DHA คืออะไร รู้จักสารอาหารเพื่อพัฒนาสมองและสติปัญญาลูกน้อย

Enfa สรุปให้:

• DHA (Docosahexaenoic Acid) คือ กรดไขมันจำเป็นในตระกูลโอเมก้า 3 เป็นโครงสร้างพื้นฐานของเซลล์สมอง และจอประสาทตา โดยองค์ประกอบหลักในสมองมี DHA 30% และในจอประสาทตามี DHA ถึง 60%  
  
  
• ร่างกายของทารกและเด็กเล็กไม่สามารถสร้าง DHA เองได้เพียงพอ จึงต้องได้รับจากอาหาร ซึ่ง DHA จะพบมากในนมแม่ ปลาทะเลน้ำลึก และสามารถพบได้ในปลาน้ำจืดบางชนิดที่มีไขมันสูงอย่าง ปลาแซลมอน ปลาสวาย ปลาช่อน เป็นต้น
  
  
• ทารกจะได้รับ DHA ตั้งแต่อยู่ในครรภ์ โดยเฉพาะในช่วง 3 เดือนสุดท้ายก่อนคลอด ทารกจะนำ DHA ไปใช้เพื่อการพัฒนาของสมองมากเป็นพิเศษ เพราะเป็นช่วงที่พัฒนาการของสมองเติบโตอย่างรวดเร็ว จากนั้นทารกจะได้รับ DHA จากการกินนมแม่หลังคลอด

เลือกอ่านตามหัวข้อ

• DHA คืออะไร
• จริงหรือไม่ ที่ร่างกายสร้าง DHA เองไม่ได้
• DHA สำคัญมากต่อพัฒนาการลูก

คุณพ่อคุณแม่ทุกคนต่างรู้จักดีว่า DHA คือ สารอาหารที่ดีชนิดหนึ่ง แต่น้อยคนอาจจะทราบว่าจริงๆแล้วสารอาหารนี้มีคุณประโยชน์ต่อสมองลูกน้อยมากแค่ไหน และลูกต้องได้รับปริมาณสูงแค่ไหนจึงช่วยพัฒนาสติปัญญาลูกได้  เอนฟาจะมาสรุปให้ฟังกัน 

DHA คืออะไร

ดีเอชเอ (DHA) คือ กรดไขมันจำเป็นในตระกูลโอเมก้า 3  เป็นโครงสร้างพื้นฐานของเซลล์สมองและจอประสาทตา ในสมองและเซลล์ประสาทตาของคนเราประกอบด้วยกรดไขมันหลายชนิด แต่ชนิดที่มีมากที่สุด คือ ดีเอชเอ โดยพบในสมอง 30% และพบในจอประสาทตา 60% เท่ากับเป็นองค์ประกอบหลักของเซลล์สมอง ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของเซลล์ประสาททั้งโครงสร้าง การเชื่อมต่อการทำงานระหว่างเซลล์ประสาท และระบบการทำงาน ซึ่งทำหน้าที่ถ่ายทอดสัญญาณและส่งผ่านข้อมูลระหว่างเซลล์สมองด้วยกัน จึงได้ชื่อว่าเป็นสารอาหารบำรุงสมองที่มีบทบาทสำคัญต่อการพัฒนาสมองและสติปัญญาของเด็ก 

จริงหรือไม่ ที่ร่างกายสร้าง DHA เองไม่ได้

ร่างกายโดยเฉพาะทารกและเด็กเล็กไม่สามารถสร้างดีเอชเอ (DHA) ได้เพียงพอกับความต้องการ จึงต้องได้รับจากอาหาร แหล่ง DHA ของเด็กทารก  และ เด็กเล็ก คือ นมแม่และอาหารที่รับประทาน เด็กควรดื่มนมแม่และได้รับดีเอชเอที่มีปริมาณสูงพอ โดยค่าเฉลี่ยนมแม่มีดีเอชเอปริมาณ 0.32% ดังนั้นเด็กควรได้รับปริมาณ DHA ในระดับที่สูงเทียบเท่าปริมาณที่มีในนมแม่  เพื่อให้มั่นใจว่าพัฒนาการสมอง IQ และสติปัญญาดีขึ้นอย่างเต็มที่ 

เมื่อเด็กเริ่มโต แหล่งอาหารของดีเอชเอนอกจากนมแม่ แล้ว ยังมีในปลาทะเลน้ำลึก ปลาน้ำจืด เช่น ปลาสวาย ปลาช่อน แซลมอน ทูน่า แมคเคอเรล ปลาชนิดอื่นที่มีไขมันสูง และสาหร่ายทะเลบางชนิด เด็กควรรับประทานดีเอชเอในปริมาณที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายเช่นกัน 

DHA สำคัญมากต่อพัฒนาการลูก

• ส่งเสริมพัฒนาการสมอง
   DHA ช่วยสร้างโครงข่ายประสาทให้แข็งแรง รองรับการเรียนรู้ ความจำ และพัฒนาการเชิงสติปัญญา  งานวิจัยพบว่าเด็กที่ได้รับ DHA ในช่วงแรกเกิดมีพัฒนาการด้านสติปัญญาดีกว่า
• ช่วยในการมองเห็น
  DHA เป็นส่วนสำคัญในจอประสาทตาที่เรียกว่า Retina ซึ่งมีบทบาทในการรับแสง และการประมวลผลภาพให้คมชัด เด็กที่ได้รับ DHA อย่างต่อเนื่องมีการมองเห็นที่ดีกว่า คุณภาพการมองเห็นสูงขึ้น เมื่อเทียบกับเด็กที่ไม่ได้รับเลย 
• เสริมภูมิคุ้มกัน ส่งเสริมพฤติกรรมการเรียนรู้ 
   DHA ในนมแม่ช่วยควบคุมกระบวนการอักเสบในร่างกาย นอกจากนี้ระดับ DHA ในเด็กยังสัมพันธ์กับการพัฒนาทางสมองที่ดี ซึ่งอาจส่งผลต่อการทำงานของสมองในด้านต่างๆ อาทิ ความจดจ่อหรือมีสมาธิที่มากขึ้น  
  

ไขข้อข้องใจเรื่อง DHA กับ Enfa Smart Club

Q: จริงไหมที่นมแม่มี DHA ตัวช่วยสร้างเสริมสติปัญญาให้ลูกได้จริง

A: จริง DHA เป็นสารสำคัญที่ช่วยพัฒนาสมองและสติปัญญา มีบทบาทสำคัญต่อทั้งการสร้างเซลล์สมอง และการทำงานของเฃลล์สมอง โดยดีเอชเอมีบทบาทสำคัญ ส่งเสริมการสร้างปลอกไขมันหุ้มเส้นใยประสาทในสมอง ทำให้การสื่อสารรับส่งข้อมูลระหว่างเซลล์ประสาทเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ เพิ่มการเชื่อมต่อและสื่อสารระหว่างเซลล์สมอง ยิ่งเซลล์สมองมีการเชื่อมต่อมากขึ้น เด็กก็ยิ่งเรียนรู้เร็วขึ้น

Q: จริงหรือไม่ DHA ปริมาณเท่าไหร่ก็ให้ประโยชน์เหมือนกัน

A: ไม่จริง ลูกควรได้รับ DHA โดยเฉพาะทารกและเด็กเล็กต้องได้จากนมแม่และควรได้ดื่มนมแม่ในปริมาณที่เพียงพอต่อความต้องการสารอาหารจำเป็นต่างๆ อาทิ DHA จึงจะช่วยส่งเสริมพัฒนาการด้านต่างๆให้ได้เต็มศักยภาพ 

Q: จริงหรือไม่ หากลูกได้รับ DHA ไม่พอ มีผลต่อพัฒนาการและ IQ 

A: มีความเป็นไปได้สูง เนื่องจากร่างกายของทารกและเด็กเล็กจะสร้าง DHA เองได้ไม่เพียงพอ ดังนั้นแหล่ง DHA ของทารก และเด็กเล็ก คือ นมแม่และอาหารที่รับประทาน เด็กควรดื่มนมแม่และได้รับดีเอชเอที่มีปริมาณสูงเพียงพอต่อความต้องการ เพื่อให้มั่นใจว่าพัฒนาการสมองอย่างเต็มศักยภาพ ซึ่งจะส่งผลต่อระดับ IQ หรือ สติปัญญา

หากเด็กได้รับไม่เพียงพอ อาจส่งผลเสียต่อพัฒนาสมอง ร่างกาย และอารมณ์ เช่น

• ด้านการเรียนรู้และพฤติกรรม อาจมีความเสี่ยงต่อปัญหาที่เกิดจากความสามารถในการควบคุมการทำงานของสมองในด้านสมาธิจดจ่อ การควบคุมอารมณ์ หรือพฤติกรรมที่เหมาะสม โดยเฉพาะในเด็กวัยเรียน
• ด้านการมองเห็น อาจมีส่งผลต่อการมองเห็นไม่ชัดในที่แสงน้อย หรือการรับภาพลดลง 
• ด้านพัฒนาการทางความคิด  เด็กอาจมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ สร้างสรรค์ และแก้ปัญหาได้ลดลง 
  
  

Q: ถึงแม้คุณแม่มีน้ำนมน้อย ลูกไม่จำเป็นต้องเสริมโภชนาการ 

A: หากคุณแม่มีน้ำนมน้อย และลูกมีเริ่มมีอาการร้องงอแง โยเย เพราะหิว จากการได้รับปริมาณของพลังงานหรือสารอาหารไม่เพียงพอ กรณีแบบนี้ คุณแม่อาจปรึกษาแพทย์ แพทย์อาจพิจารณาเสริมโภชนาการที่มีสารอาหารเพียงพอ รวมถึงมี DHA ที่สูง เพื่อส่งเสริมพัฒนาการทางร่างกายและสมองให้กับลูกได้อย่างเต็มที่