Enfa สรุปให้

  • ไม่ว่าแม่จะคลอดลูกด้วยวิธีธรรมชาติ หรือคลอดโดยการผ่าคลอด ต่างก็มีระยะเวลาในการพักฟื้นร่างกายอยู่ที่ราว ๆ 4-6 สัปดาห์

  • อย่างไรก็ตาม เนื่องจากคุณแม่แต่ละคนมีพื้นฐานสุขภาพที่แตกต่างกัน คุณแม่บางคนจึงอาจฟื้นตัวเร็วกว่านั้น ขณะที่คุณแม่บางคนอาจใช้เวลานานกว่าในการฟื้นตัว

  • โดยแม่หลังคลอดจำเป็นจะต้องพักผ่อนให้เพียงพอโดยเฉพาะในระยะแรกหลังคลอด และยังควรกินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายบ่อย ๆ รวมถึงการดูแลแผลหลังคลอดให้สะอาดอยู่เสมอด้วย

เลือกอ่านตามหัวข้อ

หลังคลอดลูกต้องพักฟื้นกี่วัน
วิธีดูแลแม่หลังคลอด
เคล็บลับหุ่นฟิตหลังคลอด
ไขข้อข้องใจเรื่องการพักฟื้นหลังคลอดบุตรที่คุณแม่ควรรู้

หลังจากคุณแม่อุ้มท้องมานานถึง 40 สัปดาห์ (9 เดือน) ในที่สุดก็ถึงช่วงเวลาสำคัญที่เจ้าตัวเล็กจะได้คลอดออกมาผจญภัยกับโลกใบกว้างใบนี้ อย่างไรก็ตาม กระบวนการตั้งครรภ์ยังไม่ได้จบที่การคลอดเสียทีเดียว เพราะยังมีระยะสำคัญอย่าง การพักฟื้นหลังคลอดที่ต้องมีการดูแลเป็นอย่างดี เพื่อที่คุณแม่จะได้สามารถกลับบ้านไปพร้อมกับลูกน้อยอย่างปลอดภัย

หลังคลอดบุตร แม่ควรพักฟื้นประมาณกี่วัน


ไม่ว่าคุณแม่จะคลอดบุตรด้วยวิธีธรรมชาติ หรือคลอดโดยการผ่าคลอด ระยะเวลาในการฟื้นตัวหลังคลอดจะอยู่ที่ราว ๆ 4-6 สัปดาห์กว่าที่ร่างกายของคุณแม่จะฟื้นตัวได้อย่างเต็มรูปแบบ

อย่างไรก็ตาม เนื่องจากร่างกายของคุณแม่แต่ละคนนั้นไม่เหมือนกัน คุณแม่บางคนคนก็ฟื้นตัวได้เร็วกว่านั้น และคุณแม่อีกหลายคนอาจจะใช้ระยะเวลาที่นานกว่าในการพักฟื้น

ผ่าคลอดพักฟื้นกี่วัน

สำหรับคุณแม่ที่คลอดลูกโดยการผ่าคลอด ก็มีช่วงระยะเวลาในการพักฟื้นไม่ต่างไปจากแม่ที่คลอดธรรมชาติค่ะ โดยจะมีช่วงพักฟื้นอยู่ประมาณ 4-6 สัปดาห์ กว่าที่ร่างกายของคุณแม่จะฟื้นตัวกลับมาเป็นปกติมากที่สุด

คลอดเองพักฟื้นกี่วัน

คุณแม่ที่คลอดลูกด้วยวิธีธรรมชาติ ก็ใช้ระยะเวลาในการพักฟื้นหลังคลอดที่ราว ๆ 4-6 สัปดาห์ เช่นเดียวกับแม่ที่ผ่าคลอดค่ะ

สมัครเป็นสมาชิก Enfa Smart Club กับชมวันนี้ ลุ้นรับ MacBook Air

การดูแลมารดาหลังคลอด ฉบับแม่มือใหม่และทุกคนในครอบครัว


การดูแลแม่หลังคลอดนั้น เป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพราะถ้าหากได้รับการดูแลเป็นอย่างดี ก็จะมีส่วนช่วยให้ร่างกายของคุณแม่ฟื้นตัวได้เร็ว และยังลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนหลังคลอดได้ด้วย

การดูแลมารดาหลังคลอด 2 ชั่วโมง

สำหรับช่วง 2-3 ชั่วโมงแรกหลังคลอด การดูแลคุณแม่ที่ดีที่สุดก็คือ การให้คุณแม่ได้พักผ่อนอย่างเต็มที่ มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ เพราะทารกหลังคลอดนั้นจะตื่นนอนทุก ๆ 2-3 ชั่วโมง และทุกครั้งที่ตื่นนอน ทารกก็จะร้องไห้หิวนม ต้องมีการอุ้ม การกล่อมกันยกใหญ่ ซึ่งอาจจะทำให้คุณแม่ไม่ได้พักผ่อนเลยหลังจากคลอด ดังนั้น ควรปล่อยให้คุณแม่นอนพักให้ได้มากที่สุดค่ะ

มากไปกว่านั้น คุณแม่ยังอาจใช้ทริคดังต่อไปนี้ในการดูแลตัวเองหลังคลอด

  • ในช่วงสัปดาห์แรก ควรมีใครสักคนมาคอยอยู่ดูแลทำสิ่งต่าง ๆ ให้ เพื่อลดภาระของคุณแม่เอง เหลือเพียงแค่หน้าที่ในการให้นมลูกไว้เท่านั้นที่คุณแม่ควรทำเอง

  • นอนพร้อมกับทารก ไม่อย่างนั้นคุณแม่อาจจะไม่ได้นอนเลย เพราะทารกแรกเกิดมักจะตื่นในทุก ๆ 2-3 ชั่วโมง คุณแม่ควรอาศัยจังหวะนาทีทองนี้ในการนอนหลับพักผ่อน
  • ดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อป้องกันอาการขาดน้ำ และกินอาหารที่มีประโยชน์ เพื่อช่วยในการฟื้นตัวของร่างกาย และช่วยในการผลิตน้ำนม

  • จำกัดการรับแขก ถ้าจะให้ดี ช่วงที่พักฟื้นอยู่โรงพยาบาลควรรับแขกเฉพาะคนสนิท ๆ ก่อน หรือนัดวันเวลาที่ชัดเจนอย่างพร้อมเพรียงกัน เพื่อที่วันอื่น ๆ และเวลาอื่น ๆ คุณแม่จะได้นอนพักผ่อน ไม่ต้องตื่นมารับแขกทั้งวัน

การดูแลมารดาหลังคลอดที่บ้าน

แม้แพทย์จะอนุญาตให้คุณแม่กลับมาพักฟื้นที่บ้านได้แล้ว แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าการดูแลตัวเองและการพักฟื้นร่างกายจะยุติลงนะคะ คุณแม่ยังจำเป็นที่จะต้องดูแลตัวเองหลังคลอดอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ร่างกายฟื้นตัวกลับมาแข็งแรงดังเดิม

โดยคุณแม่สามารถดูแลตัวเองหลังคลอดเมื่อกลับมาอยู่ที่บ้านได้ ดังนี้

  • กินอาหารที่มีประโยชน์ คุณแม่ต้องหมั่นกินอาหารที่ดี มีประโยชน์ และหลากหลาย เพื่อให้ร่างกายมีแรง ฟื้นตัวเร็ว ไม่อ่อนเพลียง่าย ทั้งยังช่วยให้มีน้ำนมแม่ผลิตออกมาได้เพียงพอต่อความต้องการของลูกอีกด้วย

  • เคลื่อนไหวร่างกายบ่อย ๆ ลุกเดินไปมา หรือเคลื่อนไหวร่างกายบ้าง หรือออกกำลังกายแบบเบา ๆ เพื่อให้ร่างกายแข็งแรง และช่วยเพิ่มพลังงานงานแก่ร่างกาย รวมถึงช่วยให้กล้ามเนื้อต่าง ๆ กลับมายืดหยุ่นและแข็งแรงขึ้นด้วย อย่างไรก็ตาม สำหรับคุณแม่ที่อยากจะกลับมาออกกำลังกายอย่างเต็มตัว ควรปรึกษากับแพทย์ก่อน หากแพทย์อนุญาตจึงสามารถทำได้
  • พักผ่อนให้เพียงพอ โดยเฉพาะในช่วงสัปดาห์แรก ๆ หลังคลอด ควรใช้เวลาในการนอนพักผ่อนให้มาก ๆ เพื่อให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น และลดความเหนื่อยล้าสะสมจากการคลอด

  • หลีกเลี่ยงการยกของหนักต่าง ๆ ในช่วงสัปดาห์แรก ๆ หลังคลอดนี้ หากเป็นไปได้คุณแม่ควรมีคนคอยอยู่ช่วยเหลือในการทำสิ่งต่าง ๆ อาจจะเป็นสามี คุณพ่อคุณแม่ หรือคนสนิท เพื่อลดการออกแรงมากเกินไป ซึ่งเสี่ยงทำให้แผลคลอดอาจปริออกมาได้ อีกทั้งร่างกายยังฟื้นตัวไม่เต็มที่ อาจเกิดการพลัดตก หกล้ม หรืออุบัติเหตุได้

  • จำกัดการเข้าเยี่ยม หรือเลือกวันให้คนมาเยี่ยมพร้อมกันทีเดียวก็จะดีกว่าการมีแขกไปใครมาทุกวัน ซึ่งจะรบกวนการนอนหลับพักผ่อนของคุณแม่ และรบกวนการพักผ่อนของทารกด้วย หรือถ้าจะให้ดีควรนัดพบปะเมื่อร่างกายฟื้นตัวได้เต็มที่แล้วจะดีกว่า

  • ดูแลทำความสะอาดแผลคลอดอยู่เสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแม่ที่ผ่าคลอด ควรทำความสะอาดแผลให้ดี ไม่ควรปล่อยให้แผลสกปรกหรือหมักหมม เพราะเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อและเป็นอันตรายได้

  • มีผู้ช่วย จะเป็นสามี พ่อแม่ ญาติพี่น้อง หรือเพื่อนสนิทก็ได้ คุณแม่ควรมีคนคอยอยู่ใกล้ ๆ อย่างน้อยสักหนึ่งคน เพื่อที่คุณแม่จะได้ไม่ต้องหยิบจับเองเสียทุกอย่าง และในกรณีฉุกเฉินยังสามารถที่จะช่วยดูแลกันในเบื้องต้น และนำส่งโรงพยาบาลได้ทันเวลาด้วย

เคล็ดลับที่คุณแม่ควรรู้ ดูแลตัวเองหลังคลอดยังไงให้กลับมาสวยเป๊ะ


คุณแม่ที่กังวลว่าหลังคลอดลูกแล้ว ร่างกายตัวเองจะไม่กลับมาฟิตแอนด์เฟิร์มเหมือนเมื่อก่อน สามารถดูแลตัวเองง่าย ๆ หลังคลอด เพื่อให้หุ่นยังสวยเป๊ะและสุขภาพดีได้ง่าย ๆ ดังนี้

  • ออกกำลังกาย เป็นหนึ่งในวิธีที่ดีที่สุดที่คุณแม่จะสามารถคงรูปร่างที่กระชับของตัวเองเอาไว้ได้ โดยในช่วงแรกอาจจะเริ่มจากการออกกำลังกายเบา ๆ เช่น เดิน วิ่งเหยาะ ๆ และเมื่อฟื้นตัวเรียบร้อยและแพทย์อนุญาตจึงกลับมาออกกำลังกายในรูปแบบที่ต้องการ

  • กินอาหารที่มีประโยชน์ ย้ำเลยว่าแม่หลังคลอดยังจำเป็นที่จะต้องกินอาหารที่มีประโยชน์และหลากหลายเช่นเดียวกับตอนที่ยังตั้งครรภ์ ซึ่งไม่เพียงแต่จะดีต่อระบบเผาผลาญและระบบขับถ่ายของคุณแม่แล้ว ยังช่วยในการสร้างน้ำนมให้ลูกน้อยด้วย

  • ไม่อดอาหาร การควบคุมน้ำหนักหลังคลอด คุณแม่ไม่ควรใช้วิธีการอดอาหารเด็ดขาด เพราะนอกจากจะส่งผลต่อการฟื้นตัวของร่างกายหลังคลอดแล้ว ก็เสี่ยงที่จะมีปริมาณน้ำนมน้อย และทารกอาจขาดสารอาหารจำเป็นจากนมแม่ด้วย

ไขข้อข้องใจเรื่องการพักฟื้นหลังคลอดบุตรที่คุณแม่ควรรู้กับ Enfa Smart Club


 ท่านอนหลังคลอดธรรมชาติ ต้องนอนท่าไหน?

จริง ๆ ไม่มีระบุแน่ชัดว่าท่านอนไหนดีที่สุดสำหรับแม่หลังคลอด เพียงเลือกท่านอนที่คุณแม่รู้สึกสบายตัวที่สุด และไม่ปวดแผลคลอด ก็เป็นอันใช้ได้

แต่ถ้าคุณแม่ไหนที่มีอาการมดลูกหดรัดตัวตลอดเวลา ซึ่งอาจจะทำให้รู้สึกไม่สบายตัว การนอนคว่ำโดยใช้หมอนรองที่ท้อง ก็อาจช่วยให้รู้สึกสบายขึ้นได้ค่ะ

 คลอดเองช่องคลอดหลวมไหม?

การคลอดธรรมชาติ มีผลต่อช่องคลอดจริง และหลังจากคลอดแล้ว ช่องคลอดของคุณแม่ก็ไม่สามารถที่จะกลับไปเหมือนเดิมแบบ 100 เปอร์เซ็นต์ ความกระชับต่าง ๆ อาจจะหายไปบ้าง ทำให้มีเพศสัมพันธ์แล้วไม่มีความสุข รวมถึงรู้สึกว่ามีลมออกทางช่องคลอดบ่อย ๆ ก็ทำให้รู้สึกไม่มั่นใจได้

ซึ่งการออกกำลังกายที่เกี่ยวข้องกับอุ้งเชิงกราน หรือการฝึกขมิบ ก็มีส่วนช่วยฟื้นฟูความกระชับของช่องคลอดได้

หรือหากไม่มั่นใจในรูปลักษณ์หลังจากการคลอดลูก ก็สามารถใช้การศัลยกรรม เช่น การรีแพร์ การทำเลเซอร์  หรือการผ่าตัดกระชับช่องคลอด เพื่อเรียกคืนความมั่นใจกลับมาอีกครั้งได้ค่ะ แต่ควรทำกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและสถานพยาบาลที่เชื่อถือได้เท่านั้น

 คลอดลูก อยู่โรงพยาบาลกี่วัน? 

จริง ๆ แล้วขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของคุณแม่แต่ละคนนะคะ แต่ส่วนใหญ่แล้วก็จะพักฟื้นที่โรงพยาบาลประมาณ 2-3 วันค่ะ หากไม่มีอะไรที่น่าเป็นกังวลแพทย์ก็จะให้กลับไปพักฟื้นต่อที่บ้าน

 คลอดเองกี่วันเดินได้? 

หลังคลอดคุณแม่สามารถลุกขึ้นเดินไปเข้าห้องน้ำและทำกิจวัตรส่วนตัวได้เลยค่ะ เพียงแต่อาจจะมีความรู้สึกเดินไม่ค่อยถนัด หรือต้องมีคนคอยประคองอยู่บ้าง และเวลาเดิน อาจจะต้องเดินแยกขาให้ห่างจากกันหน่อย เพื่อป้องกันไม่ให้แผลปริ

 ผ่าคลอดกี่วันเดินได้? 

สำหรับแม่ที่ผ่าคลอด แพทย์จะแนะนำให้รีบขยับตัวเองให้ได้เร็วที่สุด เพื่อกระตุ้นให้ลำไส้กลับมาทำงานตามปกติ ลดความเสี่ยงของการเกิดท้องอืด

อีกทั้งการลุกขึ้นมานั่ง เดินไปมา ขยับร่างกายบ้าง ก็จะช่วยให้ระบบการทำงานต่าง ๆ ในร่างกายของคุณแม่ฟื้นตัวได้เร็วขึ้น


    บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์