ตวงยาน้ำเด็ก กี่ช้อนโต๊ะ กี่ช้อนชา ตวงยังไง มาดูกัน

Enfa สรุปให้

• ยาน้ำเป็นอีกหนึ่งยาที่ต้องมีการตวงวัดก่อนกินเสมอ เพื่อให้ร่างกายได้รับปริมาณยาที่ถูกต้อง และเพียงพอที่จะรักษาอาการทางสุขภาพที่เป็นอยู่
• โดยอุปกรณ์ตวงยาที่คุ้นชินกันที่สุดก็คือ ช้อนโต๊ะ และช้อนชา ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่เราใช้กันโดยทั่วไปนี่เอง แต่ยาน้ำบางยี่ห้อก็จะมีช้อสำหรับตวงยามาให้โดยเฉพาะ
• นอกจากตระกูลช้อนแล้วก็ยังมีกระบอกฉีดยา ถ้วยตวงยา และดรอปเปอร์ที่ใช้สำหรับการตวงและป้อนยาน้ำด้วยเช่นกัน

เลือกอ่านตามหัวข้อ

     • อุปกรณ์ตวงยาน้ำมีอะไรบ้าง
     • หน่วยตวงยาพื้นฐานน่ารู้

Enfa เชื่อค่ะ ว่าคุณพ่อคุณแม่ที่กำลังอ่านบทความนี้หลาย ๆ คนน่าจะต้องเคยประสบกับปัญหาที่มีอันให้ต้องเท้าสะเอวและขมวดคิ้วกันตลอดเวลา เวลาที่จะต้องตวงน้ำหรือตวงยาให้ลูกน้อย เพราะมีหน่วยวัดทั้งช้อนโต๊ะ ช้อนชา ทั้งมิลลิลิตรและซีซี

บ่อยครั้งก็ทำเอาลังเล ไม่แน่ใจว่าตวงถูกแล้วหรือเปล่า หรือไม่มั่นใจว่าปริมาณเท่านี้มากไปหรือน้อยไป วันนี้ Enfa จะมาช่วยไขคำตอบหน่วยตวงพื้นฐานต่าง ๆ เหล่านั้นให้เข้าใจง่าย หรือถ้าสงสัยเมื่อไหร่แค่เปิดบทความนี้ก็เคลียร์ทุกคำตอบ 

รู้จักช้อนโต๊ะ ช้อนชา อุปกรณ์ตวงยาน้ำเด็กแต่ละแบบ 

---

เวลาเด็กจะกินยา คุณพ่อคุณแม่จะต้องใส่ใจกับปริมาณของยาอย่างเคร่งครัด ถ้าให้ยามากไปก็อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของลูก แต่ถ้าให้น้อยเกินไป ก็อาจทำให้อาการทางสุขภาพของลูกที่เป็นอยู่ไม่ดีขึ้น หรือใช้เวลารักษาตัวนานกว่าเดิม  

โดยเฉพาะกับยาน้ำ ซึ่งกะปริมาณเองยากสุด ๆ คุณพ่อคุณแม่จำเป็นจะต้องใช้อุปกรณ์การวัดตวงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นช้อนโต๊ะ ช้อนชา เพื่อให้ลูกได้กินยาในปริมาณที่เหมาะสมตามที่ฉลากบรรจุภัณฑ์หรือตามที่แพทย์แนะนำเอาไว้ 

ช้อนโต๊ะ (Table Spoon) คืออะไร  

ช้อนโต๊ะ หรือช้อนกินช้าว เป็นช้อนที่ใหญ่สุดสำหรับชุดอาหารโดยทั่วไป แต่ในที่นี้ช้อนโต๊ะไม่ใช่สำหรับรับประทานอาหารนะคะ ช้อนโต๊ะทางการแพทย์ จะเท่ากับ 15 มิลลิลิตร หรือซีซี นั่นเอง และสามารถใช้สำหรับการตวง วัด สิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น แป้ง น้ำตาล เกลือ ผงปรุงรสต่าง ๆ รวมถึงยาน้ำชนิดต่าง ๆ ด้วย 

ช้อนชา (Tea Spoon) คืออะไร 

ช้อนชา เป็นช้อนที่มีขนาดเล็กสุด เล็กกว่าช้อนโต๊ะมาก แต่ช้อนชาก็ยังถูกใช้เป็นมาตรวัดตวงสำหรับสิ่งต่าง ๆ เช่นเดียวกันกับช้อนโต๊ะ เพียงแต่สิ่งของที่ใช้ช้อนชาเป็นมาตรวัดนั้น ก็มักจะเป็นสิ่งที่ไม่ได้ต้องการใช้ในปริมาณมากนัก หลายคนอาจจะสงสัยว่า 1 ช้อน ชา เท่ากับ กี่ ml คำตอบคือ ปริมาตร 1 ช้อนชา เท่ากับ 5 มิลิลิตร หรือซีซี นั่นเอง

ถ้วยตวงยา (Medicine Cup) คืออะไร 

ถ้วยตวงยา เป็นอุปกรณ์สำหรับตวงวัดที่ค่อนข้างจะได้มาตรฐานกว่าช้อนโต๊ะและช้อนชา มีลักษณะเป็นถ้วยใสคล้ายแก้วน้ำ และจะมีตัวเลขหน่วยวัดเป็นมิลลิลิตรหรือซีซีระบุไว้ที่ข้างถ้วยด้วย เมื่อเติมยาน้ำ หรืออาหารเสริมชนิดน้ำสำหรับเด็กลงไป ก็จะสามารถเห็นได้อย่างชัดเจนว่าปริมาณยาที่เทลงไปนั้นอยู่ในปริมาณเท่าไหร่ และตรงตามที่แพทย์กำหนดหรือไม่ 

หลอดฉีดยา (Syringe) คืออะไร 

หลอดฉีดยา โดยมากจะคุ้นว่าใช้สำหรับการฉีดยา แต่จริง ๆ แล้ว หลอดฉีดยาก็สามารถใช้เพื่อป้อนยาให้กับเด็กได้เหมือนกันนะคะ โดยใช้หลอดฉีดยาดูดเอายาชนิดน้ำที่ต้องการ แล้วค่อย ๆ ฉีดอัดเบา ๆ เข้าไปที่ปากของเด็ก ซึ่งหลอดฉีดยานั้นก็จะมีหลายขนาดค่ะ เล็กใหญ่ไม่เท่ากัน ที่ข้างหลอดก็จะมีตัวเลขหน่วยวัดเป็นมิลลิลิตรกำกับเอาไว้ด้วย 

หลอดหยด (Dropper) คืออะไร 

หลอดหยด หรือดร็อปเปอร์ เป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์การวัดตวงยาที่มีความแม่นยำสูง โดยใช้สำหรับวัดยาน้ำหรือของเหลวต่าง ๆ โดยที่ข้างดร็อปเปอร์ก็จะมีตัวเลขหน่วยวัดกำกับเอาไว้ด้วย โดยหน่วยนั้นอาจจะเป็นซีซี หรือมิลลิลิตรก็ได้ เวลาใช้ก็เพียงดรอปเอายาน้ำหรือของเหลวนั้นให้ได้ในปริมาณที่กำหนด แล้วจึงป้อนเข้าปากลูก 

คำถามเกี่ยวกับหน่วยตวงยาน้ำเด็กที่คุณพ่อคุณแม่มักถามบ่อยๆ 

---

ช้อนโต๊ะ

ช้อนโต๊ะกับยาน้ำนั้นแทบจะเป็นของคู่กัน เป็นอุปกรณ์วัดตวงยาน้ำที่ง่ายที่สุด เพราะทุกครัวเรือนก็จะต้องมีช้อนโต๊ะกินข้าวติดบ้านกันอยู่แล้ว เนื่องจากช้อนกินข้าวมีหลายขนาด จึงอาจทำให้คุณพ่อคุณแม่สับสน การตวงที่ดีควรเป็น มิลลิลิตร หรือ ซีซี

ช้อนโต๊ะกับมิลลิลิตร (ml) 

โดยยาน้ำที่ตักขึ้นมาด้วยช้อนโต๊ะนั้น สามารถเทียบเป็นปริมาณมิลลิลิตรได้ ดังนี้ 

1 ช้อนโต๊ะเท่ากับกี่ ml 

• 1 ช้อนโต๊ะเท่ากับ 15 มิลลิลิตร 

ช้อนโต๊ะกับช้อนชา 

• นอกจากหน่วยช้อนโต๊ะจะเทียบกับหน่วยมิลลิลิตรแล้ว ก็สามารถเทียบกับหน่วยช้อนชาได้ ดังนี้ 

1 ช้อนโต๊ะเท่ากับกี่ช้อนชา  

• หนึ่งในมาตรตวงสุดฮิตที่คุณพ่อคุณแม่มักจะข้องใจกันมาตลอดก็คือ 1 ช้อนโต๊ะกี่ช้อนชา ซึ่ง 1 ช้อนโต๊ะเท่ากับ 3 ช้อนชา 

ช้อนชา

แม้จะมีขนาดที่เล็กกว่าช้อนโต๊ะอยู่มาก แต่ช้อนชาก็นิยมใช้สำหรับตวงยาน้ำด้วยเช่นกัน ซึ่งตัวยาดังกล่าว อาจไม่จำเป็นจะต้องให้เด็กกินเยอะ ดังนั้น การให้เด็กกินเป็นช้อนชา จึงง่ายที่สุด 

ช้อนชากับมิลลิลิตร (ml) และลูกบาศก์เซนติเมตร (Cubic Centimeter, CC) 

โดยช้อนชา ที่แม้ว่าจะมีขนาดเล็กมาก แต่ก็สามารถเทียบออกมาเป็นปริมาณมิลลิลิตรและปริมาณซีซีได้ ดังนี้ 

1 ช้อนชาเท่ากับกี่ ml (มิลลิลิตรหรือซีซี) 

• 1 ช้อนชาเท่ากับ 5 มิลลิลิตร 

ครึ่งช้อนชาเท่ากับกี่ซีซี 

• ครึ่งช้อนชาเท่ากับ 2.5 ซีซี   

¾ ช้อนชาเท่ากับกี่ ml 

• ¾ ช้อนชาเท่ากับ 3.7 มิลลิลิตร 

ถ้วยตวงยา หลอดฉีดยา และหลอดหยด 

อุปกรณ์เหล่านี้เป็นอุปกรณ์วัดตวงยาที่ค่อนข้างแม่นยำและได้มาตรฐานสูง และส่วนใหญ่เป็นเครื่องมือที่ใช้ในทางการแพทย์ด้วย โดยหน่วยวัดของอุปกรณ์แต่ละชิ้นนั้น สามารถนำมาเทียบปริมาณกันได้ ดังนี้ 

1 ถ้วยตวงเท่ากับกี่ช้อนโต๊ะ 

• 1 ถ้วยตวงเท่ากับ 16 ช้อนโต๊ะ   

1 ถ้วยเท่ากับกี่ช้อนชา 

• 1 ถ้วยตวงเท่ากับ 48 ช้อนชา   

การใช้หลอดฉีดยาป้อนยาเด็ก

ในเด็กที่กินยายาก วิธีป้อนยาด้วยหลอดฉีดยา สะดวกสำหรับคุณพ่อ คุณแม่ แต่มีข้อระมัดระวังคือไม่เอาหลอดฉีดดูดยาโดยตรงในขวดยาและป้อนเข้าปากทารก เนื่องจากก่อให้เกิดการปนเปื้อนเข้าสู่ขวดยาได้ แนะนำให้รินยาใส่แก้วตวงยาก่อน ตามซีซี ที่ระบุไว้ แล้วใช้หลอดฉีดยา ดูดยาจากแก้วตวงยา เข้าสู่ปากทารก และหากรินยาเกินที่กำหนด ห้ามรินยาคืนกลับเข้าขวด

---

---

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่

• วิธีเช็ดสะดือทารกให้สะอาด ปลอดภัย และไม่เสี่ยงติดเชื้อ
• นิทานสำหรับเด็ก นิทานก่อนเข้านอน เลือกให้ดี มีประโยชน์
• วิธีกำจัดเหา ล้างบางไข่เหา จบปัญหาลูกเป็นเหา เกาหัวยิกๆ
• ล้างจมูกทารก ล้างอย่างไรให้ถูกวิธี ไม่มีระคายเคือง
• ทารกท้องเสียบ่อย เพราะนมแม่จริงไหม ป้องกันได้ยังไงบ้าง
• อาบน้ำเด็กบ่อย ๆ ได้ไหม? อาบน้ำลูกยังไงไม่ให้ลูกป่วย?
• ลูกไม่กินข้าว เบื่ออาหาร ปัญหาชวนปวดจิต ที่รับมือได้