allergy test

เรียนรู้อาการแพ้ชนิดต่าง ๆ และการดูแลภูมิแพ้ในเด็ก พร้อมรู้จักสารอาหารในนมแม่ที่มีคุณสมบัติ Hypoallergenic เพื่อหยุดอาการแพ้นมวัว และป้องกันการเกิดภูมิแพ้ในอนาคต

ปัจจุบันอาการแพ้ต่าง ๆ รวมถึงแพ้นมวัวพบได้บ่อยขึ้นในเด็กไทย คุณแม่หลายท่านมักจะไม่ทราบว่าลูกเกิดการแพ้นมวัว และปล่อยอาการไว้ค่อนข้างนานจนกระทั่งอาการรุนแรงขึ้น จึงจะพาลูกไปพบแพทย์ ทำให้การรักษายากขึ้น ดังนั้นแนวทางที่ดีที่สุดคือหมั่นสังเกตอาการแพ้ของลูกและหาทางป้องกันรักษาแต่เนิ่น ๆ

คุณแม่สามารถสังเกต 14 สัญญาณผิดปกติของอาการแพ้นมวัว

อาการที่พบบ่อยที่สุดที่แม่ควรสังเกตได้แก่ 

          1. ลูกร้องงอแงมากกว่าผิดปกติหลังกินนม หงุดหงิด เมื่อถึงเวลาให้นม 
          2. แหวะนม หรืออาเจียน​หลังรับกินนม
          3. ผื่นแดง ผื่นแพ้ผิวหนังอักเสบ ซึ่งอาจพบผื่นแดงบริเวณหน้า แขน ขา หรือลำตัว
          4. ถ่ายมีมูกเลือด​ ทารกแพ้นมวัวบางรายอาจพบมูกเลือดปนในอุจจาระ

​ในทารกบางรายอาจพบอาการอื่นๆซึ่งแบ่งได้ดังต่อไปนี้  

อาการแพ้ทางระบบผิวหนัง

          5. ผิวแห้ง และอาจเป็นขุย
          6. คันบริเวณผิวหนัง
          7. บวมริมฝีปาก ใบหน้า หรือรอบดวงตา

อาการแพ้ทางระบบทางเดินอาหาร

          8. ท้องเสีย ถ่ายเหลวมากกว่าปกติ​
          9. บางรายอาจมีอาการท้องผูก​
          10. เรอบ่อยกว่าปกติ
          11. ปวดท้อง ไม่สบายท้อง

อาการแพ้ระบบทางเดินหายใจ และอาการรูปแบบอื่น

          12. อาจพบอาการเช่น คัดจมูก ทารกหายใจมีเสียงวี้ด
          13. บางรายมีน้ำหนักตัวไม่ปกติ
          14. ความอยากอาหารลดลง

อาการแพ้นมวัวสามารถเกิดขึ้นได้ทันทีหลังกินนมวัวหรือใช้เวลานานหลายวัน โดยทั่วไปมักพบอาการแสดงภายใน 1 สัปดาห์ ยิ่งคุณพ่อคุณแม่ยพบอาการได้เร็วเท่าไหร่ ก็ยิ่งสามารถพาไปพบแพทย์และทำการรักษาได้เร็วและง่ายขึ้นะคะ เนื่องจากเอาการอาจจะไม่รุนแรง ก็จะเป็นผลดีต่อลูกค่ะ

• "ระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองไวเกินปกติ" เซลล์ภูมิคุ้มกันถูกกระตุ้นให้เกิดปฏิกิริยาการแพ้ต่อนมวัวได้ง่าย 
•  "ระบบทางเดินอาหารของทารกยังพัฒนาไม่สมบูรณ์" ในทารกที่แพ้นมวัวมีจุลินทรีย์ในทางเดินอาหารไม่หลากหลายและขาดความสมดุล (Gut Dysbiosis) ร่วมด้วย  

อาการแพ้นมวัวมักเริ่มพบในช่วงที่ทารกจะเริ่มกินอาหารอื่น ๆ นอกเหนือจากนมแม่ เช่น ช่วงเริ่มนมผสม เริ่มกินอาหารเสริมตามวัย ดังนั้นแนะนำให้สังเกตอาหารแพ้ในช่วงที่ทารกจะเริ่มกินอาหารเหล่านี้

หากแพทย์วินิจฉัยว่าลูกน้อยแพ้นมวัว แพทย์ก็จะทำการรักษาอาการแพ้ และให้คำแนะนำในการดูแลลูกน้อย

แนวทางการรักษาเด็กแพ้โปรตีนนมวัวที่ถูกต้อง ได้แก่

          1. หากคุณแม่ให้ลูกน้อยกินนมแม่อยู่แล้ว ก็จะแนะนำให้กินนมแม่ต่อไป

          2. งดการกินนมวัวในเด็ก และคุณแม่ก็ต้องงดการกินนมวัวและอาหารทุกชนิดที่มีส่วนประกอบของนมวัวเช่นกัน 

          3. กรณีที่คุณแม่ไม่สามารถให้นมลูกได้ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อเลือกนมสำหรับเด็กที่แพ้โปรตีนนมวัวนะคะ

แพทย์ส่วนใหญ่แนะนำ "โปรตีนที่ผ่านการย่อยอย่างละเอียด" ที่มีคุณสมบัติ Hypoallergenic ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ และเสริมด้วยโพรไบโอติก อย่างแล็กโทบาซิลัส รามโนซัส จีจี (LGG) ช่วยหยุดอาการแพ้นมวัว ให้ลูกกลับมารับประทานนมวัวได้เร็วขึ้น และยังป้องกันการเกิดภูมิแพ้อื่น ๆ ที่อาจจะตามมาในอนาคต

หากคุณแม่สงสัยลูกอาจจะแพ้นมวัว ไม่ควรรอช้านะคะ มาลองทำแบบทดสอบเพื่อเช็คความเสี่ยงกันได้ที่นี่

อาการแพ้โปรตีนนมวัวสามารถรักษาให้หายขาดได้ การให้การรักษาที่มีประสิทธิภาพตั้งแต่ทารกเริ่มมีอาการ จะยิ่งช่วยทำให้หยุดอาการภูมิแพ้ได้เร็วขึ้น เพิ่มโอกาสการกลับมากินนมวัวและเจริญเติบโตได้ตามปกติ ลดโอกาสเกิดอาการภูมิแพ้ลูกโซ่ในอนาคต

อาหารคุณแม่ควรงดมีเพียงกลุ่มอาหารที่ลูกแพ้ เช่น หากลูกแพ้นมวัว แม่จะต้องงดผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของนมวัว ทั้งเบเกอรี่ กาแฟหรือโกโก้แบบใส่นม ฯลฯ หรือถ้าลูกแพ้อาหารจำพวกถั่ว แม่ก็อาจจะต้องงดด้วยเช่นกัน เพราะสารบางอย่างผ่านทางน้ำนมแม่สู่ลูกได้ นอกเหนือจากนี้ คุณแม่สามารถทานอาหารได้ปกตินะคะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณแม่ที่ให้นมลูก  การทานอาหารให้หลากหลาย สารอาหารครบถ้วน มีคุณประโยชน์ก็เป็นเรื่องสำคัญ

โภชนาการอาหารสำคัญที่เหมาะกับการบำรุงร่างกายคุณแม่ และไม่มีส่วนประกอบของนมวัว ยกตัวอย่างเช่น

          • การรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่

          • รับประทานอาหารที่มีโปรตีนจากเนื้อสัตว์ เช่น  เนื้อไก่ เนื้อปลา ฯลฯ เพราะโปรตีนเป็นองค์ประกอบสำคัญของในน้ำนม ที่ส่งเสริมการเจริญทางร่างกายรวมถึงภูมิต้านทานของลูก

          • ทานปลา เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลาทู ปลากะพง หรืออื่นๆ เพราะเป็นแหล่งสารอาหารอย่าง โอเมก้า 3 และดีเอชเอ จำเป็นต่อการพัฒนาระบบประสาทและสมอง

          • รับประทานผักและผลไม้สม่ำเสมอ ช่วยเพิ่มวิตามิน เกลือแร่ ใยอาหาร และสารต้านอนุมูลอิสระหลายชนิด

          • ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ

          • อาหารกลุ่มข้าว - แป้งที่ขัดสีน้อยหรือไม่ขัดสี เช่น ข้าวกล้อง

          • แหล่งอาหารเสริมธาตุเหล็ก อย่าง ตับ ไข่แดง เลือด ผักใบเขียว เช่น คะน้า กวางตุ้ง

          • แหล่งอาหารเสริมแคลเซียม เช่น ปลาเล็กปลาน้อย กุ้งฝอย

อีกหนึ่งปัญหาสุขภาพของลูกน้อยที่คุณแม่และครอบครัวไม่ควรมองข้าม ปัจจุบันเด็กไทยมีความเสี่ยงในการเป็นภูมิแพ้ที่สูงมากถึง 40% อาการที่พบบ่อยได้แก่ จาม คัดจมูก น้ำมูกไหล นอนกรน หรือผื่นขึ้นตามตัว ขยี้ตาบ่อย ๆ ชอบเอามือขยี้จมูก ลูกมักจะมีอาการเรื้อรัง เป็น ๆ หาย ๆ คุณพ่อคุณแม่อย่าได้นิ่งนอนใจ เพราะอาการเหล่านี้มักเป็นอาการของภูมิแพ้ ที่ลูก ๆ ควรจะได้รับการดูแลรักษา

แล้วคุณพ่อคุณแม่จะรู้ได้อย่างไร ว่าลูกเป็นภูมิแพ้หรือไม่ ไปทำความรู้จักกับโรคภูมิแพ้กัน

ภูมิแพ้เกิดจากปฏิกิริยาของภูมิต้านทานในร่างกายมีการตอบสนองที่มากและไวเกินปกติ (Hypersensitivity) ต่อสารก่อภูมิแพ้ที่ร่างกายสัมผัส เช่น  อาหาร อากาศ ยา ไรฝุ่น ละอองเกสร เป็นต้น ส่งผลให้เกิดการอักเสบที่อวัยวะต่างๆเช่น ผิวหนัง เยื่อบุจมูก เยื่อบุตา เยื่อบุทางเดินหายใจ หรือเยื่อบุทางเดินอาหาร เป็นต้น

 

ลูกน้อยจะมีอาการแสดงทางร่างกายในรูปแบบต่างๆ เฉพาะบุคคล ซึ่งมักพบอาการทาง 3 ระบบ ดังนี้

          1. อาการทางผิวหนัง: ผื่นผิวผนังอักเสบ (Eczema) หรือผื่นลมพิษ (Urticaria) โดยจะมีผื่นแดงขึ้นที่บริเวณใบหน้า หน้าผาก หรือศีรษะ และค่อย ๆ ลามไปยังแขน และลำตัว เด็กบางคนจะมีอาการคันตามใบหน้า ดวงตา หรือริมฝีปาก ปากบวม มีผื่นแดง ผิวแห้ง

          2. อาการในระบบทางเดินหายใจ: หายใจลำบาก หอบหืด จาม ไอ น้ำมูกไหล คันในคอหรือจมูก

          3. อาการในระบบทางเดินอาหาร: อาเจียน แหวะนม ท้องเสีย ปวดท้อง ท้องไส้ปั่นป่วน รวมถึงถ่ายเป็นมูกเลือด สำหรับอาการแพ้อาหาร (Food allergy) แพ้นมวัว (Cow Milk allergy) หรือไข้ละอองฟาง (Hay fever) ก็เป็นหนึ่งในกลุ่มอาการภูมิแพ้ และอาจพบอาการที่แสดงในหลายระบบดังกล่าวได้เช่นกัน

สาเหตุของโรคภูมิแพ้ในลูกน้อยสามารถถูกกระตุ้นได้จากปัจจัยต่าง ๆ ทั้งสภาพแวดล้อม อาหาร หรือยา ที่รับประทานเข้าไป โดยสามารถได้ดังนี้

 

1. กรรมพันธุ์
หากพบว่าญาติสายตรงในครอบครัว ได้แก่คุณพ่อ คุณแม่ หรือพี่น้องของลูกน้อย มีประวัติเป็นภูมิแพ้ ลูกมีโอกาสที่จะสืบทอดโรคภูมิแพ้ผ่านคนในครอบครัวได้สูงถึง 70% - 80% แม้แต่เด็กที่เกิดในครอบครัวที่ไม่มีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ ก็มีความเสี่ยงในการเป็นภูมิแพ้ได้ถึง 15% ซึ่งนั่นแปลว่า เด็กทุกคนมีความเสี่ยงภูมิแพ้ และมีโอกาสพัฒนาไปสู่อาการภูมิแพ้อื่น ๆ ได้เมื่อโตขึ้น

2. อาหาร
เป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ที่กระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ได้ ลูกสามารถแพ้อาหารได้หลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น นม ถั่ว แป้ง ธัญพืชต่าง ๆ ฯลฯ คุณแม่อาจจะพบอาการแพ้อาหารของลูกน้อย ในช่วงที่เริ่มให้รับประทานอาหารเสริมตามวัย หรือสำหรับคุณแม่ที่มีความจำเป็นต้องให้นมผงทดแทนนมแม่แก่ลูก ก็อาจจะพบอาการแพ้นมวัวหลังจากกินนมผงได้ โดยสามารถพบอาการแสดงได้ ภายในไม่กี่นาที หรือชั่วโมง

3. ยา สารเคมี
ยาที่มักพบรายงานการแพ้บ่อย เช่น ยาปฏิชีวนะกลุ่ม เพนิซิลลิน ซัลฟา เป็นต้น และยังรวมไปถึงสารเคมีในผลิตภัณฑ์ที่ลูกน้อยใช้เป็นประจำ เช่น ยาสระผม สบู่ โลชั่นทาผิวที่มีส่วนผสมของน้ำหอมหรือสารสกัดจากอาหารที่เสี่ยงแพ้ ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในครัวเรือน เป็นต้น การสัมผัสสารเคมีในผลิตภัณฑ์เหล่านี้ก่อให้เกิดอาการแพ้ทางผิวหนังได้

4. ความเครียด
เมื่อร่างกายเกิดภาวะเครียด เช่น เด็กรู้สึกไม่ปลอดภัยเมื่อคุณแม่ไม่อยู่ใกล้ ๆตัว หรือสภาพแวดล้อมไม่เอื้ออำนวยต่อการนอนหลับ ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมน และสารเคมีต่าง ๆ ซึ่งรวมไปถึงสารฮีสตามีน ซึ่งเป็นสารเคมีในร่างกายชนิดหนึ่งที่กระตุ้นอาการแพ้

5. มลภาวะ สิ่งแวดล้อมรอบตัว
มลภาวะเป็นพิษ สามารถกระตุ้นให้ลูกน้อยเกิดอาการแพ้ ผ่านทางสภาพแวดล้อมที่อาศัย อาหาร และสาธารณูปโภคต่าง ๆ ในบางรายอาจพบว่าสิ่งแวดล้อมรอบตัว เช่น สัตว์เลี้ยงในบ้าน ละอองเกสรดอกไม้ เชื้อรา แมลงสาบ ควันบุหรี่ ก็เป็นสาเหตุของภูมิแพ้ได้ด้วย

6. สาเหตุอื่น ๆ
เช่น ภาวะโรคที่ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันบกพร่อง เป็นต้น

รู้หรือไม่ว่า จากสถิติพบว่าปัจจุบันเด็กไทยมีความเสี่ยงภูมิแพ้สูงขึ้นถึง 40% และพันธุกรรมในครอบครัวเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งต่อความเสี่ยงการเป็นภูมิแพ้ให้กับลูกน้อยได้ถึง 70% - 80% และแม้ว่าคนในครอบครัวจะไม่มีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ เด็ก ๆ ก็อาจมีความเสี่ยงเป็นโรคภูมิแพ้ได้ถึง 15% นั่นหมายความว่าเด็กทุกคนมีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดภูมิแพ้ เพียงแต่จะปรากฎในรูปแบบที่แตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล

 

โดยผลการศึกษาพบว่า หากคุณพ่อ หรือคุณแม่ คนใดคนหนึ่งมีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ ความเสี่ยงของการเกิดภูมิแพ้ในลูกน้อยจะสูงถึง 20 – 40% หากทั้งคุณพ่อและคุณแม่มีประวัติเป็นภูมิแพ้ทั้งคู่ โอกาสเสี่ยงภูมิแพ้ของลูกน้อยจะสูงถึง 50 – 80% นอกจากนี้ หากพี่น้องของลูกน้อยมีประวิติการเป็นภูมิแพ้ หรือมีอาการแพ้ต่าง ๆ ก็สามารถส่งต่อความเสี่ยงในการเป็นภูมิแพ้ได้เช่นกัน

 

อีกหนึ่งความเข้าใจผิดคือ คุณพ่อคุณแม่หลายท่านอาจคิดว่าเพราะโรคภูมิแพ้ในเด็กเป็นเรื่องเล็ก เมื่อโตขึ้นไปอาการของโรคอาจจะหายไปเอง ซึ่งไม่ถูกต้องเสมอไป คุณพ่อคุณแม่ยุคใหม่จึงควรใส่ใจและทำความเข้าใจถึง 4 ข้อเท็จจริงของโรคภูมิแพ้ในเด็ก และหาป้องกันและดูแลลูกน้อยให้ห่างไกลจากโรคภูมิแพ้ได้ค่ะ

1. โรคภูมิแพ้ตัวการขัดขวางพัฒนาการลูกน้อย

โรคภูมิแพ้บางชนิด อาจจะดูไม่รุนแรง และสามารถรับมือได้ง่าย แต่หากไม่ได้รับการรักษาให้ดีขึ้น ก็อาจทำให้ลูกน้อยที่ปกติร่าเริงแจ่มใส กลายเป็นเด็กขี้หงุดหงิด งอแงง่าย อาการแพ้ทำให้เด็กได้รับการพักผ่อนได้ไม่เต็มที่ จำเป็นต้องพบแพทย์บ่อย จนบางครั้งถึงขั้นต้องขาดเรียน เสียโอกาสพัฒนาการการเรียนรู้ทั้งทางร่างกายและจิตใจ การเข้าสังคมกับผู้อื่น อีกทั้งยังส่งผลต่อคุณพ่อคุณแม่ที่อาจจะเกิดความกังวลต่อสุขภาพกายและใจของเด็ก ต้องหยุดงาน และเสียค่าใช้จ่ายตามมามากขึ้น

2. ภูมิแพ้ในเด็กปล่อยไว้อันตรายถึงชีวิต

อาจจะจะฟังดูน่ากลัว แต่คุณพ่อคุณแม่จำเป็นต้องรู้ว่า ปฏิกิริยาของอาการของโรคภูมิแพ้ในเด็กมีหลายระดับ ตั้งแต่ความรุนแรงเพียงเล็กน้อย เช่น ผื่นคัน จาม ไอ แค่เพียงให้รู้สึกรำคาญ ไปจนถึงอาการแพ้ขั้นรุนแรง ที่เรียกว่า “แอนาฟิแล็กซิส” (Anaphylaxis) การแพ้แบบรุนแรงนี้เกิดขึ้นไม่บ่อยนัก แต่ถ้าหากมีอาการจะมีผลต่อระบบต่าง ๆ ทั่วร่างกาย มักเกิดขึ้นภายในเวลาไม่กี่วินาที หรือไม่กี่นาทีหลังจากสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ ซึ่งการเกิดแอนาฟิแล็กซิสอาจทำให้เสียชีวิตได้ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาการที่พบเมื่อเกิดการแพ้แบบรุนแรง ได้แก่

          • อาการบวมที่ช่องคอและปาก หายใจลำบาก จากอาการหลอดลมตีบ
          • เกิดลมพิษ ผิวหนังมีผื่นแดง
          • ปวดเกร็งที่ท้อง คลื่นไส้ และอาเจียน
          • รู้สึกอ่อนแรงลงทันที หมดสติ

3. ยาช่วยบรรเทาอาการภูมิแพ้ แต่ไม่ช่วยให้หายขาดจากภูมิแพ้

ในปัจจุบันโรคภูมิแพ้ในเด็กหรือในผู้ใหญ่ยังไม่มียาที่รักษาให้อาการของโรคภูมิแพ้หายขาดได้ แต่ยาอาจช่วยควบคุมอาการโรคภูมิแพ้ได้ดีในระดับหนึ่ง เมื่อหยุดยาและได้รับปัจจัยกระตุ้นอาการแพ้ก็อาจจะกลับมาอีก

4. หากลูกมีอาการแพ้ชนิดนึงในวัยเด็ก จะส่งผลให้เด็กเป็นภูมิแพ้ชนิดอื่นตามมาเมื่อโตขึ้น

หากลูกน้อยมีอาการแพ้ตั้งแต่เล็ก ๆ และไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้องให้หาย จะทำให้ลูกน้อยมีโอกาสเกิดอาการแพ้ชนิดอื่นๆได้ในอนาคต ซึ่งอาการนี้เรียกว่า “ลูกโซ่ภูมิแพ้ หรือ Allergic March” อาการลูกโซ่ภูมิแพ้ เป็นลำดับการเกิดภูมิแพ้ หรือ “เรียกให้เข้าใจง่าย ๆ ว่าเป็น คำทำนายอาการล่วงหน้าของเด็กว่าจะเกิดภูมิแพ้ในแต่ละช่วงอายุแบบใดบ้าง”

จากงานวิจัยพบว่า รูปแบบของอาการแพ้จะแตกต่างกันในแต่ละช่วงอายุ โดยมักจะเริ่มจากอาการแพ้ผื่นผิวหนังและแพ้อาหารในวัยทารกและจะพบอาการภูมิแพ้ทางระบบทางเดินหายใจเมื่อโตขึ้น

ลำดับการแพ้จากลูกโซ่ภูมิแพ้

เริ่มทำแบบทดสอบความเสี่ยงภูมิแพ้ลูกน้อย ได้ที่นี่

การป้องกันภูมิแพ้ในเด็ก

หากเจ้าตัวเล็กมีอาการของภูมิแพ้อย่างแน่ชัดแล้ว ไม่ว่าจะเป็นภูมิแพ้อาหาร แพ้อากาศ หรือแพ้ฝุ่นละอองต่าง ๆ คุณแม่สามารถดูแลอาการภูมิแพ้ของลูกได้ ดังนี้

          1. หลีกเลี่ยงสารกระตุ้นภูมิแพ้ หากรู้แล้วว่าสิ่งใดเสี่ยงที่จะก่อให้เกิดภูมิแพ้ ยิ่งง่ายต่อการป้องกัน โดยเฉพาะถ้าเป็นในพื้นที่บริเวณบ้าน คุณแม่สามารถที่จะระมัดระวังสารก่อภูมิแพ้ได้ง่ายกว่าสถานที่อื่นข้างนอก

          2. พกยาที่จำเป็นไว้เสมอ แม้ว่าจะพยายามหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ใกล้ตัวแล้ว แต่ในบางครั้งก็อาจเกิดเหตุไม่คาดฝันที่นอกเหนือการควบคุม การพกยาบรรเทาอาการภูมิแพ้ไว้เสมอ ก็จะช่วยให้สามารถรับมือกับสถานการณ์ได้ทันท่วงที

          3. หากลูกมีอายุน้อยกว่า 6 เดือน การกินนมแม่ดีที่สุดสำหรับลูก เพราะสารอาหารในนมแม่มีบทบาทช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน เสริมการเจริญเติบโตของลูกน้อย หากลูกได้กินนมแม่อย่างเพียงพอ ก็จะช่วย ลดความเสี่ยงที่จะเกิดโรคภูมิแพ้

          4. กรณีที่คุณแม่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อขอคำปรึกษาการเลือกนมต่อไป 

แพทย์ส่วนใหญ่แนะนำโปรตีนย่อยอย่างละเอียด มีคุณสมบัติ Hypoallergenic ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ และอาจมี จุลินทรีย์สุขภาพอย่างแล็กโทบาซิลัส รามโนซัส จีจี (LGG) เสริมภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ช่วยหยุดอาการแพ้นมวัว ลูกกลับมาทานนมวัวได้เร็วขึ้น และลดการเกิดภูมิแพ้ในอนาคต

เมื่อลูกน้อยอายุมากกว่า 6 เดือน หากคุณแม่สามารถให้นมแม่ต่อตามเดิมร่วมกับการเสริมอาหารตามวัย แต่ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่ลูกน้อยแพ้ ถ้าหากพบว่ามีอาการผิดปกติหลังการกินอาหารชนิดใดชนิดหนึ่ง ควรหยุดกินอาหารประเภทนั้น และปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคภูมิแพ้ เพื่อตรวจสอบให้แน่ชัดทันที

แนวทางการดูแลสิ่งแวดล้อมเพื่อป้องกันภูมิแพ้ในเด็กกลุ่มเสี่ยง

          1. ลดการสัมผัสกับไรฝุ่น โดยการจัดบ้านให้เป็นระเบียบ โดยเฉพาะในห้องนอน ไม่ควรปูพรม และควรทำความสะอาดด้วยการเช็ดถูทุกวัน ใช้เครื่องนอนแบบทอแน่นป้องกันไรฝุ่น ทำความสะอาดเครื่องนอนทุกสัปดาห์ด้วยการซักด้วยน้ำร้อนหรือใช้เครื่องอบผ้าหลังการซักด้วยอุณหภูมิ 55 - 60 องศาเซลเซียส เป็นเวลาประมาณ 30 นาที

          2. ลดการสัมผัสกับสัตว์เลี้ยง โดยไม่นำมาไว้ในห้องนอน อาบน้ำให้สัตว์เลี้ยวอย่างน้อยทุกสัปดาห์ จัดให้มีการระบายอากาศที่ดี หรือใช้เครื่องฟอกอากาศระบบ HEPA ในห้องที่ปิดประตูหน้าต่าง

          3. ลดการสัมผัสกับซากแมลงสาบ โดยกำจัดสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเจริญเติบโตของแมลงสาบ 

อ้างอิง: แนวทางปฏิบัติในการป้องกันโรคภูมิแพ้ของประเทศไทย พ.ศ. 2563

เมื่อไหร่ควรพาลูกน้อยไปตรวจอาการภูมิแพ้

หากคุณแม่พบว่าลูกน้อยมีอาการที่คล้ายกับภูมิแพ้ดังที่กล่าวไปข้างต้น และสงสัยว่าเจ้าตัวเล็กน่าจะมีความเสี่ยงที่จะเป็นภูมิแพ้ หรือมีอาการเรื้อรังไม่หาย ควรหาโอกาสพาลูกไปพบกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำ นอกจากการซักประวัติและตรวจร่างกายแล้ว แพทย์อาจจะทำการทดสอบภูมิแพ้เพื่อให้ทราบด้วยว่าผู้ป่วยแพ้สารชนิดใดร่วมด้วย ซึ่งการวินิจฉัยที่ได้รับความนิยมได้แก่

          1. การตรวจภูมิแพ้โดยการทดสอบทางผิวหนัง โดยแพทย์จะหยดน้ำยาลงบนแขนหรือหลังของเจ้าตัวเล็ก แล้วใช้เข็มสะกิดเบา ๆ เพื่อทดสอบดูว่าเด็กแพ้สารอะไรบ้าง วิธีนี้มักใช้กับเด็กที่โต เพราะจะให้ความร่วมมือในการทดสอบภูมิแพ้มากกว่าเด็กเล็กที่อาจจะร้องได้เพราะกลัว และกระบวนการทดสอบมีระยะเวลาที่นาน

          2. การตรวจภูมิแพ้โดยการเจาะเลือด โดยแพทย์จะทำการเจาะเลือดแล้วนำไปตรวจในห้องปฏิบัติการเพื่อทดสอบว่าเด็กแพ้สารอะไรบ้าง ซึ่งวิธีนี้มักนิยมใช้ในเด็กเล็ก ๆ เพราะลดความกลัวของเด็กได้ง่ายกว่า เนื่องจากใช้เวลาในการเจาะเลือดไม่นาน

การเริ่มอาหารตามวัยในเด็กกลุ่มเสี่ยงภูมิแพ้สูง

          • แนะนำให้กินนมแม่อย่างน้อย 4 เดือน

          • ในช่วงอายุ 4 - 6 เดือน ควรเริ่มอาหารเสริมตามวัยทีละชนิดทุก 3 - 5 วัน ทีละน้อย ๆ และค่อย ๆ เพิ่มปริมาณ โดยอาจเริ่มด้วยข้าว ผักใบเขียว หมู ไก่ ปลาน้ำจืด ผักส้มแดง ไข่แดงที่ปรุงสุกสมบูรณ์

          • หากลูกสามารถกินอาหารดังกล่าวได้โดยไม่พบความผิดปกติ สามารถเริ่มอาหารที่มีโอกาสทำให้เกิดการแพ้ได้สูง เช่น นมวัว ไข่ทั้งฟอง ถั่วเหลือง แป้งสาลี ในช่วงอายุหลัง 6 เดือน และติดตามอาการแพ้อย่างใกล้ชิด

          • อาหารทะเลทุกชนิด ควรเริ่มหลังอายุ 1 ปี โดยเริ่มจากปลา

          • หากนมแม่ไม่เพียงพอ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเลือกนมสูตรที่เหมาะสมกับลูกน้อยอย่างโปรตีนย่อยอย่างละเอียดและโพรไบโอติก ที่มีส่วนสำคัญที่ช่วยลดการเกิดภูมิแพ้ของลูกน้อยได้ 

อ้างอิง: แนวทางปฏิบัติในการป้องกันโรคภูมิแพ้ของประเทศไทย พ.ศ. 2563

อาหารสำหรับคุณแม่ของเด็กกลุ่มเสี่ยงภูมิแพ้สูงในช่วงตั้งครรภ์และให้นมบุตร

แนะนำให้คุณแม่กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ โดยไม่มีความจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงอาหารที่เสี่ยงจะก่อให้เกิดการแพ้ เช่น นมวัว ถั่ว อาหารทะเล ไข่ เป็นต้น เนื่องจากการงดอาหารมีความเสี่ยงทำให้แม่และทารกขาดสารอาหารได้ อย่างไรก็ดี คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงควันบุหรี่และสารก่อภูมิแพ้อื่น ๆ เช่น แมลงสาบ ร่วมด้วย