Enfa สรุปให้
เลือกอ่านตามหัวข้อ
หลังคลอดลูกไม่ว่าจะเป็นการคลอดธรรมชาติหรือผ่าคลอด ร่างกายของคุณแม่จะมีเปลี่ยนแปลงและมีการฟื้นตัวในหลายด้าน โดยเฉพาะระบบฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับรอบเดือนและการเจริญพันธุ์ ซึ่งอาจทำให้ประจำเดือนขาดหายหรือกลับมาไม่เหมือนเดิม คุณแม่หลายคนจึงมีคำถามว่า หลังผ่าคลอด ประจำเดือนจะกลับมาเมื่อไหร่ ผ่าคลอดประจำเดือนมาตอนไหน หรือผ่าคลอดทำหมันประจำเดือนจะมาตอนไหน คำถามเหล่านี้ไม่เพียงแค่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของคุณแม่เท่านั้น แต่ยังสำคัญต่อการวางแผนครอบครัวในระยะยาวอีกด้วย
ในบทความนี้ Enfa จะพาคุณแม่ไปทำความเข้าใจเรื่องประจำเดือนหลังคลอดอย่างครบถ้วน พร้อมแนวทางดูแลตัวเองและลูกน้อยอย่างเหมาะสมกันค่ะ
การกลับมาของประจำเดือนหลังผ่าคลอดขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย โดยเฉพาะการให้นมบุตร ซึ่งมีผลโดยตรงต่อฮอร์โมนโปรแลกติน (Prolactin) ที่ช่วยในการผลิตน้ำนมและยับยั้งการตกไข่
โดยส่วนใหญ่แล้วประจำเดือนหลังผ่าคลอดจะมาตอนไหน ก็จะขึ้นกับพฤติกรรมการให้นมลูกของคุณแม่ด้วย ดังนี้
ทั้งนี้ สิ่งที่คุณแม่ทุกคนควรรู้คือถึงแม้ประจำเดือนจะยังไม่มา แต่คุณแม่ก็สามารถตกไข่และตั้งครรภ์ได้หากไม่มีการคุมกำเนิด ดังนั้น หากคุณแม่ไม่ต้องการตั้งครรภ์อีกในเวลาอันใกล้ ควรพูดคุยกับสามีและปรึกษากับแพทย์เรื่องแผนคุมกำเนิดล่วงหน้าค่ะ
การทำหมันเป็นวิธีคุมกำเนิดถาวรโดยการผูกท่อนำไข่ ซึ่งป้องกันไม่ให้อสุจิเข้าไปผสมกับไข่ได้ อย่างไรก็ตาม การทำหมันไม่ได้มีผลต่อการหลั่งฮอร์โมนหรือการมีรอบเดือน
สำหรับการผ่าคลอดทำหมัน ประจำเดือนจะยังคงกลับมาตามธรรมชาติเช่นเดียวกับการคลอดปกติ โดยขึ้นอยู่กับการให้นมลูกเป็นหลัก ไม่ใช่เพราะการทำหมัน ในบางรายอาจมีประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอช่วงแรก ซึ่งเป็นผลจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนระหว่างการฟื้นตัว
หลังการผ่าคลอด ร่างกายของคุณแม่ต้องใช้เวลาฟื้นตัว โดยเฉพาะในช่วงที่มีการให้นมลูก ฮอร์โมนโปรแลกตินซึ่งช่วยในการสร้างน้ำนมจะสูงขึ้น และยับยั้งการตกไข่ ส่งผลให้ประจำเดือนยังไม่กลับมา ซึ่งเป็นเรื่องปกติในช่วง 6 เดือนแรก หากให้นมลูกเต็มเวลา
อย่างไรก็ตาม หากคุณแม่ผ่าคลอดหยุดให้นมแล้วแต่ประจำเดือนยังไม่มาเกิน 3 เดือน หรือไม่เคยมีประจำเดือนเลยหลังคลอด ควรเริ่มสังเกตความผิดปกติ เพราะอาจมีสาเหตุอื่นร่วมด้วย เช่น ความเครียดเรื้อรัง พักผ่อนไม่พอ น้ำหนักเปลี่ยนแปลงมากเกินไป หรือเกิดความผิดปกติในระบบฮอร์โมนและรังไข่ เช่น ภาวะรังไข่ทำงานน้อย หรือไม่มีการตกไข่
อีกกรณีหนึ่งที่ไม่ควรมองข้ามคือ คุณแม่อาจตั้งครรภ์ใหม่โดยไม่รู้ตัว เพราะการตกไข่มักเกิดขึ้นก่อนมีประจำเดือนรอบแรก หากไม่มีการคุมกำเนิดอย่างเหมาะสม ก็อาจจะเกิดการตั้งครรภ์ขึ้นมาได้
หากประจำเดือนหายไปนานเกินควร โดยเฉพาะหลังหยุดให้นม ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจร่างกาย ตรวจฮอร์โมน และประเมินหาสาเหตุอย่างละเอียด เพื่อให้แน่ใจว่าระบบสืบพันธุ์ของคุณแม่กลับมาเป็นปกติแล้วจริงไหม หรือมีความผิดปกติใด ๆ เกิดขึ้นหรือไม่
เมื่อประจำเดือนหลังผ่าคลอดกลับมา คุณแม่อาจพบว่ารูปแบบของประจำเดือนเปลี่ยนไปจากเดิม ซึ่งเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงฟื้นตัว เช่น อาจมีเลือดออกมากขึ้น ปวดท้องรุนแรงขึ้น หรือมีลิ่มเลือดร่วมด้วย ประจำเดือนในช่วงแรกอาจมาไม่สม่ำเสมอ หรือมีรอบเดือนยาวหรือสั้นกว่าปกติ ซึ่งมักเป็นอาการชั่วคราวที่ดีขึ้นภายในไม่กี่เดือน
คุณแม่สามารถดูแลตัวเองหลังคลอดได้ง่าย ๆ โดยการพักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่อุดมด้วยธาตุเหล็ก ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม และหลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์สอดใส่เช่นถ้วยอนามัยหรือผ้าอนามัยแบบสอด จนกว่าแพทย์จะประเมินว่าร่างกายฟื้นตัวดีแล้ว
มากไปกว่านั้น ตลอดการดูแลสุขภาพในช่วงนี้ หากคุณแม่พบอาการผิดปกติ เช่น เลือดออกมากกว่าปกติ มีไข้ร่วม ปวดท้องรุนแรง หรือประจำเดือนขาดหายไปนานโดยไม่มีสาเหตุ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม
ประจำเดือนหลังผ่าคลอดเป็นเรื่องปกติที่ร่างกายต้องใช้เวลาในการปรับตัว การกลับมาของประจำเดือนขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย โดยเฉพาะการให้นมบุตรและฮอร์โมนในร่างกาย ไม่ว่าจะทำหมันหรือไม่ ก็ยังสามารถมีประจำเดือนได้ตามธรรมชาติ แต่ถ้าหากมีอาการผิดปกติหรือประจำเดือนหายไปนาน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
เด็กที่เกิดจากการผ่าคลอดจะไม่ได้รับจุลินทรีย์ตามธรรมชาติจากช่องคลอดของแม่ ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของการสร้างภูมิคุ้มกันและระบบย่อยอาหาร การดูแลลูกผ่าคลอดให้เริ่มต้นชีวิตได้ดีจึงต้องใส่ใจเป็นพิเศษ โดยเฉพาะเรื่องนมแม่ เพราะนมแม่มีประโยชน์ทั้งช่วยให้สมองพัฒนา เสริมภูมิคุ้มกัน และทำให้ลำไส้แข็งแรง
เด็กที่ได้รับนมแม่จะได้รับสารอาหารสำคัญและแบคทีเรียดีที่ช่วยให้ร่างกายแข็งแรงจากภายใน และควรดูแลลูกด้วยการสัมผัส พูดคุย และเล่นกับลูกอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้พัฒนาการทั้งร่างกายและจิตใจของลูกดีไปพร้อมกัน
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ให้นมลูก
Enfa สรุปให้ น้ำคาวปลาผ่าคลอดกี่วันหมด โดยทั่วไปน้ำคาวปลาผ่าคลอดจะหมดภายใน 4–6 สัปดาห์ แต่บางรา...
อ่านต่อ
Enfa สรุปให้ ผ่าคลอดกินน้ำเย็นได้ โดยในทางการแพทย์ การดื่มน้ำเย็นไม่มีผลเสียต่อแผลผ่าตัดหรือการ...
อ่านต่อ
Enfa สรุปให้ ยาทาแผลผ่าคลอด คือ ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยฟื้นฟูผิวบริเวณแผลผ่าตัด ช่วยลดการเกิดแผลนูนหรือ...
อ่านต่อ
