Enfa สรุปให้
-
ท่าอุ้มท่ารก เป็นสิ่งสำคัญที่คุณพ่อคุณแม่จะต้องปฏิบัติให้ถูกวิธี เพราะถ้าอุ้มลูกผิดวิธี ไม่เพียงแต่จะเสี่ยงเกิดอุบัติเหตุจากการพลัดตกเท่านั้น แต่ยังเสี่ยงต่อพัฒนาการของเด็กอีกด้วย
-
การอุ้มจะช่วยให้ทารกรู้สึกอบอุ่น ผ่อนคลาย สบายใจ และไว้ใจ การอุ้มบ่อย ๆ จึงช่วยให้ลูกคุ้นเคยกับพ่อแม่ได้ง่าย ทั้งยังช่วยให้ทารกหลับได้ไวขึ้นด้วย
-
แต่บางครั้งทารกก็อาจจะติดการอุ้มจนไม่ยอมนอนเองถ้าไม่ถูกอุ้ม ซึ่งคุณพ่อคุณแม่อาจจะต้องหาวิธีอื่นมารับมือเพื่อสร้างความคุ้นเคยใหม่ ๆ ที่นอกเหนือไปจากการอุ้ม เช่น การห่อตัวทารก การใช้หมอนให้นม เป็นต้น
เลือกอ่านตามหัวข้อ
• ท่าอุ้ม สำคัญอย่างไร
• รู้จักท่าอุ้มทารกแบบต่าง ๆ
• อุ้มทารกผิดท่า อันตรายไหม
• จริงไหมที่อุ้มบ่อยแล้วลูกจะติดอุ้ม
• ไขข้อข้องใจเรื่องท่าอุ้มทารกกับ Enfa Smart Club
การอุ้ม เป็นหนึ่งในภารกิจสำคัญที่ปฏิเสธไม่ได้ว่าคุณพ่อคุณแม่จะต้องคอยผลัดกันอุ้มทารกกันไปอีกนานจนกว่าลูกจะสามารถเดินได้ด้วยตัวเอง และไม่จำเป็นจะต้องคอยอุ้มบ่อย ๆ แต่การอุ้มทารกที่ถูกต้อง ทำอย่างไร และการอุ้มแบบไหนไม่ควรทำ ไปหาคำตอบในบทความนี้จาก Enfa กันเลยค่ะ
ท่าอุ้ม สำคัญอย่างไร
การอุ้มเด็กนั้นถือว่าเป็นเรื่องสำคัญที่คุณพ่อคุณแม่ต้องใส่ใจ สำคัญขนาดไหน ก็สำคัญถึงขนาดที่ว่าในคอร์สเตรียมพร้อมการเป็นพ่อแม่มือใหม่หลาย ๆ ที่ ยังต้องมีการสอนคุณพ่อคุณแม่ให้อุ้มลูก โดยฝึกจากการอุ้มตุ๊กตา เพื่อให้สามารถอุ้มลูกได้ถูกวิธี และไม่เกิดอันตรายต่อเด็ก
ท่าอุ้มเด็ก ก็เป็นเรื่องสำคัญที่ต้องปฏิบัติให้เหมาะสม เพราะท่าอุ้มเด็กบางท่าอาจจะมีผลต่อสรีระของเด็กได้ หรือหากอุ้มไม่ดี อุ้มผิดท่า อาจทำให้ลูกร่วง หรือหล่น จนเกิดอุบัติเหตุฟกช้ำตามมา หรือเกิดการกระทบกระเทือนที่ศีรษะรุนแรง อาจส่งผลต่อพัฒนาการด้านการเรียนรู้ของเด็กได้ค่ะ ดังนั้น การอุ้มเด็กที่ถูกต้องจึงถือว่าเป็นเรื่องจำเป็นที่พ่อแม่มือใหม่จะต้องทำให้ดี และทำให้ถูกวิธี
รู้จักท่าอุ้มทารกแบบต่าง ๆ
ท่าอุ้มต่าง ๆ ที่ใช้อุ้มเด็กนั้นมีอยู่ด้วยกันหลายท่าค่ะ ซึ่งแต่ละท่าก็จะมีรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่แตกต่างกันอยู่บ้าง ดังนี้
ท่าอุ้มทารกแรกเกิด
ทารกแรกเกิดนั้นมีความบอบบางสูงมาก คุณพ่อคุณแม่จะต้องอุ้มอย่างละมุนละม่อมที่สุด เพื่อไม่ให้เกิดอันตรายต่อเด็ก โดยสามารถอุ้มเจ้าตัวเล็กได้ง่าย ๆ ดังนี้
- การอุ้มทารกแรกเกิดต้องวางมือให้ถูกวิธี มือหนึ่งประคองที่บริเวณศีรษะและคอของทารก ส่วนอีกมือหนึ่งวางไว้ใต้ก้นของทารก
- ค่อย ๆ ช้อนตัวทารกเข้ามาใกล้ ๆ หน้าอก ให้ศีรษะของทารกแนบกับหน้าอก แล้วเลื่อนมือที่อยู่ใต้ก้นของทารกมาวางที่บริเวณคอเพื่อรองรับศีรษะและลำคอของทารก
- จากนั้นค่อย ๆ เลื่อนศีรษะของทารกไปไว้ที่บริเวณข้อพับ แล้วเลื่อนมือข้างหนึ่งมาประคองที่ก้น ส่วนมืออีกข้างหนึ่งประคองศีรษะทารก
ท่าอุ้มเรอ เข้าใจการจับเรอที่ถูกต้อง
การจับลูกเรอนั้นทำเพื่อขับไล่ลมหรือแก๊สออกจากระเพาะอาหารของทารก บรรเทาอาการอึดอัดท้อง ไม่สบายตัวของทารก ซึ่งสามารถทำได้หลายท่า ดังนี้
- นอนคว่ำบนตัก: จับลูกน้อยนอนคว่ำบนตักคุณแม่ วางมือประคองบริเวณส่วนของคาง แต่ไม่ไปกดทับในบริเวณลำคอ และใช้มืออีกข้างค่อย ๆ ลูบหลังเบา ๆ
- จับลูกนั่งบนตัก: จับลูกนั่งบนตัก หันหน้าออกจากตัวคุณแม่ มือข้างหนึ่งประคองตัวลูกบริเวณหน้าอก ประคองให้มั่นคง แต่ไม่ควรวางมือในบริเวณลำคอ เพราะจะทำให้ลูกน้อยไม่สามารถเรอได้อย่างเต็มที่ พร้อมเอียงตัวลูกพอประมาณ มืออีกข้างลูบหลัง หรือตบเบา ๆ
- วางลูกน้อยระหว่างไหล่: อุ้มลูกแนบติดกับลำตัว ให้คางของลูกน้อยวางบนไหล่ของคุณแม่ ใช้มืออีกข้างค่อย ๆ ลูบหลังเบา
ท่าอุ้มลูกเข้าเต้า 4 ท่า มีอะไรบ้าง
ท่าอุ้มลูกเข้าเต้า คุณแม่สามารถทำได้ 4 ท่าง่าย ๆ ดังนี้
1. ท่าอุ้มนอนขวางบนตักแม่ (Cradle Hold)
ให้คุณแม่อุ้มลูกวางไว้ที่ตัก โดยวางตำแหน่งท้ายทอยของลูกไว้ที่แขนข้างถนัดของคุณแม่ เอื้อมมือไปแตะที่ก้นลูก มืออีกข้างประคองที่ก้นลูก แล้วค่อย ๆ โน้มตัวลูกตะแคงเข้าเต้า
2. ท่านอนขวางบนตักแบบประยุกต์ (Modified/Cross Cradle Hold)
ท่านี้ให้คุณแม่อุ้มเจ้าตัวเล็กมาวางไว้บนตักแบบเดียวกับท่าแรกเลยค่ะ แต่เปลี่ยนตำแหน่งมือของคุณแม่แทน ให้คุณแม่ใช้มือด้านตรงข้ามกับเต้านมประคองไว้ที่บริเวณท้ายทอยและคอของลูก ส่วนมือข้างที่ติดกับเต้านมใช้สำหรับพยุงเต้านม หรืออาจจะใช้หมอนรองตัวลูกด้วยก็ได้เช่นกัน
3. ท่าอุ้มลูกฟุตบอล (Clutch Hold/Football Hold)
ท่านี้ต้องใช้อุปกรณ์ช่วยนิดหน่อยค่ะ ให้คุณแม่เลือกหมอนใบหนา ๆ มา 1 ใบ แล้ววางไว้บนหมอนโดยที่มือข้างหนึ่งของแม่ยังประคองไว้ที่ศีรษะและท้ายทอยของลูก ท่านี้จะคล้ายกับคุณแม่กำลังอุ้มลูกฟุตบอลไว้ข้างลำตัว
4. ท่านอนตะแคง (Side Lying Position)
ท่านี้จะช่วยให้คุณแม่ให้นมลูกได้อย่างสบายตัวขึ้นมานิดหน่อย เพราะไม่ต้องคอยอุ้มประคองทารกตลอดการให้นม โดยให้คุณแม่นอนตะแคงเข้าหาลูก แล้วตะแคงตัวลูกเข้าหาเต้านม จัดตำแหน่งให้ปากของลูกตรงกับหัวนมของแม่พอดี แล้วใช้มือประคองเต้านมเพื่อให้ลูกดูดนมได้ง่ายขึ้น
ท่าอุ้มทารกให้หยุดร้อง
ท่าอุ้มทารกให้หยุดร้องที่นิยมทำกันนั้นคือ ท่าซูเปอร์แมน หรือ Belly Hold ค่ะ ซึ่งสามารถทำได้ ดังนี้
- ท่านี้คุณพ่อคุณแม่ต้องประคองมือที่ใต้รักแร้ของลูก แล้วจับลูกคว่ำหน้าลง
- จากนั้นใช้มืออีกข้างสอดเข้ามาที่หว่างขาของลูก ส่วนมืออีกข้างสอดเข้ามาระหว่างแขนของลูก แล้วสอดประสานกันประคองไว้ที่บริเวณหน้าอกของลูก
ท่าอุ้มทารกให้คอแข็ง
การอุ้ม เป็นอีกหนึ่งวิธีที่จะช่วยฝึกให้ทารกคอแข็งได้เร็วขึ้น โดยเวลาอุ้มให้คุณพ่อคุณแม่อุ้มลูกพาดบ่า หรืออุ้มแนบอกก็ได้ ในระหว่างนั้นให้คุณพ่อคุณแม่ก้มหน้าคุยกับทารกไปด้วย เพื่อเป็นการกระตุ้นทักษะการสื่อสารและกระตุ้นกล้ามเนื้อคอของลูก
ท่าอุ้มทารกให้หลับ
หนึ่งในท่าที่ง่ายสุด ๆ แต่ช่วยให้ทารกหลับได้ดีคือการอุ้มลูกพาดบ่า โดยให้แขนข้างหนึ่งประคองที่หลังและคอของลูก และแขนอีกข้างหนึ่งประคองที่ก้นของลูก ท่านี้ถือเป็นท่าที่ทารกรู้สึกสบายที่สุดและหลับได้ง่าย
มากไปกว่านั้น ท่านี้ยังช่วยให้ทารกได้ยินเสียงหัวใจเต้นและสัมผัสได้ถึงจังหวะหายใจของคุณพ่อคุณแม่ ถือเป็นการช่วยให้ทารกรู้สึกผ่อนคลายได้อีกทางหนึ่ง
อุ้มทารกผิดท่า อันตรายไหม
ทารกนั้นเป็นวัยที่มีความบอบบางโดยเฉพาะบริเวณศีรษะและลำคอ เวลาอุ้มลูกจึงต้องคอยประคองศีรษะและลำคออยู่เสมอเพื่อไม่ให้เกิดการบาดเจ็บที่ศีรษะ และป้องกันไม่ให้เกิดการกระทบกระเทือนต่อสมอง
มากไปกว่านั้น หากคุณพ่อคุณแม่อุ้มลูกผิดท่า ยังอาจเกิดการบาดเจ็บที่แขน ขา หรือหัวไหล่ได้ หรือร้ายแรงสุด ๆ คือทำลูกหลุดออกจากมือ เกิดการพลัดตก ซึ่งจะนำมาซึ่งการบาดเจ็บที่อาจเป็นอันตรายรุนแรงต่อเด็กที่มากกว่าแค่ฟกช้ำได้ค่ะ
จริงไหมที่อุ้มบ่อยแล้วลูกจะติดอุ้ม คุณพ่อคุณแม่ควรอุ้มทารกไปจนถึงกี่เดือน
ในช่วงวัยแรกเกิดถึง 6 เดือน ทารกยังจำเป็นที่จะต้องให้คุณพ่อคุณแม่อุ้มอยู่ตลอดเวลาค่ะ เพราะยังไม่สามารถประคองตัวเองให้ลุกขึ้นนั่งหรือคลานได้ อย่างไรก็ตาม ไม่มีระยะเวลาตายตัวว่าคุณพ่อคุณแม่ควรจะเลิกอุ้มลูกตอนไหน แต่ส่วนมากแล้วเมื่อทารกเริ่มเดินได้คล่องขึ้นโดยไม่ต้องคอยให้พ่อแม่อุ้มอยู่ตลอดเวลา คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถลดความถี่ของการอุ้มลูกลงได้ค่ะ
ไขข้อข้องใจเรื่องท่าอุ้มทารกกับ Enfa Smart Club
ลูกแรกเกิดยังชันคอไม่ได้ คุณพ่อคุณแม่จะอุ้มยังไงดีให้ปลอดภัย
หากลูกยังชันคอไม่ได้ เวลาอุ้มคุณพ่อคุณแม่จะต้องคอยประคองที่บริเวณศีรษะและท้ายทอยของลูกเสมอค่ะ ระวังอย่าให้เกิดการกระทบกระเทือนรุนแรง เพราะอาจเกิดการบาดเจ็บที่ศีรษะหรือกระทบกระเทือนถึงสมองได้
ลูกชอบให้อุ้ม วางปุ๊บร้องปั๊บ แม่จะรับมือยังไงดี
การอุ้มเป็นกิจกรรมที่ช่วยให้เด็กรู้สึกอบอุ่น สบายใจ จึงชอบให้คุณพ่อคุณแม่อุ้มอยู่ตลอด จนกลายเป็นว่าวางลูกไม่ได้เลยเพราะลูกจะร้องไห้งอแง คุณพ่อคุณแม่ต้องอุ้มลูกอยู่เสมอ
ในกรณีที่มีคนช่วยเลี้ยงหลายคนก็อาจจะมีคนมาคอยแบ่งเบาภาระนี้ แต่ถ้าคุณแม่เลี้ยงลูกคนเดียว หรือเลี้ยงลูกกันสองคนกับคุณพ่อ อาจจะสามารถใช้เทคนิคดังต่อไปนี้เพื่อช่วยให้ลูกหยุดร้องไห้ได้
- นำหมอนหรือผ้าห่มมาม้วนแล้วนำไปวางไว้ข้างตัวลูก ให้ลูกรู้สึกเหมือนกำลังนอนเกาะแขนคุณพ่อคุณแม่
- ทำการห่อตัวทารก วิธีนี้จะช่วยให้ลูกรู้สึกอบอุ่น สบายตัว เหมือนเมื่อครั้งที่ยังเป้นทารกอยู่ในครรภ์
- ให้ลูกนอนบนหมอนให้นม จะช่วยให้ทารกรู้สึกเหมือนถูกโอบอุ้มในเวลานอน
แต่ไม่ว่าจะอุ้มก็แล้ว หรือลองสารพัดวิธีแล้ว แต่ลูกก็ยังร้องไห้อยู่ อาจจะต้องพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยว่ามีความผิดปกติใด ๆ เกิดขึ้นหรือไม่
- Raising Children Network (Australia). How to hold a newborn: in pictures. [Online] Accessed https://raisingchildren.net.au/newborns/health-daily-care/holding-newborns/how-to-hold-your-newborn. [26 January 2023]
- Healthline. How to Hold a Newborn Baby. [Online] Accessed https://www.healthline.com/health
/parenting/how-to-hold-a-newborn. [26 January 2023] - Healthline. Illustrated Guide for Burping Your Sleeping Baby. [Online] Accessed https://www.healthline.com/health/how-to-burp-a-sleeping-baby#burping-a-sleeping-baby. [26 January 2023]
- The University of Texas Southwestern Medical Center. 10 tips for handling and holding a newborn. [Online] Accessed https://utswmed.org/medblog/newborn-holding-tips/. [26 January 2023]
- Baby Center. Developmental milestones: head control. [Online] Accessed https://www.babycentre.co.uk/a6579/
developmental-milestones-head-control. [26 January 2023] - Verywell Family. Safe, Gentle Ways to Hold a Baby. [Online] Accessed https://www.verywellfamily.com/how-to-hold-a-baby-2759302. [26 January 2023]
- Unicef. “Baby basics: How to burp your baby”. [Online]. Accessed https://www.unicef.org/parenting/child-care/how-to-burp-baby. [26 January 2023]
- โรงพยาบาลกรุงเทพ ภูเก็ต. เทคนิคการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.phukethospital.com/th/healthy-articles/breastfeeding/. [26 มกราคม 2023]
- Amarin Baby&Kids. ท่าอุ้มทารกที่ถูกต้อง มีกี่ท่า?. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.amarinbabyandkids.com/parenting/how-to-hold-a-baby/. [26 มกราคม 2023]
- Amarin Baby&Kids. ท่าซุปเปอร์แมน ท่าเซิ้งกระติ๊บ ทำให้ลูกหยุดร้องไห้. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.amarinbabyandkids.com/parenting/baby/baby-care/ท่าอุ้มหยุดร้องไห้/ . [26 มกราคม 2023]
- พี่กัลนมแม่ Pekannommae. อุ้มลูกบ่อยจะทำให้ลูกติดมือ ลูกร้องไห้ให้อุ้มตลอดทำไงดี ผิดปกติไหม ถุงมือเสมือนมือแม่. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.youtube.com/watch?v=F1Hl_9JOLDA. [26 มกราคม 2023]
บทความสำหรับคุณแม่มือใหม่
• ลูกท้องผูก ลูกถ่ายไม่ออก เช็กวิธีแก้ฉบับแม่มือโปร
• เทคนิคลดอาการลูกแหวะนม
• รู้จักกับโคลิค อาการที่ลูกน้อยร้องไห้ไม่หยุด
• ทารกเป็นหวัด หายใจไม่สะดวก คุณพ่อคุณแม่รับมืออย่างไรดี
• Solid Food อาหารมื้อแรกของลูก เริ่มเมื่อไหร่ เริ่มยังไง
• ฝึกลูกกินอาหารเองด้วยวิธี BLW คืออะไร ฝึกยังไงให้ได้ผล