Enfa สรุปให้
แผลผ่าคลอดแนวนอน แพทย์จะทำการกรีดในแนวนอนบริเวณเหนือหัวหน่าว มักทำกันเป็นปกติในกรณีที่คุณแม่ไม่ได้มีภาวะคลอดฉุกเฉิน
แผลผ่าคลอดแนวนอนมักเป็นวิธีผ่าคลอดที่คุณแม่นิยม เพราะสามารถปิดซ่อนรอยแผลได้ง่าย เจ็บปวดน้อย และสามารถฟื้นตัวได้เร็ว
แผลผ่าคลอดแนวตั้ง แพทย์จะทำการกรีดในแนวเส้นตรงจากสะดือลงไปที่บริเวณหัวหน่าว มักทำในกรณีที่ฉุกเฉิน การผ่าคลอดในแนวตั้งจะมีความเจ็บปวดมากกว่า และใช้ระยะเวลาในการฟื้นตัวนานกว่า
เลือกอ่านตามหัวข้อ
การคลอดลูก เป็นหนึ่งในความกังวลอันดันต้น ๆ ของการตั้งครรภ์ คุณแม่บางท่านอาจเริ่มเป็นกังวลตั้งแต่ก่อนหรือเริ่มตั้งครรภ์ และอาจปริวิตกมากขึ้นในช่วงใกล้คลอด ซึ่งนอกเหนือไปจากความกังวลในเรื่องของความเจ็บปวด การคลอดยาก หรืออาการแทรกซ้อนอื่น ๆ แล้วนั้น
แผลผ่าคลอดและรอยแผล ก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่คุณแม่หลาย ๆ ท่านมีความกังวล กลัวว่าจะทำให้สูญเสียความมั่นใจในรูปร่างไป ซึ่งไม่ว่าจะเป็นแผลที่มาจากการคลอดธรรมชาติ หรือ แผลผ่าคลอด ต่างก็เป็นรอยตำหนิแห่งการกำเนิดที่สามารถลดทอนความมั่นใจทั้งได้สิ้น
หลังจากคลอดลูกเรียบร้อยแล้ว แผลผ่าคลอดจะค่อย ๆ สมานตัวดีขึ้นเรื่อย ๆ ตามลำดับ ส่วน แผลผ่าคลอดกี่วันหายเจ็บ นั้น คงไม่สามารถบอกเป็นจำนวนวันที่ชัดเจนได้ ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับการดูแลตัวเอง และการฟื้นฟูสภาพร่างกายหลังคลอดของแต่ละบุคคลด้วย รวมถึงการปฏิบัติตามที่แพทย์แนะนำ การทำความสะอาดแผลอย่างถูกต้อง การหลีกเลี่ยงแรงกระทบกระเทือน ปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้ ล้วนแล้วแต่มีส่วนช่วยให้แผลสมานตัวได้ดีขึ้น และมีโอกาสหายเร็วขึ้น
แต่โดยทั่วไปแล้ว หลังจากผ่านไป 5-7 วัน แพทย์ก็จะนัดมาตัดไหมที่เย็บแผลไว้ออก และหลังจากนั้น 1-2 เดือน แผลก็ควรที่จะต้องสมานกันสนิท เหลือไว้เพียงรอยแผลเป็น ส่วนอาการเจ็บปวดต่าง ๆ ก็ควรจะเบาลงหรือหายสนิท
ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นแผลเย็บธรรมดา หรือแผลผ่าคลอด ไหมละลาย ระยะเวลาการฟื้นตัวโดยรวมก็มักอยู่ในช่วงใกล้เคียงกัน ขึ้นกับการดูแลและสุขภาพของคุณแม่เป็นหลัก
อาการเจ็บปวดมักเด่นชัดในช่วง 24–72 ชั่วโมงแรก หลังผ่าตัด จากนั้นอาการปวดจะค่อย ๆ ลดลง
อย่างไรก็ตาม บางรายอาจปวดตึง ดึง หรือหน่วงได้หลายสัปดาห์ โดยเฉพาะเมื่อลุก นั่ง ไอ หัวเราะ หรือยกของหนัก
การพักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำเพียงพอ ทานอาหารมีประโยชน์ และหลีกเลี่ยงการขยับตัวแรง ๆ ช่วยให้เจ็บลดลงเร็วขึ้น
หากรู้สึกว่าเจ็บแผลผ่าคลอดมากขึ้น แทนที่จะดีขึ้น ควรรีบกลับไปพบแพทย์เพื่อประเมินความผิดปกติของแผล
การทำหมันพร้อมผ่าคลอดเป็นหัตถการที่แพทย์สามารถทำได้ในคราวเดียวกัน โดยเรียกว่าการทำหมันหลังคลอดแบบผ่าตัด การฟื้นตัวและการดูแลแผลจะ เหมือนผ่าคลอดตามปกติ
แต่ผู้ที่ทำหมันอาจมีอาการ ปวดหน่วงท้องน้อยมากกว่าปกติชั่วระยะหนึ่ง ซึ่งแผลผ่าตัดโดยรวมยังคงใช้เวลาประมาณ 1–2 เดือนในการสมานตัว
แผลแนวตั้ง (จากสะดือลงมาที่หัวหน่าว) มักใช้ในกรณีฉุกเฉินเพื่อให้คลอดได้เร็ว การฟื้นตัวโดยหลักการใช้เวลาใกล้เคียงแนวนอน แต่ อาจเจ็บมากกว่า และใช้เวลาสมาน หรือจางช้ากว่า
นอกจากนี้ แผลยังอาจเสี่ยงต่อการเกิดแผลนูนหรือคีลอยด์ได้มากกว่า เพราะเป็นรอยแนวยาวในแนวที่ทิ้งแรงตึงบนผิวหนังมากกว่าแนวนอน
การเย็บแผลผ่าคลอดมีหลายชั้น เช่น ชั้นมดลูก เยื่อบุช่องท้อง กล้ามเนื้อ ไขมัน ผิวหนัง ซึ่งการสมานตัวของแผลภายในต้องอาศัยเวลา โดยเฉลี่ยการสมานตัวภายในควรดีขึ้นเรื่อย ๆ ภายใน 4–6 สัปดาห์
หากยังเจ็บมากรุนแรง หรือปวดเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ต้องรีบพบแพทย์เพราะอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้
ในบางรายอาจพบภาวะแผลผ่าคลอดอักเสบข้างใน จึงไม่ควรมองข้ามอาการปวดผิดปกติที่เป็นต่อเนื่องหรือปวดมากขึ้น
ไม่ควรเปิดหรือแกะผ้าปิดแผลเองโดยไม่มีคำแนะนำจากแพทย์หรือพยาบาล เพราะอาจทำให้แผล ชื้น สกปรก ติดเชื้อ แผลแยก หรือปริได้ การเปิดทำแผลควรทำตามกำหนดที่บุคลากรทางการแพทย์แนะนำเท่านั้นค่ะ
ต้องดูแลความสะอาดแผลตามคำแนะนำของแพทย์ ซึ่งอาจแตกต่างกันในแต่ละโรงพยาบาลหรือวิธีการปิดแผล โดยแผลที่ปิดด้วยผ้าปิดกันน้ำหรือกาวทางการแพทย์บางชนิด อาจไม่จำเป็นต้องเปิดล้างแผลทุกวัน แต่ห้ามแช่น้ำ เช่น น้ำอุ่น อ่างน้ำ และสระว่ายน้ำ จนกว่าแผลจะสมานดี
นอกจากนี้ บางรายอาจเคยมีประสบการณ์แผลผ่าคลอดเย็บแม็กแต่หลักการดูแลความสะอาดแผลก็ยังใกล้เคียงกัน คือหลีกเลี่ยงความชื้น สิ่งสกปรก และการระคายเคืองบริเวณแผล
การล้างแผลผ่าคลอดเองควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์เป็นหลัก แต่แนวทางทั่วไป ได้แก่
อาการคันแผลผ่าคลอดอาจเกิดจากสาเหตุ ดังนี้
หากมีอาการคันดังกล่าว ควรเลี่ยงการเกา ประคบเย็น และปรึกษาแพทย์หากคันมากผิดปกติ
อาการเจ็บแผลผ่าคลอดข้างในอาจเกิดได้ในระยะพักฟื้นปกติ แต่หากปวดนานหลายเดือนหรือปวดเพิ่มขึ้น ควรพบแพทย์ นอกจากนี้ ยังอาจสัมพันธ์กับการอักเสบ การติดเชื้อ หรือพังผืดได้ด้วย
สัญญาณอันตรายของแผลผ่าคลอดอักเสบ ได้แก่
หากมีอาการเหล่านี้ ควรพบแพทย์ทันที
แผลผ่าคลอดเป็นก้อนแข็งอาจเกิดจากการสร้างเนื้อเยื่อซ่อมแผลมากกว่าปกติ หรือเป็นภาวะปกติของรอยแผลใหม่ หากก้อนแข็งมีอาการเจ็บ ควรพบแพทย์เพื่อประเมิน
แผลผ่าคลอดนูน เป็นคีลอยด์ เกิดจากร่างกายสร้างเนื้อเยื่อมากเกินไป อาจนูน แดง หรือหนา มักไม่อันตราย แต่กระทบด้านความมั่นใจมากกว่า
ปัจจุบันมีทางเลือกการรักษา เช่น แผ่นซิลิโคน เลเซอร์ ฉีดสเตียรอยด์ โดยต้องอยู่ภายใต้การดูแลแพทย์
แผลผ่าคลอดเป็นพังผืดพบได้ในผู้ที่เคยผ่าคลอดหลายครั้ง บางรายอาจเจ็บท้องน้อยเรื้อรัง โดยเฉพาะเวลาออกแรงหรือมีประจำเดือน หากสงสัยควรเข้ารับการตรวจโดยแพทย์
คุณแม่ทราบหรือไม่ว่า การผ่าคลอด (C-Section) คือ การผ่าตัดโดยนำทารกออกมาผ่าทางหน้าท้อง จึงทำให้ทารกไม่ได้รับจุลินทรีย์สุขภาพ (Gut Microbiome) จากบริเวณช่องคลอดของแม่ ซึ่งทำให้เด็กผ่าคลอดอาจมีพัฒนาการภูมิคุ้มกันแรกเกิด และสุขภาพลำไส้ช้ากว่าเด็กที่คลอดแบบธรรมชาติ ส่งผลให้มีโอกาสเจ็บป่วยได้ง่ายขึ้น
Cs-Biome หรือ Commensal Microbiome
คือ ดีเอ็นเอของกลุ่มจุลินทรีย์ชนิดดีที่อยู่รวมกัน เช่นบิฟิโดแบคทีเรียม (Bifidobacterium) และ แลคโตบาซิลลัส (Lactobacillus) ที่พบในน้ำนมแม่ มีส่วนช่วยทำให้ผนังลำไส้แข็งแรง พัฒนาระบบทางเดินอาหาร ทำให้ลูกขับถ่ายดี เสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง นอกจากนี้ MFGM และ DHA ในนมแม่ยังมีส่วนช่วยเสริมสร้างพัฒนาการสมองในช่วงเริ่มต้นของชีวิต
เด็กผ่าคลอดอาจไม่ได้รับจุลินทรีย์ชนิดดี (Gut-Microbiome) เท่าเด็กที่คลอดธรรมชาติ จึงอาจทำให้มีภูมิคุ้มกันน้อยกว่า และแข็งแรงไม่เท่าเด็กที่คลอดธรรมชาติ คุณแม่จึงต้องเสริมพัฒนาการเด็กผ่าคลอดด้วย 2'FL และ MFGM สารที่มีงานวิจัยรองรับว่าช่วยให้เด็กมี IQ และ EF ที่เหนือกว่า ช่วยเสริมสร้างให้เขามี Commensal Microbiome ที่ดี เพื่อให้เด็กผ่าคลอดมีดีครบ 3 สมองดี ภูมิคุ้มกันดี สุขภาพลำไส้ดี
อยากรู้ว่าวันไหนฤกษ์ดีสำหรับการผ่าคลอด เราได้รวบรวมฤกษ์ผ่าคลอด 2568 ฤกษ์ดีปีมะเส็ง วันไหนดี วันไหนมงคล มาดูฤกษ์ผ่าคลอดฟรี 2568 พยากรณ์โดย การะเกต์ ศรีปริญญาศิลป์ (การะเกต์พยากรณ์) มาดูฤกษ์ผ่าคลอดฟรีได้ที่นี่
@enfasmartclub เด็กผ่าคลอด เริ่มต้นดี ต้องมีดีครบ3 "สมองดี ภูมิคุ้มกันดี สุขภาพลำไส้ดี" #EnfaSmartClub #คุยกับคุณหมอปณต #ผ่าคลอด #คนท้อง #ตั้งครรภ์ ♬ เสียงต้นฉบับ - Enfa Smart Club - Enfagrow Thailand
โดยปกติแล้วแพทย์หรือพยาบาลจะนัดให้คุณแม่กลับมา ตัดไหมแผลผ่าคลอด ที่โรงพยาบาลหรือคลินิกเมื่อมีการผ่าคลอดผ่านไปแล้วประมาณ 5-7 วัน หรือ 2 สัปดาห์
หลังผ่าคลอดคุณแม่จำเป็นที่จะต้องพักผ่อนอย่างเพียงพอ เพื่อให้ร่างกายสามารถฟื้นตัวได้เร็ว และแผลสมานตัวได้ดีขึ้น กิจวัตรประจำวันใดที่ต้องมีการขยับหรือเคลื่อนไหวตัวมากเป็นสิ่งที่ควรงด หรือรอให้คุณแม่ฟื้นตัวหลังคลอดอย่างสมบูรณ์เสียก่อน โดยทั่วไปหลังจากผ่าคลอดผ่านไปแล้ว 6 สัปดาห์ ร่างกายของคุณแม่มักจะอยู่ในช่วงที่ฟื้นฟูได้เกือบหรือสมบูรณ์หรือเกือบสมบูรณ์แล้ว
ไม่มีการระบุเวลาที่แน่ชัดว่าอาการเจ็บแผลผ่าคลอดจะหายสนิทเมื่อใด แต่ระยะเวลา 4-6 สัปดาห์ถือว่านานพอที่คุณแม่จะฟื้นฟูร่างกายจนกลับมาเป็นปกติหรือเกือบปกติ ดังนั้น อาการปวดแผลผ่าตัดควรที่จะทุเลาลงตามลำดับจนกระทั่งหายสนิท แต่ถ้าผ่านมานานแล้วและยังมีอาการปวดแผลอยู่ หรือมีอาการปวดแผลเมื่อตั้งครรภ์ใหม่อีกครั้ง ควรไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุดเพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษา
หลังจากผ่านไป ระยะเดือนหรือหลายปี อาการปวดแผลควรที่จะทุเลาลงจนหายเป็นปกติ ดังนั้น อาการปวดดังกล่าวอาจเป็นไปได้ว่ามาจากสาเหตุอื่น ๆ ที่ไม่น่าจะเกี่ยวกับการผ่าคลอดที่ผ่านมา ซึ่งจำเป็นต้องใช้ข้อมูลหลาย ๆ ด้านประกอบกัน ควรไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษา
หากคุณแม่เพิ่งผ่านการผ่าคลอดมาไม่นาน การเจ็บแผลผ่าคลอดด้านซ้ายอาจเกิดจากลักษณะการเย็บแผลที่มีการดึงรั้งบริเวณมุมแผล ซึ่งจะค่อยๆ ทุเลาลงเอง และเริ่มหายเป็นปกติหลังจากผ่านไป 1-2 เดือน หากคุณแม่มีอาการปวดแผลอย่างรุนแรง ควรเข้าปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจดูสภาพแผล หรือรับประทานยาแก้ปวดภายใต้คำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกร
ทั้งนี้ หากอาการเจ็บแผลผ่าคลอดของคุณแม่มาพร้อมกับอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ไข้ คลื่นไส้ อาเจียน คุณแม่ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยเพื่อหาสาเหตุโดยตรงและรับการรักษาต่อไป
แน่นอนว่าไม่มีใครที่อยากจะมีรอยแผลเป็นบนเรือนร่าง ไม่ว่าจะเป็นผิวหนังด้านในหรือนอกร่มผ้าก็ตาม การมีผิวพรรณที่ปราศจากริ้วรอยต่าง ๆ ถือเป็นสิ่งที่ดีที่สุด แต่สำหรับแม่ที่ผ่านการผ่าคลอด คงเป็นเรื่องยากที่จะมองข้ามรอยแผลเป็นนั้นได้ แต่ปัจจุบันนี้มีเทคโนโลยีมากมายที่เข้ามาช่วยในการลบเลือนรอยแผลเป็น ทั้งการเลเซอร์ การฉีดสเตียรอยด์ หรือการศัลยกรรมที่เรียกว่า การผ่าตัดรอยแผลเป็น (Scar revision)
ซึ่งแพทย์จะทำการตัดเอาแผลเป็นทั้งหมดออก จากนั้นจึงทำการเย็บแผลใหม่เพื่อไม่ให้เห็นรอยตะขาบเดิม แต่ทั้งนี้ควรปรึกษากับแพทย์ก่อนเสมอเพื่อทำการประเมินความเสี่ยงว่าแผลเป็นจะจางหรือเลือนหายไปจริง ๆ หรือเสี่ยงที่จะมีรอยแผลเป็นใหญ่กว่าเดิม รวมถึงความเจ็บปวดในการผ่าตัดที่อาจจะปวดจนทนไม่ไหวในบางราย
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์
Enfa สรุปให้ ผ่าคลอดกินอะไรได้บ้าง คุณแม่ผ่าคลอดควรกินอาหารให้หลากหลาย มีประโยชน์ เพื่อให้ร่างกา...
อ่านต่อ
พยากรณ์โดยการะเกต์ ศรีปริญญาศิลป์ (การะเกต์พยากรณ์) ฤกษ์ผ่าคลอดเดือนกุมภาพันธ์ 2569 แนะนำวัน...
อ่านต่อ
พยากรณ์โดยการะเกต์ ศรีปริญญาศิลป์ (การะเกต์พยากรณ์) ฤกษ์ผ่าคลอดเดือนพฤษภาคม 2569 แนะนำวันที่...
อ่านต่อ
