ฟันน้ำนมลูกจะหลุดเมื่อไหร่ ฟันแท้ขึ้นกี่ขวบกันนะ?

Enfa สรุปให้

• ฟันน้ำนมของเด็กจะค่อย ๆ ทยอยขึ้นครบจำนวนทั้ง 20 ซี่ เมื่อเด็กอายุได้ราว ๆ 2 ปีครึ่ง หรือ 3 ปี

• และเมื่อเด็กมีอายุได้ราว ๆ 6-7 ปี ฟันน้ำนมก็จะเริ่มหลุด และฟันแท้ก็จะเริ่มขึ้นมาแทนที่

• และฟันแท้ก็จะค่อย ๆ ทยอยขึ้นจนครบทั้ง 32 ซี่ ในช่วงอายุ 17-21 ปี บางคนอาจจะมีฟันแท้ครบตั้งแต่อายุ 17 ปี ส่วนบางคนอาจต้องรอจนถึงอายุ 21 ปี ถึงจะมีฟันแท้ครบทุกซี่

เมื่อฟันน้ำนมของเด็กเริ่มทยอยขึ้นจนครบ ก็จะถึงคราวที่ฟันน้ำนมซี่ใดซี่หนึ่งนั้นจะต้องหลุดออกไป เพื่อให้ฟันซี่ใหม่ ขึ้นมาแทนที่ ซึ่งฟันที่จะขึ้นมาแทนที่นั้นก็คือฟันแท้ที่พวกเรารู้จักกันดีนี่เอง แต่ฟันแท้ของลูกจะเริ่มขึ้นตอนไหน แล้วจะรู้ได้ยังไงว่าอันไหนฟันแท้หรือฟันน้ำนม Enfa มีข้อมูลมาบอกค่ะ 

เมื่อไหร่ลูกจะมีฟันแท้ซี่แรก? ฟันแท้ขึ้นกี่ขวบกันแน่? 

ปกติฟันน้ำนมของเด็กนั้นจะขึ้นครบจำนวน 20 ซี่ เมื่อเด็กอายุได้ราว ๆ 2 ปีครึ่ง หรือ 3 ปี แล้วฟันแท้ล่ะ? ฟันแท้จะขึ้นตอนกี่ขวบกันนะ? 

ฟันแท้ของเด็กแต่ละคนนั้นจะแตกต่างกันไปค่ะ เด็กบางคนอาจมีฟันแท้เร็วหน่อย เด็กบางคนอาจใช้เวลานานกว่าที่จะมีฟันแท้ขึ้นมา 

แต่โดยทั่วไปแล้วฟันแท้ซี่แรกของลูกจะเริ่มขึ้นเมื่อลูกมีอายุได้ราว ๆ 6-7 ปีค่ะ 

ฟันกรามแท้ขึ้นกี่ขวบ 

ฟันกราม คือ ฟันบริเวณซี่ล่างที่อยู่ด้านในติดกระพุ้งแก้ม ถือเป็นอีกหนึ่งจุดที่ผู้ปกครองมักจะสงสัยกันตลอดว่า แล้วแบบนี้ฟันกรามขึ้นกี่ขวบกันล่ะ? 

ถ้าจะพูดถึงเฉพาะฟันกรามแท้นั้น ก็จะเริ่มขึ้นซี่แรกในช่วงเดียวกับฟันแท้ในตำแหน่งอื่น ๆ ค่ะ นั่นก็คือช่วงที่เด็กมีอายุได้ราว ๆ 6-7 ปี คุณพ่อคุณแม่ก็อาจจะพบว่าลูกเริ่มมีฟันกรามแท้เกิดขึ้น  

โดยจุดสังเกตก็คือลูกอาจจะมีอาการปวดหรือเจ็บในขณะที่เคี้ยวอาหาร หรือรู้สึกรำคาญที่บริเวณเหงือกบ่อย ๆ สัญญาณเช่นนี้อาจเป็นสัญญาณว่าลูกกำลังจะมีฟันกรามแท้ซี่แรก 

วิธีดูฟันแท้ เช็กยังไงให้ชัวร์ว่าฟันแท้หรือฟันน้ำนม 

เรื่องเด่น ๆ ระหว่างฟันแท้กับฟันน้ำนมที่พอจะแยกออกก็คือ  

• สีของฟันแท้จะมีสีเหลืองกว่าสีของฟันน้ำนม  

• ฟันน้ำนมจะมีแค่ 20 ซี่ ส่วนฟันแท้จะมีทั้งหมด 32 ซี่ 

แต่พอถึงเวลาที่อ้าปากขึ้นมาจริง ๆ ก็เป็นเรื่องยากอยู่เหมือนกันค่ะที่จะแยกความแตกต่างเหล่านั้นได้  

ดังนั้น หากต้องการเช็กให้ชัวร์จริง ๆ นอกจากจะต้องคอยจดบันทึกว่าฟันซี่ใดหลุด และฟันซี่ใดขึ้นมาใหม่ ก็อาจจะต้องพาลูกไปเข้ารับการตรวจสุขภาพฟันกับทันตแพทย์ ก็อาจจะบอกได้แน่นอนกว่าว่าเป็นฟันแท้หรือฟันน้ำนม 

ฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม ควรทำอย่างไร  

หากพบว่าลูกมีปัญหาฟันขึ้นซ้อนกัน หรือมีฟันแท้ซ้อนฟันน้ำนม โดยทั่วไปแล้วไม่ต้องเป็นกังวลค่ะ เพราะฟันน้ำนมนั้นสามารถที่จะหลุดไปเองได้ แม้ว่าอาจจะต้องใช้ระยะเวลาที่นานสักหน่อยก็ตาม 

อย่างไรก็ตาม หากเป็นกรณีที่เด็กมีฟันขึ้นซ้อนกัน และเด็กมีปัญหาเกี่ยวกับการสบฟัน หรือฟันไม่สบกัน ลักษณะเช่นนี้อาจจะต้องพาลูกไปพบทันตแพทย์ค่ะ 

ฟันแท้ขึ้นครบตอนอายุเท่าไหร่ 

ฟันแท้ซี่แรกเริ่มเมื่อตอนที่เด็กมีอายุราว ๆ 6-7 ปี และฟันแท้จะค่อย ๆ ทยอยขึ้นจนครบทั้ง 32 ซี่ ในช่วงอายุระหว่าง 17-21 ปีค่ะ 

ซึ่งบางคนอาจจะมีฟันแท้ครบ 32 ซี่ตั้งแต่ตอนอายุ 17 ปี ขณะที่บางคนอาจต้องใช้เวลานานจนถึงอายุ 21 ปี จึงจะมีฟันแท้ครบทั้ง 32 ซี่ 

ตารางการขึ้นของฟัน: เช็กลำดับการขึ้นของฟันลูกน้อย

ฟันแท้ของลูกน้อย จะมีลำดับการขึ้นของฟัน ดังนี้ 

ฟันบน 

• ฟันตัดหน้าซี่กลาง (Central Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 7-8 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่ข้าง (Lateral Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 8-9 ปี 

• ฟันเขี้ยว (Cuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 11-12 ปี 

• ฟันกรามน้อยซี่ที่ 1 (First Bicuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 10-11 ปี 

• ฟันกรามน้อยซี่ที่ 2 (Second Bicuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 10-12 ปี 

• ฟันกรามซี่ที่ 1 (First Molar) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 6-7 ปี 

• ฟันกรามซี่ที่ 2 (Second Molar) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 12-13 ปี 

• ฟันกรามซี่ที่ 3 หรือฟันคุด (Third Molar) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 17-21 ปี 

ฟันล่าง 

• ฟันกรามซี่ที่ 3 หรือฟันคุด (Third Molar) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 17-21 ปี 

• ฟันกรามซี่ที่ 2 (Second Molar) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 11-13 ปี 

• ฟันกรามซี่ที่ 1 (First Molar) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 6-7 ปี 

• ฟันกรามน้อยซี่ที่ 2 (Second Bicuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 11-12 ปี 

• ฟันกรามน้อยซี่ที่ 1 (First Bicuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 10-12 ปี 

• ฟันเขี้ยว (Cuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 9-10 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่ข้าง (Lateral Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 7-8 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่กลาง (Central Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 6-7 ปี 

ฟันแท้หลุดจะขึ้นอีกไหม 

ฟันแท้ที่หลุดออกไปแล้ว จะไม่สามารถงอกขึ้นมาใหม่ได้อีก ดังนั้น หากฟันแท้หลุดออกมาเมื่อไหร่ จะด้วยอุบัติเหตุใด ๆ ก็ตาม ให้รีบไปพบแพทย์พร้อมกับฟันแท้ซี่นั้นในทันที เพื่อที่แพทย์จะได้ทำการรักษาฟันแท้ซี่นั้นไว้ไม่ให้หลุดไปถาวร 

โดยมีข้อควรปฏิบัติกับฟันแท้ที่หลุดออกมา ดังนี้ 

• ห้ามจับโดนรากฟัน ให้จับเฉพาะส่วนที่เป็นเนื้อฟันเท่านั้น 

• ทำความสะอาดฟันด้วยการเทน้ำสะอาดราดลงไป โดยไม่ต้องทำการขัดถู หรือใช้น้ำยาทำความสะอาดใด ๆ 

• นำฟันแท้นั้นใส่ในนมจืด เพราะนมจืดจะช่วยยืดอายุของรากฟันแท้นั้นให้นานขึ้น แต่ถ้าหานมจืดไม่ได้จริง ๆ ก็ให้แช่ฟันแท้นั้นในน้ำเกลือสำหรับล้างแผล หรือแช่ในน้ำสะอาด แล้วนำผ้าก๊อซมาห่อไว้ และอมไว้ในปาก เพื่อป้องกันไม่ให้รากฟันแห้ง 

• จากนั้นรีบไปพบแพทย์ทันที เพื่อที่แพทย์จะได้เริ่มกระบวนการรักษา เพื่อเชื่อมฟันแท้นั้นให้เข้ากับเหงือกอีกครั้ง จะได้ไม่ต้องใส่ฟันปลอมทดแทน 

ฟันแท้ขึ้นช้า เพราะอะไร 

สาเหตุที่ฟันแท้ของลูกขึ้นช้านั้น มีอยู่ด้วยกันหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็น 

• พันธุกรรม หากคนในครอบครัวมีประวัติฟันแท้ขึ้นช้า ก็เป็นไปได้ว่าลูกอาจฟันขึ้นแท้ช้าตามไปด้วย 

• ความผิดปกติของฟัน เช่น ฟันมีพื้นที่น้อยเกินไป ทำให้ฟันซี่ใหม่ไม่สามารถจะเกิดขึ้นมาทดแทนได้ 

• ภาวะขาดสารอาหาร โดยเฉพาะการขาดวิตามินดี อาจมีส่วนทำให้การเจริญเติบโตของฟันช้ากว่าปกติ 

• ความผิดปกติทางระบบพันธุกรรม เช่น ดาวน์ซินโดรม โรคไคลโดเครเนียลดิสออสโตซิส (Cleidocranial Dysostosis) ภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์ (Hypothyroidism)  โรคสังข์ทอง (Ectodermal Dysplasia) เป็นต้น 

ฟันแท้หลุดเองได้ไหม 

โดยมากแล้วมักไม่ค่อยมีกรณีที่ฟันแท้หลุดเอง เพราะฟันแท้มีรากฟันที่หนาและแข็งแรง จึงยากที่จะโยกหลุดออกมาเองได้ โดยมากแล้วฟันแท้หลุดมักจะเกิดจากอุบัติเหตุ หรือการกระทบกระเทือนที่รุนแรง 

วิธีทำให้ลูกฟันขึ้นเร็วมีจริงไหม 

วิธีทำให้ฟันของลูกขึ้นเร็วนั้น ไม่มีผลการวิจัยและผลการศึกษาที่เพียงพอจะรองรับว่าสามารถทำได้จริง 

มากไปกว่านั้น ประเด็นสำคัญที่ควรจะต้องใส่ใจมากกว่าการทำให้ฟันของลูกขึ้นเร็ว ก็คือการทำให้ฟันของลูกสะอาดและแข็งแรงมากกว่านะคะ 

ไขข้อข้องใจเรื่องฟันแท้ขึ้นกี่ขวบกับ Enfa Smart Club 

ลูก 8 ขวบฟันหน้าไม่ขึ้น ผิดปกติหรือไม่? 

ฟันหน้าของลูกนั้น หลัก ๆ แล้วจะจะมีลำดับการขึ้น ดังนี้ 

ฟันบน 

• ฟันตัดหน้าซี่กลาง (Central Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 7-8 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่ข้าง (Lateral Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 8-9 ปี 

• ฟันเขี้ยว (Cuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 11-12 ปี 

ฟันล่าง 

• ฟันเขี้ยว (Cuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 9-10 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่ข้าง (Lateral Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 7-8 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่กลาง (Central Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 6-7 ปี 

ดังนั้น หากพ้น 8-9 ปีไปแล้ว แต่ฟันหน้าของลูกยังไม่ขึ้นเลยสักซี่ ควรพาลูกไปพบทันตแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยค่ะ 

ฟันน้ำนมหักกี่ขวบ? 

โดยปกติแล้วฟันน้ำนมของลูกจะเริ่มทยอยหลุดเมื่อลูกมีอายุตั้งแต่ 6-7 ปีขึ้นไป 

ลูก 7 ขวบ ฟันแท้ยังไม่ขึ้น ผิดปกติหรือไม่? 

ฟันแท้ซี่แรกจะเริ่มขึ้นเมื่อลูกมีอายุ 6-7 ปี ขึ้นไป แม้ช่วงระยะเวลาอาจจะไม่ได้ 7 ปีเป๊ะ ๆ แต่หลังจากนั้นฟันน้ำนมก็จะค่อย ๆ ทยอยหลุดไปทีละซี่ค่ะ 

ฟันหน้าลูกไม่ขึ้น ควรพาไปพบแพทย์ไหม? 

ฟันหน้ามีอยู่ด้วยกันหลายซี่ แต่ละซี่ก็จะเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน ดังนี้ 

ฟันบน 

• ฟันตัดหน้าซี่กลาง (Central Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 7-8 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่ข้าง (Lateral Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 8-9 ปี 

• ฟันเขี้ยว (Cuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 11-12 ปี 

ฟันล่าง 

• ฟันเขี้ยว (Cuspid) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 9-10 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่ข้าง (Lateral Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 7-8 ปี 

• ฟันตัดหน้าซี่กลาง (Central Incisor) เริ่มขึ้นเมื่ออายุ 6-7 ปี 

ดังนั้น หากยังไม่พ้นกำหนดดังกล่าวก็ยังถือว่าปกติ แต่ถ้าพ้นกำหนดมาแล้วฟันหน้าของลูกยังไม่มีวี่แววว่าจะขึ้นเลย ก็ควรพาลูกไปพบทันตแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยค่ะ

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์

• สะดือลูกเลือดออก อันตรายไหม แล้วจะรับมืออย่างไรได้บ้าง
• เด็กคลานตอนกี่เดือน เด็กไม่คลานเลยผิดปกติหรือเปล่า?
• เด็กคว่ำกี่เดือน คุณพ่อคุณแม่จะเริ่มฝึกลูกคว่ำได้ตอนไหน
• ทารกนั่งได้ตอนกี่เดือน เริ่มฝึกลูกนั่งได้ตั้งแต่ตอนไหน
• ทารกคอแข็งกี่เดือน? แล้วถ้าลูกคอแข็งช้า ผิดปกติไหม?