อาหารเสริมเด็กไม่กินข้าว เลือกอย่างไรให้ลูกกินง่าย

อาหารเสริมเด็กไม่กินข้าว คืออะไร 

อาหารเสริมเด็กไม่กินข้าว เป็นกลุ่มผลิตภัณฑ์หรือวิตามินที่ช่วยกระตุ้นความอยากอาหาร หรือให้สารอาหารทดแทนบางส่วน เพื่อให้ลูกได้รับโภชนาการเพียงพอในช่วงที่ลูกยังไม่กินข้าวหรือกินได้น้อย วิตามินเสริมให้ลูกกินข้าว เช่น

• วิตามินรวม มักประกอบด้วยวิตามินหลายชนิดที่มีประโยชน์กับร่างกาย เช่น วิตามินเอ, วิตามินดี, วิตามินบี, ธาตุเหล็ก, แคลเซียม, ใยอาหารธรรมชาติ (Oligofructose) ซึ่งการกินวิตามินรวม ก็จะทำให้ได้รับวิตามินหลากหลายครบถ้วน เหมาะกับเด็กที่ไม่ค่อยกินข้าว ขาดสารอาหาร
• ธาตุเหล็ก ในเด็กที่ไม่ค่อยกินเนื้อสัตว์ หรือผักผลไม้ที่มีวิตามินซี อาจทำให้ขาดธาตุเหล็ก หรือ การดูดซึมธาตุเหล็กทำได้ไม่ดี จำเป็นต้องเสริมธาตุเหล็กเพิ่ม เพื่อไม่ให้เกิดภาวะโลหิตจาง ซึ่งการขาดธาตุเหล็ก อาจส่งผลให้การเจริญเติบโตของร่างกายต่ำกว่าเกณฑ์เฉลี่ย เช่น พบว่าเด็กมีความสูงต่ำกว่าค่าเฉลี่ยมาตรฐาน รวมทั้งอาจะส่งผลให้ติดเชื้อและเจ็บป่วยได้ง่ายอีกด้วย
• วิตามินดี นับเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อเด็ก เนื่องจากช่วยในการดูดซึมแคลเซียม และฟอสฟอรัส อันมีส่วนช่วยในการเสริมสร้างกระดูก

แต่คุณแม่ก็ต้องไม่ลืมว่า วิตามินเสริม อาจจะช่วยกระตุ้นความอยากอาหารได้บ้างระดับนึง แต่ไม่ใช่ทั้งหมด เราอาจจะหวังพึ่งวิตามินอย่างเดียวไม่ได้ ต้องปรับเปลี่ยนที่วิธีการทานอาหารถึงจะสามารถแก้ไขได้จริงค่ะ

อาหารเสริมเพื่อทดแทนมื้อหลัก

อาหารเสริมเพื่อทดแทนมื้อหลักสำหรับเด็กที่กินข้าวยากมาก จะมีลักษณะเป็นเครื่องดื่มหรือผงชงที่รวมสารอาหารสำคัญไว้ เช่น โปรตีน, วิตามิน, แร่ธาตุ ฯลฯ ซึ่งไม่ควรให้เด็กดื่มแทนข้าวทุกมื้อ เพราะเด็กยังต้องฝึกการเคี้ยว รับรสชาติ และฝึกกล้ามเนื้อปาก เพื่อพัฒนาทักษะการกิน

บางผลิตภัณฑ์ออกแบบเป็นลูกอมเจลลี่เคี้ยวได้ ผสมวิตามินและแร่ธาตุบางชนิด โดยบอกว่า “ช่วยเพิ่มความอยากอาหาร” แต่ก็ควรระวังเรื่องปริมาณน้ำตาล และสารปรุงแต่งรส คุณแม่ควรดูว่ามี อย. รับรองหรือไม่ และปรึกษาแพทย์หากลูกมีโรคประจำตัว

อาหารเสริมเด็กไม่กินข้าว อาจอยู่ในรูปวิตามินเสริม หรือผลิตภัณฑ์เสริมโภชนาการ แต่การเลือกใช้ควรทำด้วยความระมัดระวัง ไม่ใช่ทุกคนจะต้องกิน ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

ลูกไม่กินข้าว อาหารเสริม จำเป็นไหม 

เมื่อลูกไม่กินข้าว หลายคนอาจกังวลมากๆ จนรีบหาซื้ออาหารเสริมเด็กไม่กินข้าว มาให้ลูกทันที แต่ความจริงแล้ว ความจำเป็นในการใช้อาหารเสริมขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยค่ะ ลองมาดูว่าอะไรบ้างที่คุณพ่อคุณแม่ควรพิจารณา

1. ประเมินสาเหตุที่ลูกไม่กินข้าว

• ลูกติดกินนมมากเกินไปหรือเปล่า เช่น ดื่มนมเยอะจนไม่หิวข้าว
• ลูกเบื่ออาหารเดิมๆ หรือเมนูไม่หลากหลาย
• ลูกมีปัญหาด้านสุขภาพ เช่น มีแผลในปาก เป็นหวัด หรือระบบย่อยไม่ดี
• ลูกมีปัญหาด้านพฤติกรรม เช่น ติดเล่น ใช้เวลาเล่นแทนการกิน

2. ระดับความรุนแรง
ถ้าลูกยังมีน้ำหนักเติบโตตามเกณฑ์ มีพลังงานเล่น วิ่ง กระฉับกระเฉง แปลว่าร่างกายอาจได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอระดับหนึ่ง แต่ถ้าลูกน้ำหนักลด ผอมลง เหนื่อยง่าย เบื่ออาหารมาก หรือมีภาวะขาดสารอาหาร คุณหมออาจแนะนำให้ใช้อาหารเสริมหรือวิตามินเฉพาะทาง

3. สำรวจเมนูที่ลูกกินแทนข้าว
หากลูกไม่กินข้าว แต่ยังกินอย่างอื่น เช่น ขนมปัง ก๋วยเตี๋ยว ผลไม้ เนื้อสัตว์ ฯลฯ อยู่ในระดับที่เพียงพอ ลูกอาจยังได้รับสารอาหารอื่นครบอยู่ค่ะ แต่ถ้าลูกปฏิเสธอาหารเกือบทุกชนิด และเน้นนมเป็นหลัก อาจเสี่ยงขาดสารอาหารบางอย่าง เช่น ใยอาหาร วิตามิน แร่ธาตุ

ลูกไม่กินข้าว อาหารเสริมจำเป็นหรือไม่ ขึ้นอยู่กับภาวะโภชนาการของลูก ถ้าลูกมีภาวะขาดสารอาหาร หรือมีความเสี่ยงตามที่กล่าว อาจต้องพิจารณาอาหารเสริมเพื่อป้องกันผลกระทบระยะยาว
แต่หากลูกยังคงมีพัฒนาการ น้ำหนัก ส่วนสูงในเกณฑ์ปกติ อาจไม่ต้องเร่งใช้อาหารเสริม แนะนำให้ปรับวิธีการกิน ลองทำเมนูที่น่าสนใจให้ครบหลักโภชนาการพื้นฐานก่อน จนลูกค่อยๆ รับประทานข้าวได้มากขึ้น

อาหารเสริมเด็กไม่กินข้าว เหมาะกับใคร

ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมเด็กไม่กินข้าว หรืออาหารเสริมให้ลูกกินข้าว ไม่ใช่ยาวิเศษที่ทำให้เด็กอยากข้าวทันทีทันใดค่ะคุณแม่ แต่มักเป็นส่วนผสมของวิตามินและแร่ธาตุที่อาจช่วยปรับสมดุลในร่างกายบางอย่าง รวมถึงเพิ่มสารอาหารที่เด็กอาจขาด เด็กกลุ่มที่จะได้รับประโยชน์จากอาหารเสริม เช่น 

• เด็กที่มีภาวะน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์: หากเด็กมีปัญหาไม่กินข้าวจนส่งผลต่อน้ำหนักและส่วนสูง อาหารเสริมอาจช่วยเติมสารอาหารในช่วงระยะสั้น
• เด็กที่กินยาก: เด็กบางคนกินอาหารได้น้อย เกิดภาวะไม่สมดุลของวิตามินและแร่ธาตุ อาจต้องใช้อาหารเสริมเติมให้ครบบ้าง
• เด็กที่แพทย์วินิจฉัยว่าขาดสารอาหาร: บางกรณีอาจจำเป็นต้องใช้อาหารเสริมเฉพาะ เช่น ธาตุเหล็ก สังกะสี วิตามินดี ฯลฯ

ส่วนเด็กที่ไม่จำเป็นต้องใช้อาหารเสริม คือ เด็กที่น้ำหนักและส่วนสูงอยู่ในเกณฑ์ดี แม้กินข้าวน้อยแต่ยังได้รับสารอาหารจากอาหารอื่น เช่น เนื้อสัตว์ ผัก นม ไข่ เพราะเด็กเพียงแค่เบื่อบางเมนู แต่ยังเปิดรับเมนูอื่น ๆ ได้ตามปกติ

สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่อาจต้องระวัง คือ การให้เด็กกินอาหารเสริมอาจทำให้รู้สึกว่า “ไม่กินข้าวก็ไม่เป็นไร เพราะมีตัวช่วย” ซึ่งอาจทำให้การแก้ปัญหาที่ต้นเหตุต้องล่าช้า และบางครั้งอาหารเสริมมีน้ำตาลสูง หรือมีสารปรุงแต่งรสและสี ดังนั้น ควรตรวจสอบฉลากก่อนให้ลูกรับประทานก่อนเสมอ

ทั้งนี้ เด็กๆ ควรได้ฝึกกินข้าวและอาหารหลากหลาย เพื่อพัฒนาทักษะการเคี้ยว การกลืน และการยอมรับรสชาติใหม่ เพราะอาหารเสริมเป็นเพียงตัวช่วยชั่วคราว ไม่ควรให้แทนมื้ออาหารหลักในระยะยาวค่ะ หากเด็กๆ กินอาหารหลากหลายในปริมาณที่พอใช้ได้ อาหารเสริมอาจไม่จำเป็นต้องใช้

ลูกไม่กินข้าว 2 ขวบ อาหารเสริมจำเป็นไหม

เมื่อลูกอายุเข้าสู่ 2 ขวบ บางคนยังเบื่อข้าว ไม่ยอมเคี้ยว หรือสนใจเล่นมากกว่ากิน ทำให้คุณแม่หลายคนกังวลว่าโภชนาการลูกจะขาด จึงเริ่มมองหาอาหารเสริมต่างๆ มาช่วยเสริมกันใช่ไหมล่ะคะ 
ในวัย 2 ขวบเป็นช่วงที่เด็กสามารถเคี้ยวอาหารได้หลากหลาย หากลูกยังเน้นกินแต่นม หรือติดขนม แสดงว่ายังปรับตัวไม่ดี คุณพ่อคุณแม่ควรจัดตารางมื้อหลัก 3 มื้อ และมื้อว่าง 1-2 มื้อ ให้เด็กได้ฝึกกินอาหารเป็นกิจจะลักษณะ

ความจำเป็นของอาหารเสริมในวัย 2 ขวบ
ถ้าลูกกินบ้างไม่กินบ้าง แต่ยังมีน้ำหนักและส่วนสูงตามเกณฑ์ กินอาหารเป็นบางช่วง เช่น เช้าไม่กิน เย็นกินได้ หรือกินเนื้อสัตว์ ผักผลไม้ นมพอประมาณ ก็อาจยังไม่ถึงขั้นต้องพึ่งอาหารเสริม อาจแค่ปรับวิธีการกินก่อน

แต่ถ้าไม่กินข้าวจริงๆ รวมถึงอาหารอื่นๆ ก็ปฏิเสธ น้ำหนักเริ่มตกเกณฑ์ ควรพบกุมารแพทย์ อาจต้องใช้อาหารเสริมมาช่วยเป็นระยะ หรือปรึกษานักโภชนาการเด็กเพื่อปรับเมนู

4 เทคนิคกระตุ้นให้ลูก 2 ขวบกินข้าว แนะนำดังนี้

1. มีส่วนร่วม: ให้ลูกช่วยหยิบผักใส่หม้อ คนซุป หรือตักอาหารเอง ลูกอาจสนุกกับการมีส่วนร่วม ทำให้อยากกินมากขึ้น
2. หลีกเลี่ยงการบังคับ: ยิ่งบังคับให้กิน เด็กยิ่งต่อต้าน ควรสร้างบรรยากาศบวก เช่น ชมเชยเมื่อเขาลองกินเมนูใหม่
3. เมนูหลากหลาย: ลองผัด ข้าวต้ม ข้าวตุ๋น ข้าวผสมผักหลากสี หรือนำข้าวมาปั้นเป็นก้อนเล็ก ๆ รูปสัตว์น่ารัก
4. จำกัดเวลามื้ออาหาร: ให้โอกาสลูกกินประมาณ 20-30 นาที ถ้ายังไม่กิน ควรเก็บอาหาร เพื่อสอนว่าต้องกินในช่วงเวลาที่กำหนด