ทารกถ่ายเป็นฟอง เกิดจากอะไร ลูกถ่ายเป็นฟองบ่อย อันตรายไหม

Enfa สรุปให้

• ทารกถ่ายเป็นฟอง ถ่ายเหลว เป็นเรื่องปกติสำหรับเด็กที่กินนมแม่ และไม่ใช่สัญญาณอันตรายที่รุนแรงจนต้องวิตกกังวล
• อาการถ่ายเป็นฟองเกิดจากอะไร? อาการแบบนี้เกิดจากทารกกินน้ำนมส่วนหน้าที่มีน้ำตาลแลคโตสสูงมากจนเกินไป และลำไส้ยังไม่สามารถย่อยได้ จึงหมักหมมจนเกิดเป็นแก๊สในลำไส้ ทำให้ลูกถ่ายเหลวเป็นฟอง
• หากลูกถ่ายเหลวสีเหลืองมีฟอง คุณแม่จำเป็นจะต้องปรับเปลี่ยนวิธีการให้นมลูกที่เหมาะสม เพื่อให้ลูกได้กินนมส่วนหน้าน้อยลง ลดการถ่ายเหลว ลดการถ่ายเป็นฟอง

เวลาที่เปลี่ยนผ้าอ้อม หากคุณพ่อคุณแม่สังเกตดูบางครั้งอาจพบว่า ทารกถ่ายเป็นฟอง อยู่บ่อย ๆ และอาจทำให้เกิดความกังวลกลัวว่าลูกอาจมีความผิดปกติในระบบขับถ่าย บทความนี้จาก Enfa จะชวนคุณพ่อคุณแม่มาร่วมพูดคุยเกี่ยวกับอาการทารกถ่ายเป็นฟอง อาการถ่ายเป็นฟองเกิดจากอะไร ถ่ายเหลวสีเหลืองมีฟองอันตรายไหม และคุณพ่อคุณแม่สามารถรับมืออย่างไรได้บ้าง 

ถ่ายเป็นฟองเกิดจากอะไร

ถ่ายเหลวเป็นฟอง เกิดได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้

• ลูกกินนมแม่ที่เป็นนมส่วนหน้า ซึ่งมีน้ำตาลแลคโตสสูง ทำให้ลูกถ่ายบ่อย สีเหลือง ถ่ายเหลว และมีฟอง
• ระบบการย่อยอาหารยังไม่สมบูรณ์จึงเกิดแก๊สในระบบลำไส้ อุจจาระจึงมีฟอง
• คุณแม่เปลี่ยนเต้านมในขณะให้นมลูก
• ทารกมีปัญหาเรื่องการดูดซึมผิดปกติ
• ทารกมีอาการลำไส้แปรปรวน

ทารกถ่ายเป็นฟอง บอกอะไร

ทารกอึเป็นฟอง ไม่ใช่สัญญาณอันตราย แต่มีสาเหตุมาจากทารกได้กินแต่นมส่วนหน้ามากเกินไป ซึ่งนมส่วนหน้าก็คือน้ำนมหยดแรก ๆ ที่ไหลออกมาก่อนในช่วงแรกที่ลูกเริ่มกินนม 

นมส่วนหน้าจะมีน้ำตาลแลคโตสสูง ซึ่งลำไส้ของทารกยังย่อยได้ไม่ดี น้ำตาลแลคโตสส่วนที่ย่อยไม่หมดก็จะถูกส่งไปยังลำไส้ใหญ่ หมักหมมเข้ากับจุลินทรีย์ในลำไส้ และเกิดแก๊สขึ้นในลำไส้ ทำให้เวลาขับถ่ายจะมีทั้งลมและแก๊สออกมาด้วย ทำให้ลูกถ่ายเหลวและเป็นฟองได้ง่าย 

คุณแม่ควรดูแลให้ลูกกินนมหมดเป็นเต้า ๆ ไป ไม่เปลี่ยนเต้าไปมา พยายามให้ลูกกินนมแม่ให้ได้นานที่สุด ยิ่งลูกดูดนมนานเท่าไหร่ ก็มีโอกาสที่ลูกจะได้กินน้ำนมส่วนหลัง ทำให้อุจจาระเป็นเนื้อมากขึ้น ไม่ถ่ายเหลว และไม่มีฟอง

หรือให้คุณแม่ปั๊มนมส่วนหน้าออกก่อนประมาณ 5-10 นาที ก่อนให้นมลูก เพื่อให้ลูกได้มีโอกาสกินนมส่วนหลังได้มากขึ้น ลดอาการถ่ายเหลวเป็นฟองได้

ลูกถ่ายเหลวสีเหลืองมีฟอง

ถ่ายเหลวสีเหลืองมีฟอง เป็นอาการทั่วไปของทารกที่กินนมแม่ค่ะ แต่ลักษณะอุจจาระหรือลูกถ่ายเป็นฟองสีเหลืองแบบนี้ มักมีสาเหตุมาจากลูกน้อยได้กินแต่นมส่วนหน้า ซึ่งเป็นนมส่วนที่มีน้ำตาลแลคโตสสูง และลำไส้ของลูกยังย่อยแลคโตสไม่เก่ง จึงหมักหมมในลำไส้และเกิดเป็นแก๊สในปริมาณมาก ทำให้ลูกถ่ายเหลวออกมาเป็นฟอง ๆ 

ลูกถ่ายเป็นฟองสีขาว

ลูกถ่ายเป็นฟองสีขาว กรณีนี้คุณแม่อาจต้องเช็กให้ละเอียดว่า มีแค่ส่วนฟองที่เป็นสีขาว หรือว่าลูกอุจจาระออกมาเป็นสีขาวล้วนเลย เพราะโดยทั่วไปนั้น อุจจาระทารกที่มีสีขาว มักจะเป็นสัญญาณความผิดปกติในตับหรือถุงน้ำดี 

แต่ถ้ามีแค่ฟองสีขาว ๆ อาจเป็นเพียงฟองจากแก๊สในลำไส้ ไม่ได้ส่งผลเสียแต่อย่างใด หรือถ้าหากลูกถ่ายเป็นฟองสีขาวติดต่อกัน 2-3 วัน ควรพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัย

ท้องเสียถ่ายเป็นฟองในทารก รับมืออย่างไรดี

หากลูกถ่ายมีฟอง ให้คุณแม่ปรับวิธีการให้นมลูก ดังนี้

• ปั๊มนมก่อนให้นมลูกประมาณ 5-10 นาที เพื่อปั๊มเอานมส่วนหน้าออกมาให้ได้มากที่สุด เพื่อให้ลูกได้กินนมส่วนหลังมากขึ้น
• เวลาให้นมลูก ไม่เปลี่ยนเต้านมไปมา รอจนลูกดูดจนเกลี้ยงเต้าแล้วจึงเปลี่ยนเต้า การเปลี่ยนเต้าไปมา เสี่ยงจะทำให้ลูกได้กินแต่นมส่วนหน้า จะทำให้ลูกถ่ายเป็นฟอง
• ปั๊มนมแยกเก็บให้เรียบร้อย เขียนแปะไว้ที่หน้าถุงว่านมส่วนหน้า นมส่วนหลัง หากลูกถ่ายเหลวมาก ถ่ายเป็นฟอง ให้ลูกกินนมส่วนหลัง หากลูกไม่ค่อยถ่าย อึไม่ค่อยออก ให้ลูกกินนมส่วนหน้า

ถ่ายเป็นน้ำมีฟอง ถ่ายเหลวมีฟอง อาจเป็นสัญญาณของอาการแพ้นมวัว

อาการถ่ายเหลวและมีฟอง โดยทั่วไปแล้วเกิดจากระบบการย่อยอาหารของทารกยังทำงานได้ไม่เต็มที่ เมื่อกินนมส่วนหน้าที่มีน้ำตาลแลคโตสมากเกินไป ทำให้ย่อยได้ไม่หมด จึงไปหมักหมมในลำไส้กลายเป็นแก๊ส ทำให้ลูกถ่ายออกมาเป็นฟอง

หรือเด็กที่เริ่มกินอาหารตามวัยแล้ว อาจกินอาหารที่ทำให้เกิดแก๊สในลำไส้เป็นจำนวนมาก ก็เป็นสาเหตุที่ทำให้ลูกถ่ายเป็นฟองได้เหมือนกัน
แม้ปกติแล้วการถ่ายเป็นฟองจะไม่ใช่สัญญาณอันตราย แต่ถ้าเกิดขึ้นบ่อย ๆ อาจต้องพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยดูว่าลูกมีความผิดปกติใด ๆ เกิดขึ้นหรือเปล่า

มากไปกว่านั้น บางครั้งอาการถ่ายเหลวและมีฟอง ก็อาจมีสาเหตุมาจากอาการแพ้นมวัวได้เช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากลูกมีอาการอื่น ๆ ดังต่อไปนี้ร่วมกับอาการถ่ายเป็นฟอง

• ลูกมีผื่นขึ้น
• แหวะหรืออาเจียน
• ร้องไห้ งอแง หลังกินนม
• น้ำมูกไหลเรื้อรัง
• ท้องเสีย
• ถ่ายเป็นมูกเลือด
• มีอาการหอบ หายใจมีเสียงวี๊ด

หากพบว่าลูกน้อยมีอาการแพ้นมวัว คุณแม่สามารถดูแลและป้องกันลูกน้อยได้ ดังนี้

• ในกรณีที่คุณแม่ให้ลูกน้อยกินนมแม่อยู่แล้ว แนะนำให้ลูกกินนมแม่ต่อไปเพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
• ให้ลูกงดการกินนมวัวหรือผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของนมวัว รวมทั้งคุณแม่ก็ควรงดกินเช่นกัน เนื่องจากลูกน้อยอาจจะเกิดอาการแพ้นมวัวผ่านน้ำนมแม่ได้
• ในกรณีที่คุณแม่มีน้ำนมไม่เพียงพอหรือไม่สามารถให้นมแม่ได้ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งแพทย์มักจะแนะนำโปรตีนที่ผ่านการย่อยอย่างละเอียด* (EHP ) ที่มีคุณสมบัติ Hypoallergenic ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ และมีส่วนประกอบของโพรไบโอติก เช่น แล็กโทบาซิลลัส รามโนซัส จีจี (LGG) ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง หยุดอาการแพ้นมวัว รวมถึงลดโอกาส ในการเกิดภูมิแพ้อื่น ๆ ที่อาจจะตามมาในอนาคตได้

*แนวทางการรักษาโรคแพ้โปรตีนนมวัวของราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย

บทความแนะนำเกี่ยวกับการขับถ่ายของลูกน้อย

• เช็กเลย! สีอุจจาระทารกแบบไหนปกติ และแบบไหนที่ผิดปกติ
•  ทารกอุจจาระมีมูก ลูกท้องเสียถ่ายมีมูกเลือด อันตรายหรือไม่?
• ทารกอึเป็นเม็ดมะเขือ ลักษณะอุจจาระทารกปกติไหมแบบนี้?
• ลูกอุจจาระสีเขียวขี้ม้าเหม็นปกติไหมและสาเหตุเกิดจากอะไร
• ลูกท้องผูก ลูกถ่ายไม่ออก เช็กวิธีแก้ฉบับแม่มือโปร!