ลูกแหวะนม ลูกแหวะบ่อย ปัญหากวนใจที่รับมือได้ไม่ยาก

Enfa สรุปให้:

• ลูกแหวะนม พบได้บ่อยในเด็กทารกอายุน้อยกว่า 6 เดือน เพราะเป็นช่วงวัยที่กล้ามเนื้อหูรูด หลอดอาหาร และส่วนกระเพาะอาหารยังทำงานได้ไม่เต็มที่ ดังนั้น จึงมักจะมีการไหลย้อนกลับของนมที่กินเข้าไปอยู่บ่อยครั้ง
• ซึ่งการสำลัก หรือแหวะนมออกมานั้น ไม่ได้ไหลย้อนกลับออกมาทางปากเพียงอย่างเดียว บางครั้งก็ทารกสำลักน้ำนมไหลออกทางจมูกด้วยเช่นกัน
• อย่างไรก็ตาม ลูกแหวะนมบ่อย ไม่ถือว่าเป็นเรื่องที่น่ากังวล และไม่ก่อให้เกิดอันตรายรุนแรงค่ะ ตราบเท่าที่ทารกยังสามารถดูดนมได้เป็นปกติหลังจากการแหวะนม

เชื่อว่าทั้งพ่อแม่มือใหม่ และพ่อแม่มือโปรหลายคน จะต้องเจอกับปัญหากวนใจอย่าง ลูกแหวะนม กันไม่มากก็น้อย หรือบางครั้งลูกก็แหวะนมบ่อยเกินไปจนน่ากังวล แต่อาการแหวะนม เกิดจากอะไร ลูกน้อยแหวะนมบ่อย ๆ อันตรายหรือเปล่า แล้วจะรับมืออย่างไรดีถ้าหากว่าเจ้าตัวเล็กแหวะบ่อย วันนี้ Enfa จะพามาไขความลับและวิธีรับมือเมื่อลูกแหวะกันนะ

อาการแหวะนมคืออะไร

---

ทารกแหวะนม เป็นหนึ่งในปัญหาที่สร้างความกังวลและกวนใจคุณพ่อคุณแม่อยู่ไม่น้อย ซึ่งอาการลูกแหวะนมนั้น เป็นปัญหาสุขภาพโดยทั่วไปที่พบได้บ่อยในเด็กทารกอายุน้อยกว่า 6 เดือนค่ะ เพราะเป็นช่วงวัยที่กล้ามเนื้อหูรูด หลอดอาหาร และส่วนกระเพาะอาหารยังทำงานได้ไม่เต็มที่

ดังนั้น จึงมักจะมีการไหลย้อนกลับของนมที่กินเข้าไปอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งการสำลัก หรือแหวะนมออกมานั้น ไม่ได้ไหลย้อนกลับออกมาทางปากเพียงอย่างเดียวนะคะ บางครั้งก็ไหลออกทางจมูกด้วยเช่นกัน

@enfasmartclub ลูกแหวะนมหลังทานนมบ่อยมาก ทำไงดี? #EnfaSmartClub #คุณแม่ถามพยาบาลตอบ #ทารก #ลูกอาเจียน #ลูกแหวะนม #พ่อแม่มือใหม่ ♬ เสียงต้นฉบับ - Enfa Smart Club - Enfagrow Thailand

 

ลูกแหวะบ่อยเกิดจากอะไร

---

บางครั้งลูกก็แหวะนมบ่อยจนน่ากังวล จนอดสงสัยไม่ได้ว่า ลูกแหวะบ่อยเกิดจากอะไร?

 1. ระบบย่อยอาหารยังไม่สมบูรณ์

ในช่วงวัยแรกเกิดของทารกจนถึงประมาณ 6 เดือน ระบบย่อยอาหารของทารกยังพัฒนาไม่เต็มที่ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อหูรูดระหว่างหลอดอาหารกับกระเพาะอาหารยังอ่อนแรง ทำให้น้ำนมสามารถไหลย้อนกลับออกมาได้หลังจากที่ลูกน้อยกินนมเสร็จ 

2. กินนมมากเกินไปหรือเร็วเกินไป (Overfeeding)

หากลูกดูดนมแรงหรือกินนมของคุณแม่ในปริมาณมากเกินไปในเวลาสั้น ๆ อาจจะทำให้กระเพาะอิ่มเร็วและเกิดแรงดันให้เกิดการแหวะนม หรืออาเจียนออกมาได้

3. กลืนลมหรือเรอไม่หมด

เวลาลูกดูดนม หากกลืนลมเข้าไปมากและไม่ได้เรอหรือไล่ลมให้ลูกหลังให้นม ลมในกระเพาะจะดันนมให้ออกมาทางปากอีกครั้ง แนะนำคุณแม่หลังมื้ออาหารของแนะนำอุ้มลูกเรอเพื่อไล่ลมออกจากท้อง

 4. ภาวะกรดไหลย้อนในทารก

ภาวะกรดไหลย้อน เป็นภาวะที่น้ำย่อยจากกระเพาะอาหารไหลย้อนกลับขึ้นมาทางหลอดอาหาร ทำให้ลูกน้อยเกิดอาการแหวะนมบ่อย ร่วมกับอาการอื่น อย่างการร้องงอแง หลับยาก หรือเจริญเติบโตช้า 

 5. แพ้โปรตีนนมวัว

เด็กบางคนอาจมีอาการแพ้โปรตีนในนมวัว ซึ่งสามารถแสดงออกด้วยอาการแหวะนมร่วมกับผื่น ท้องอืด หรือถ่ายเหลว

เด็กที่แหวะนมบ่อยอาจเกิดได้โดยเฉพาะบางคนอาจจะป้อนนมลูกทุก ๆ ชั่วโมง ก็ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงที่จะทำให้ลูกแหวะนมได้ง่ายขึ้น เพราะในกระเพาะอาหารมีปริมาณน้ำนมมากเกินไปจนย่อยไม่ทัน เมื่อย่อยไม่ทันก็สามารถที่จะไหลย้อนกลับ จนสำลักออกทางปากหรือจมูกได้ค่ะ

 

ลูกแหวะบ่อยอันตรายไหม

---

เด็กหลายคนมีอาการแหวะนมบ่อย จนคุณพ่อคุณแม่เริ่มเป็นกังวลว่าลูกแหวะบ่อยอันตรายไหมนะ? อย่างที่กล่าวไปข้างต้นค่ะว่าอาการแหวะนมในทารกนั้นเป็นอาการทั่วไปที่สามารถเกิดขึ้นได้บ่อย และไม่ก่อให้เกิดอันตรายรุนแรงค่ะ ตราบเท่าที่ทารกยังสามารถดูดนมได้เป็นปกติหลังจากการแหวะนม

เว้นเสียแต่ว่าลูกจะแหวะเอาสิ่งแปลกปลอมอื่น ๆ ออกมาด้วย เช่น เลือด หรือของเหลวอื่น ๆ ที่มีกลิ่นเหม็น หรือมีอาการแหวะนมบ่อยมาก และเริ่มส่งผลต่อน้ำหนัก หรือน้ำหนักลดลงต่อเนื่อง กรณีเช่นนี้อาจจะต้องรีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยนะคะ

เลือกโภชนาการที่ย่อยง่าย ถ่ายคล่อง สมองดี ผสมโปรตีนที่ผ่านการย่อยบางส่วย

หากลูกมีอาการไม่ปกติ เช่น การที่ลูกร้องตอนกลางคืน ไม่มีสาเหตุ แหวนะนม อาจเกิดจากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นพัฒนาการตามวัย อารมณ์ ความกลัว ฝันร้าย หรือปัญหาทางกายภาพ เช่น แพ้อาหารหรือไม่ถูกกับนม การเข้าใจพฤติกรรมของลูกแต่ละช่วงวัยคือกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่สามารถดูแลลูกได้อย่างเหมาะสมและมั่นใจยิ่งขึ้น

ทั้งนี้ ในช่วงวัยแรกเกิด ระบบย่อยอาหารของลูกน้อยยังทำงานได้ไม่เต็มที่ เด็กมากกว่า 70% จึงมีโอกาสเกิดอาการไม่สบายท้อง เช่น ท้องผูก ท้องอืด แหวะนม และร้องกวน การเลือกโภชนาการที่ย่อยง่ายจึงเป็นกุญแจสำคัญ เพื่อช่วยให้ลูกสบายท้อง ถ่ายคล่อง และเรียนรู้ได้เต็มศักยภาพ

โดยเฉพาะโภชนาการที่ผสมโปรตีนที่ผ่านการย่อยบางส่วน (PHP) ซึ่งมีขนาดโมเลกุลเล็ก ย่อยง่าย ดูดซึมไว ลดการเกิดแก๊สและปัญหาขับถ่าย พร้อมทั้งเสริมด้วยเส้นใยสุขภาพอย่าง PDX และ GOS ที่ช่วยปรับสมดุลลำไส้ และสารอาหารบำรุงสมอง เช่น MFGM และ DHA เพื่อส่งเสริมพัฒนาการทั้ง IQ และ EQ ของลูกน้อยอย่างต่อเนื่อง

ดังนั้น หากไม่สามารถให้นมแม่ได้ โภชนาการที่ย่อยง่าย ผสมโปรตีนย่อยบางส่วน และเสริมสารอาหารสำคัญ คือทางเลือกที่ช่วยให้ลูกเติบโตแข็งแรง สมองดี พร้อมเรียนรู้อย่างไม่สะดุด

 

อาการแหวะนมกับอาเจียนต่างกันอย่างไร

---

ทารกแหวะนม กับ ทารกอ้วก บางครั้งก็อาจจะดูคล้ายกันจนแยกไม่ออก แต่ก็ยังมีข้อแตกต่างที่พอจะสามารถแยกได้บ้าง ดังนี้

          • อาการแหวะนม คือ การไหลเวียนย้อนกลับของอาหาร คล้ายกับอาการกรดไหลย้อน ซึ่งจะไม่สำรอกออกมาทางปากเพียงอย่างเดียว บางครั้งก็สำลักออกทางจมูกด้วย

          • อาการอาเจียน คือ อาการที่สำรอกเอาอาหารหรือของเหลวออกมาทางปากโดยตรง

อย่างไรก็ตาม บางครั้งทารกก็อาจจะมีอาการทั้งสองอย่างเกิดขึ้นพร้อมกันได้ค่ะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากทารกอาเจียนแบบพุ่งออกมา และน้ำหนักเริ่มลด กรณีเช่นนี้ควรพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยนะคะ

วิธีป้องกันและบรรเทาอาการแหวะนม

---

สำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่ไม่อยากให้ลูกมีอาการแหวะนมบ่อย ก็สามารถที่จะป้องกันและบรรเทาอาการแหวะนมของลูกได้ง่าย ๆ ดังนี้

• เวลาที่ให้นมลูก ควรให้นมลูกกินนมในท่าที่ศีรษะอยู่สูงหน่อย ก็จะช่วยลดความเสี่ยงน้ำนมไหลย้อนกลับได้ค่ะ
• หลังจากลูกกินนมเสร็จแล้ว อย่าเพิ่งพาลูกเข้านอนทันทีค่ะ ให้จับลูกเรอเสียก่อน โดยอาจจะอุ้มลลูกพาดบ่าแล้วลูบหลังเบา ๆ หรือจะจับลูกนั่งสักครู่หนึ่งก่อนก็ได้
• เว้นระยะห่างการให้นมบ้าง จริงอยู่ค่ะที่ทารกมักจะหิวนมบ่อย แต่ก็ควรเว้นระยะเวลาอย่างน้อยสัก 2 ชั่วโมงต่อครั้งก็ได้ค่ะ การให้นมลูกทุกชั่วโมงเลย บางครั้งอาจจะมากเกินไป และระบบทางเดินอาหารของทารกก็ยังทำงานไม่เต็มที่ อาจทำให้ย่อยไม่หมด และเกิดการไหลย้อนกลับจนแหวะนมบ่อยได้ค่ะ
• แม้ลูกจะแหวะนมจากการกินนมแม่ แต่ก็อย่าเพิ่งเปลี่ยนจากนมแม่ไปเป็นนมผง หรือนมสูตรอื่น ๆ นะคะ ให้นมแม่ต่อไปอย่างน้อย 6 เดือนตามปกติได้เลยค่ะ 
• ในกรณีที่คุณแม่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ และมีความจำเป็นจะต้องให้นมผงเพื่อทดแทนนมแม่ คุณแม่อาจจะเลือกโภชนาการที่ย่อยง่าย มี PHP (Partially Hydrolyzed Protein) หรือโปรตีนที่ผ่านการย่อยบางส่วน ซึ่งเหมาะสมกับระบบทางเดินอาหารของเด็กเล็กที่ยังทำงานไม่ได้สมบูรณ์เหมือนกับของผู้ใหญ่ โภชนาการย่อยง่ายจะช่วยลดความเสี่ยงของอาการแน่นท้อง ให้ลูกน้อยสบายท้อง ลดความเสี่ยงของการย่อยนมไม่หมด และไหลย้อนกลับ หรือแหวะนมออกมา
   

ลูกแหวะนมแบบไหนที่ควรไปพบแพทย์

---

อาการแหวะนม ปกติแล้วไม่จำเป็นต้องไปพบแพทย์ค่ะ เพราะไม่ใช่อาการที่รุนแรงแต่อย่างใด เว้นเสียแต่ว่าลูกมีอาการแหวะนมบ่อย และมีอาการอื่น ๆ ดังต่อไปนี้ร่วมด้วย ควรจะต้องรีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาทันที

• ลูกแหวะนมบ่อย และมีน้ำหนักลดลงอย่างต่อเนื่อง
• ทารกแหวะนมแบบอาเจียนพุ่ง ทารกอ้วกพุ่งออกมาอย่างต่อเนื่อง
• เด็กแหวะนมออกมา และมีสารคัดหลั่งสีเขียวหรือสีเหลืองคล้ายน้ำดีปะปนออกมาด้วย
• ลูกแหวะนมออกมาพร้อมกับเลือด หรือของเหลวที่มีสีคล้ำคล้ายกับกากกาแฟ
• ลูกเริ่มมีอาการเบื่ออาหาร ไม่ยอมกินนม
• อุจจาระของลูกมีเลือดปนออกมาด้วยหลังจากที่แหวะนม
• มีอาการไอ และเริ่มหายใจไม่ออก
• มีอาการแหวะนมในอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป ซึ่งปกติแล้วมักจะพบอาการแหวะนมเฉพาะในเด็กที่อายุน้อยกว่า 6 เดือนเป็นส่วนใหญ่
• ลูกมีอาการอ่อนเพลียอย่างเห็นได้ชัด
• ลูกมีอาการหงุดหงิด ไม่สบายตัว
  

 

ลูกแหวะพุ่ง

---

ลูกแหวะนมแบบพุ่ง สามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุค่ะ โดยอาจเกิดจากภาวะไพลอรัสตีบ (Pyloric Stenosis) ที่กล้ามเนื้อกระเพาะอาหารหนาตัวผิดปกติ ทำให้นมผ่านไปยังลำไส้ไม่ได้ จึงอาเจียนพุ่งแรงหลังดูดนม  หรืออาการกรดไหลย้อนเป็นอาการที่ควรระวัง โดยเฉพาะถ้าเกิดบ่อยหรือมีอาการอื่นร่วมด้วยหากมีน้ำหนักลด ซึม หรือมีเลือดปนในน้ำนม คุณแม่ควรรีบพาไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยที่ถูกต้องค่ะ

 

ลูกแหวะน้ำใสๆ

---

ลูกแหวะน้ำใสๆ ออกมาสามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุค่ะ โดยส่วนใหญ่มักจะเกิดจากระบบย่อยอาหารยังไม่สมบูรณ์ หรืออาจเป็นน้ำลายหรือน้ำย่อยที่ไหลย้อนออกมาหลังดูดนม ท่าทางการนอนที่ไม่เหมาะสม หรือการกินนมเร็วเกินไปก็สามารถทำให้เกิดขึ้นได้ แต่ถ้าหากลูกน้อยไม่มีอาการอื่นร่วม อย่าง ซึม น้ำหนักลด หรือเบื่ออาหาร ก็ถือว่าไม่อันตราย แต่ถ้าเกิดบ่อยหรือมีอาการผิดปกติ คุณแม่ควรรีบพาไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยที่ถูกต้องค่ะ

 

ลูกแหวะเป็นลิ่ม

---

ลูกแหวะเป็นลิ่มออกมา สามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุค่ะ โดยส่วนใหญ่มักจะเกิดจากระบบย่อยอาหารยังไม่สมบูรณ์ หรือลูกน้อยกินนมมากเกินไปเร็วเกินไป รวมถึงเมื่อกินนมเสร็จแล้วไม่ได้เรอจนทำให้ลมในกระเพาะดันนมออกมาเป็นลิ่มได้ หรือท่าทางการนอนที่ไม่เหมาะสมก็สามารถทำให้เกิดขึ้นได้ แต่ถ้าหากลูกน้อยไม่มีอาการอื่นร่วม อย่าง ซึม น้ำหนักลด หรือเบื่ออาหาร ก็ถือว่าไม่อันตราย แต่ถ้าเกิดบ่อยหรือมีอาการผิดปกติ คุณแม่ควรรีบพาไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยที่ถูกต้องค่ะ

 

ไขข้อข้องใจเรื่องลูกแหวะนมกับ Enfa Smart Club

---

 ลูกแหวะนมบ่อย ลูกแหวะพุ่ง แบบนี้อันตรายไหม

ลูกแหวะนมแบบแหวะพุ่งออกมาคล้ายกับอาการอาเจียน กรณีเช่นนี้ควรพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยทันทีค่ะ เพราะอาจเกิดความผิดปกติรุนแรงภายในระบบทางเดินอาหาร หรืออาจเกิดการติดเชื้ออื่น ๆ ได้ค่ะ

 ลูกแหวะเป็นสีเหลืองเกิดจากอะไร

ของเหลวสีเหลืองที่ออกมาพร้อมกับอาการแหวะนมนั้น อาจเกิดจากน้ำดีในร่างกายที่ถูกขับออกมาค่ะ ซึ่งกรณีแหวะนมเช่นนี้ ควรพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยทันทีค่ะ เพราะอาจเกิดความผิดปกติรุนแรงภายในระบบทางเดินอาหาร หรืออาจเกิดการติดเชื้ออื่น ๆ ได้ค่ะ

 ลูกแหวะออกจมูก ต้องกังวลไหม

อาการแหวะนมนั้นสามารถออกได้ทั้งจากทางปากและทางจมูกได้ ถือเป็นเรื่องปกติค่ะ ไม่ใช่สัญญาณที่น่ากังวลแต่อย่างใด

 ลูกแหวะเป็นเลือด ทำอย่างไรดี

หากลูกแหวะนมและมีเลือดปนออกมาด้วย กรณีแบบนี้ไม่ต้องมัวชะล่าใจเลยนะคะ ให้รีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาทันทีค่ะ

 ลูกกินแล้วแหวะ ทำอย่างไรดี

ลูกกินนมแล้วแหวะนม เป็นเรื่องปกติมาก ๆ ค่ะ แต่ถ้าลูกเป็นบ่อย คุณพ่อคุณแม่อาจใช้วิธีรับมือดังต่อไปนี้ได้ค่ะ

• ควรให้นมลูกกินนมในท่าที่ศีรษะอยู่สูงหน่อย ก็จะช่วยลดความเสี่ยงน้ำนมไหลย้อนกลับได้ค่ะ
• หลังจากลูกกินนมเสร็จแล้ว ให้จับลูกเรอเสียก่อน โดยอาจจะอุ้มลลูกพาดบ่าแล้วลูบหลังเบา ๆ หรือจะจับลูกนั่งสักครู่หนึ่งก่อนก็ได้
• ควรเว้นระยะเวลาอย่างน้อยสัก 2 ชั่วโมงต่อครั้ง เพราะบางครั้งอาจจะมากเกินไป อาจทำให้ย่อยไม่หมด และเกิดการไหลย้อนกลับจนแหวะนมบ่อยได้ค่ะ
• ในกรณีที่คุณแม่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ และมีความจำเป็นจะต้องให้นมผงเพื่อทดแทนนมแม่ คุณแม่อาจจะเลือกโภชนาการที่ย่อยง่าย มี PHP (Partially Hydrolyzed Protein) หรือโปรตีนที่ผ่านการย่อยบางส่วน ซึ่งเหมาะสมกับระบบทางเดินอาหารของเด็กเล็กที่ยังทำงานไม่ได้สมบูรณ์เหมือนกับของผู้ใหญ่ โภชนาการย่อยง่ายจะช่วยลดความเสี่ยงของอาการแน่นท้อง ให้ลูกน้อยสบายท้อง ลดความเสี่ยงของการย่อยนมไม่หมด และไหลย้อนกลับ หรือแหวะนมออกมา
  

 ลูก 1 เดือนแหวะบ่อย

ลูกอายุ 1 เดือนแหวะบ่อย สามารถเกิดได้ค่ะ เพราะระบบย่อยอาหารของลูกน้อยยังไม่สมบูรณ์และแข็งแรงดี สามารถทำให้น้ำนมไหลย้อนกลับมาได้ค่ะ แต่หากไม่มีอาการผิดปกติอื่นร่วมด้วย ถือว่าไม่อันตรายและพบได้ทั่วไปในวัยนี้ค่ะ

ลูก 5 เดือนแหวะบ่อย

ลูกอายุ 5 เดือนแหวะบ่อย สามารถเกิดได้ค่ะ โดยอาจจะเกิดการกินนมที่เยอะเกินไปหรือถี่เกินไป อาการกรดไหลย้อน รวมถึงอาจกลืนลมลงไปเยอะ จนลมในกระเพาะดันนมออกมาแต่หากไม่มีอาการผิดปกติอื่นร่วมด้วย ถือว่าไม่อันตรายและพบได้ทั่วไปในวัยนี้ค่ะ

---

---

บทความแนะนำสำหรับอาการไม่สบายท้องของลูกน้อย

• รู้จักกับโคลิค อาการที่ลูกน้อยร้องไห้ไม่หยุด
• ลูกอาเจียน ลูกอ้วกบ่อย ทำยังไงดีนะ
• ทารกท้องอืด ไม่สบายท้อง ร้องไห้โยเย แม่จ๋ารับมือยังไงดี
• ลูกท้องผูก ลูกถ่ายไม่ออก เช็กวิธีแก้ฉบับแม่มือโปร!
• รู้จักนมย่อยง่าย เพื่อลูกน้อยถ่ายคล่อง ป้องกันอาการท้องผูก
• ลูกถ่ายเหลวบ่อย ถ่ายทันทีหลังกินนม ทารกท้องเสียหรือเปล่า?