได้ เรียนรู้ตัวเลข ตัวอักษร และแนวคิดพื้นฐาน เช่น การนับและการจำแนกสิ่งของได้
  3. ด้านอารมณ์
    สามารถเข้าใจอารมณ์ของตนเองและผู้อื่น เช่น มีการเห็นอกเห็นใจเพื่อนเมื่อเพื่อนเสียใจ มีความมั่นใจในตนเองเมื่อได้รับการชมเชยหรือกำลังใจ
  4. ด้านสังคม
    รู้จักการสร้างความสัมพันธ์กับเพื่อนและเรียนรู้การทำงานเป็นทีม สามารถเข้าใจกฎเกณฑ์และมารยาทในสังคม เช่น การรอคิว การขอบคุณ การขอโทษ

 

การส่งเสริมพัฒนาการ 4 ด้าน ทำได้อย่างไรบ้าง

การส่งเสริมพัฒนาการ 4 ด้าน สามารถทำได้หลายวิธี โดยคุณพ่อคุณแม่ควรปรับใช้ให้เหมาะสมกับเด็กแต่ละช่วงวัยและตามความสนใจของลูก ตัวอย่างเช่น

1. พัฒนาการด้านร่างกาย

  • กระตุ้นการเคลื่อนไหว ให้เด็กได้เล่นและเคลื่อนไหวอย่างอิสระ เช่น การเดิน วิ่ง ปีนป่าย หรือการเล่นกีฬา
  • ฝึกกล้ามเนื้อมัดเล็ก เช่น การจับดินสอ วาดภาพ ตัดกระดาษ หรือการเล่นตัวต่อ  
  • เสริมโภชนาการที่ดี ด้วยอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผัก ผลไม้ โปรตีนจากเนื้อสัตว์และพืช

2. พัฒนาการด้านอารมณ์

  • สร้างความมั่นคงทางอารมณ์ให้ลูก เช่น การโอบกอด การพูดคุย และการแสดงออกถึงความรัก
  • สอนการจัดการอารมณ์ เช่น การสงบสติอารมณ์เมื่อโกรธ หรือการพูดคุยเพื่อแสดงความรู้สึกเมื่อรู้สึกเศร้า
  • ส่งเสริมความเชื่อมั่นในตัวเอง เช่น การช่วยทำงานบ้านหรือการได้รับรางวัลจากการทำการบ้านให้เสร็จ

3. พัฒนาการด้านสังคม

  • การเล่นกับเพื่อน ๆ เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสาร การแบ่งปัน และการทำงานร่วมกันในกลุ่ม
  • สอนการแบ่งปันและการให้ เพื่อเรียนรู้ถึงการให้และการอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างมีความสุข
  • การเป็นแบบอย่างที่ดี เช่น การพูดคุยและปฏิบัติต่อผู้อื่นด้วยความสุภาพและเคารพ เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้จากพฤติกรรมที่เห็นจากผู้ใหญ่

4. พัฒนาการด้านสติปัญญา

  • อ่านหนังสือกับลูก เพื่อพัฒนาทักษะทางภาษาและการคิดอย่างเป็นระบบ โดยเลือกหนังสือที่เหมาะกับวัย
  • เสริมการเล่นที่ใช้ความคิด เช่น เกมปริศนา จิ๊กซอว์ หรือการแก้ปัญหาง่ายๆ เพื่อฝึกการคิดอย่างมีเหตุผล
  • ส่งเสริมการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ เช่น กิจกรรมวิทยาศาสตร์ง่าย ๆ การสำรวจธรรมชาติ เพิ่มทักษะในการสังเกตและการคิดวิเคราะห์

การส่งเสริมพัฒนาการ 4 ด้านควรเป็นไปอย่างเหมาะสมและสม่ำเสมอ โดยให้เด็กได้เรียนรู้จากการกระทำและการมีส่วนร่วมกับสังคม พร้อมกับการได้รับความรักความเอาใจใส่จากพ่อแม่ เพื่อให้ลูกมีความสุขที่ได้เรียนรู้และเติบโตอย่างสมวัย

 

เลือกเอนฟาสูตรที่ใช่ แบรนด์เดียวที่เสริม MFGM

อยากให้ลูกมีพัฒนาการสมองดี ต้องเลือกเอนฟาโกรที่มี MFGM มีหลากหลายสูตรเพื่อตอบโจทย์ทุกความต้องการของลูก เพราะเด็กทุกคนต่างกัน
 



บทความแนะนำสำหรับคุณแม่และลูกน้อย

* นมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารก
Enfa Smart Club สนับสนุนให้คุณแม่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่เพียงอย่าง
เดียวอย่างน้อย 6 เดือนและให้นมแม่ควบคู่อาหารตามวัยอีก 2 ปี หรือนานกว่านั้น ตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก (WHO)
Enfa Smart Club พร้อมเป็นส่วนหนึ่งในการดูแลคุณแม่และลูกน้อย ด้วยการมอบข้อมูลโภชนาการและพัฒนาการลูกน้อยแต่ละวัย ที่เป็นประโยชน์และเชื่อถือได้ ผ่านเว็บไซต์ enfababy.com

คุณกำลังเข้าถึงเนื้อหาจากผู้ให้บริการภายนอกเกี่ยวกับการซื้อหรือ เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ของบริษัท มี้ด จอห์นสัน นิวทริชัน (ประเทศไทย) จำกัด​

กรุณากดยืนยันเพื่อดำเนินการต่อ

Line TH
Cart TH Join Enfamama