สีอุจจาระทารก 3 เดือน บอกสุขภาพทารกได้อย่างไร มาสังเกตกัน

Enfa สรุปให้

• อุจจาระของทารก 3 เดือนควรมีลักษณะนิ่ม สีเหลืองทอง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอาหารที่ทารกได้รับ
• ลูกถ่ายกะปริบกะปรอย 3 เดือน หรือถ่ายอุจจาระวันละหลายครั้ง ขึ้นอยู่กับระบบย่อยอาหาร
• นอกจากการสังเกตว่าทารก 3 เดือนถ่ายวันละกี่ครั้งแล้ว คุณแม่ควรสังเกตอาการอื่นร่วมด้วย

นอกจากการกินแล้วการขับถ่ายของทารกเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่พ่อแม่ควรให้ความสำคัญและสังเกตอยู่เสมอ เนื่องจากอุจจาระทารกสามารถบอกถึงสุขภาพของลูกน้อยได้ โดยเฉพาะในทารกวัย 3 เดือนขึ้นไป

ในช่วงนี้ ระบบย่อยอาหารเริ่มพัฒนาได้ดีขึ้น ทำให้อุจจาระมีลักษณะเฉพาะที่คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตได้ง่าย และสามารถบอกได้ว่าลูกน้อยกำลังมีสุขภาพที่ดีหรือไม่ ในบทความนี้ Enfa จะชวนคุณพ่อคุณแม่มาสังเกตอุจจาระลูกน้อยวัย 3 เดือนด้วยกันค่ะ

อุจจาระทารก 3 เดือน ควรมีลักษณะอย่างไร

ปกติแล้ว ทารกวัย 6 สัปดาห์ถึง 3 เดือนจะเริ่มขับถ่ายลดลงประมาณ 2-4 ครั้งต่อวัน และเมื่อทารกเข้าสู่วัย 3-4 เดือนขึ้นไปจะขับถ่ายเพียง 1-2 ครั้งต่อวัน อุจจาระของทารกในช่วง 3 เดือนนี้ ควรมีลักษณะเนื้อที่นุ่มและไม่แข็งจนเกินไปหรือเหลวเกินไป เพราะในช่วงนี้ระบบย่อยอาหารของทารกเริ่มพัฒนาเต็มที่ 

ทารกที่ได้รับสารอาหารผ่านนมแม่จึงเริ่มขับถ่ายมีกากใยเล็กน้อย และมีสีสันขึ้นกับอาหารที่คุณแม่รับประทานด้วย รวมถึงทารกบางคนอาจถ่ายอุจจาระหลายครั้งต่อวัน หรือบางคนอาจเริ่มถ่ายเพียงวันละครั้ง

จำนวนครั้งในการถ่ายอุจจาระของลูกน้อย อาจไม่ใช่ตัวกำหนดสุขภาพทารกเสมอไป คุณพ่อคุณแม่ควรสังเกตลักษณะของอุจจาระร่วมด้วย เช่น หากมีเลือดปน ถ่ายเป็นน้ำ มีสีเหลืองซีด หรือสีน้ำตาลเข้มจนถึงดำ อาจเกิดความผิดปกติที่ลำไส้ ควรพาไปพบแพทย์

สีอุจจาระทารก 3 เดือน

สีของอุจจาระทารกในช่วง 3 เดือนจะมีสีแตกต่างกันไปตามอาหารที่ทารกได้รับผ่านนมแม่หรือนมผง โดยมีลักษณะต่างกัน ดังนี้

ทารกที่กินนมแม่ 

อุจจาระจะมีสีเหลืองทอง มีลักษณะค่อนข้างนิ่ม เนื้อนุ่ม เหลวเล็กน้อย และอาจดูเหมือนมีเม็ดเล็ก ๆ คล้ายเมล็ดงา มีกลิ่นค่อนข้างอ่อน 

ทารกที่กินนมผง

อุจจาระอาจมีสีออกสีเหลืองอ่อน สีน้ำตาลอ่อน หรือสีเขียวอมเหลือง ขึ้นอยู่กับชนิดของนมที่ทารกรับประทานด้วย มีลักษณะค่อนข้างหนืดแต่นุ่ม ไม่เป็นก้อนแข็ง มีกลิ่นแรงเล็กน้อย

ทั้งนี้ ควรสังเกตสีอุจจาระที่มีความผิดปกติด้วย เช่น มีสีเขียวเข้ม มีสีแดงหรือมีเลือดปน สีดำ หรือมีสีขาวซีด รวมถึงมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีอาการงอแง กินนมน้อยลง มีไข้ ควรรีบพาลูกน้อยไปพบแพทย์

ทารก 3 เดือนถ่ายวันละกี่ครั้ง

ทารก 3 เดือนสามารถถ่ายอุจจาระได้หลายรูปแบบ ตั้งแต่วันละหลายครั้ง เช่น 4-5 ครั้ง หรือถ่ายเพียงวันละ 1 ครั้ง ขึ้นกับอาหารที่ทารกได้รับ โดยอาจไม่มีลักษณะหรือรูปแบบการถ่ายที่ตายตัว

แต่โดยปกติแล้วจำนวนครั้งที่ทารกวัย 3 เดือนถ่ายอุจจาระต่อวัน สามารถจำแนกตามลักษณะของนมที่ทารกได้รับคือนมแม่และนมผง ซึ่งมักมีความแตกต่างกัน ดังนี้

ทารกที่กินนมแม่ อาจถ่ายวันละ 3-4 ครั้ง หรืออาจมากกว่านี้ ที่เป็นแบบนี้เพราะว่านมแม่ย่อยง่าย และระบบย่อยอาหารของทารกวัย 3 เดือนกำลังพัฒนายังไม่สมบูรณ์มากนัก ทำให้ทารกถ่ายง่ายและอาจถ่ายหลายครั้งต่อวัน 

ทารกที่กินนมผง อาจจะถ่ายน้อยครั้งกว่าคือ 1-2 ครั้งต่อวัน หรืออาจไม่ถ่ายเลยใน 1 วัน แต่หากอุจจาระมีลักษณะนิ่ม มีสีปกติ และลูกไม่มีอาการงอแง กินนมได้ตามปกติ คุณแม่ไม่ต้องกังวล เพียงสังเกตพฤติกรรมการขับถ่ายของลูกก็เพียงพอ

ลูกถ่ายกะปริบกะปรอย 3 เดือน

ทารกวัย 3 เดือนมักไม่มีรูปแบบการขับถ่ายตายตัว โดยอาจถ่ายอุจจาระวันละ 1 ครั้ง หรือมากถึงวันละ 4-5 ครั้ง หรืออาจไม่ถ่ายเลยใน 1 วัน ซึ่งเป็นเรื่องปกติ แต่หากลูกถ่ายกะปริบกะปรอย คือ ถ่ายทีละนิด ครั้งละน้อย และถ่ายบ่อยหลายครั้ง อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งส่วนใหญ่ไม่ใช่เรื่องร้ายแรงค่ะ

หากลูกน้อย 3 เดือน มีอาการถ่ายกะปริบกะปรอยอาจเกิดจากสาเหตุต่อไปนี้

• ระบบลำไส้ยังพัฒนาไม่สมบูรณ์
• นมแม่ย่อยง่ายและดูดซึมเร็ว ทำให้ลำไส้ทารกทำงานบ่อยขึ้น ซึ่งเป็นเรื่องปกติในเด็กที่กินนมแม่
• สำหรับเด็กที่กินนมผงอาจเกิดจากการเปลี่ยนชนิดนม ทำให้ลำไส้ทารกต้องปรับตัว
• ทารกอาจมีอาการลำไส้แปรปรวนเล็กน้อยซึ่งอาจเกิดจากการกลืนลมมากไปขณะดูดนม

หากลูกน้อยไม่มีอาการงอแง ไม่กินนม หรือกินน้อยลง ไม่มีไข้หรืออาการผิดปกติอื่น ๆ คุณแม่ไม่ต้องกังวล แต่ให้สังเกตพฤติกรรมลูกอย่างใกล้ชิด

สำหรับการแก้ไขอาการลูก 3 เดือนถ่ายกะปริบกะปรอยในเบื้องต้น คือ 

• คุณแม่สามารถสังเกตลักษณะอุจจาระเผื่อพบการเปลี่ยนแปลงของสีอุจจาระหรือกลิ่นผิดปกติ 
• ตรวจดูขณะลูกกินนม ระวังอย่าให้กลืนนมมากไป โดยอาจปรับท่าให้นมให้เหมาะสม 
• ในกรณีที่ไม่สามารถให้นมแม่ได้และมีความจำเป็นต้องใช้โภชนาการอื่นทดแทน อาจมองหาโภชนาการที่ย่อยง่ายมี PHP หรือโปรตีนที่ย่อยมาแล้วบางส่วน ทำให้ย่อยและดูดซึมง่าย ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้อย่างต่อเนื่อง ลดอาการไม่สบายท้อง

นอกจากนี้ อีกสิ่งที่คุณแม่ควรให้ความสำคัญมากขึ้น คือ การรักษาความสะอาดหลังขับถ่าย หากลูกน้อยถ่ายบ่อยอาจทำให้ก้นแดง อักเสบ เป็นแผลได้ ควรทำความสะอาดอย่างเบามือและเช็ดให้แห้งเสมอ อาจใช้ครีมออยเมนต์ทาเพิ่มความชุ่มชื้นและป้องกันผื่นผ้าอ้อม

เพราะเรื่องย่อยคือเรื่องใหญ่ เลือกโภชนาการที่ใช่ เพื่อให้ลูกสบายท้อง สมองดี

หากลูกมีอาการไม่ปกติ เช่น การที่ลูกร้องตอนกลางคืน ไม่มีสาเหตุ แหวนะนม อาจเกิดจากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นพัฒนาการตามวัย อารมณ์ ความกลัว ฝันร้าย หรือปัญหาทางกายภาพ เช่น แพ้อาหารหรือไม่ถูกกับนม การเข้าใจพฤติกรรมของลูกแต่ละช่วงวัยคือกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่สามารถดูแลลูกได้อย่างเหมาะสมและมั่นใจยิ่งขึ้น

ทั้งนี้ ในช่วงวัยแรกเกิด ระบบย่อยอาหารของลูกน้อยยังทำงานได้ไม่เต็มที่ เด็กมากกว่า 70% จึงมีโอกาสเกิดอาการไม่สบายท้อง เช่น ท้องผูก ท้องอืด แหวะนม และร้องกวน การเลือกโภชนาการที่ย่อยง่ายจึงเป็นกุญแจสำคัญ เพื่อช่วยให้ลูกสบายท้อง ถ่ายคล่อง และเรียนรู้ได้เต็มศักยภาพ

โดยเฉพาะโภชนาการที่ผสมโปรตีนที่ผ่านการย่อยบางส่วน (PHP) ซึ่งมีขนาดโมเลกุลเล็ก ย่อยง่าย ดูดซึมไว ลดการเกิดแก๊สและปัญหาขับถ่าย พร้อมทั้งเสริมด้วยเส้นใยสุขภาพอย่าง PDX และ GOS ที่ช่วยปรับสมดุลลำไส้ และสารอาหารบำรุงสมอง เช่น MFGM และ DHA เพื่อส่งเสริมพัฒนาการทั้ง IQ และ EQ ของลูกน้อยอย่างต่อเนื่อง

ดังนั้น หากไม่สามารถให้นมแม่ได้ โภชนาการที่ย่อยง่าย ผสมโปรตีนย่อยบางส่วน และเสริมสารอาหารสำคัญ คือทางเลือกที่ช่วยให้ลูกเติบโตแข็งแรง สมองดี พร้อมเรียนรู้อย่างไม่สะดุด

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่และลูกน้อย

• อุจจาระทารกกินนมแม่และนมผงต่างกันอย่างไร
• ทารกอุจจาระมีมูก ลูกท้องเสียถ่ายมีมูกเลือด อันตรายหรือไม่?
• ลักษณะอุจจาระทารกท้องเสีย ถ้าลูกถ่ายเหลวท้องเสียหรือไม่?
• เช็กเลย! สีอุจจาระทารกแบบไหนปกติ และแบบไหนที่ผิดปกติ
• ทารกอึเป็นเม็ดมะเขือ ลักษณะอุจจาระทารกปกติไหมแบบนี้?