เด็กท้องอืด ใช้สมุนไพรช่วยได้ผลมั้ย

ในสมัยรุ่นปู่ย่าตายาย เมื่อเด็กท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้องจนร้องกวนโยเย พ่อแม่ก็จะพยายามหาวิธีแก้ไขอาการตามภูมิปัญญาสมัยนั้น การสรรหาสมุนไพรต่างๆ มาช่วยบรรเทาอาการเหล่านี้ของลูกให้ดีขึ้นก็เป็นอีกวิธีหนึ่ง และปัจจุบันการใช้สมุนไพรเพื่อแก้ไขอาการเด็กท้องอืด ท้องเฟ้อ ก็ยังทำกันอยู่ในครอบครัวไทย แต่อาการนี้ของเด็กจะบรรเทาลงได้หรือไม่ หรือเป็นการแก้ที่ปลายเหตุ เรามาหาคำตอบกันค่ะ

ความเชื่อไทยกับวิธีช่วยบรรเทาอาการเด็กท้องอืด ไม่สบายท้อง

• ทามหาหิงคุ์ วิธีช่วยบรรเทาอาการเด็กท้องอืด ไม่สบายท้องตามความเชื่อไทย ที่ขาดไม่ได้นั่นก็คือมหาหิงคุ์ ที่ปัจจุบันมีการผลิตที่ก้าวหน้าด้วยการสกัดมหาหิงคุ์ในรูปทิงเจอร์มหาหิงคุ์ เป็นของที่ต้องมีของคุณแม่ลูกอ่อนทั้งหลาย เพื่อไว้ใช้ทาท้อง ฝ่ามือ และฝ่าเท้า เพื่อบรรเทาอาการเด็กท้องอืด อึดอัดท้อง

• ใช้หัวไพล ใบกะเพรา คุณแม่บางคนก็นำหัวไพลสดมาตำ แล้วนำน้ำมันที่ได้มาทาบริเวณท้องของลูก เพื่อบรรเทาอาการเด็กท้องอืด อึดอัดท้องเช่นกัน หรือการนำใบกะเพราที่มีติดครัวแทบทุกบ้านมาต้มให้ลูกกินน้ำ เพื่อขับลมในกระเพาะให้เด็กสบายท้อง

• ใบพลูอังไฟ บางคนก็นำใบพลู 4-5 ใบ มาอังไฟหรือลนกับเทียน เพื่อให้ใบพลูอ่อนและพออุ่นๆ แล้วนำไปวางบนท้องเด็กซ้อนกันหลายชั้น พอใบพลูเย็นก็ให้เปลี่ยนใบใหม่ เชื่อว่าใบพลูมีน้ำมันหอมระเหยที่ช่วยบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อได้เช่นกัน

ข้อควรระวังเมื่อใช้สมุนไพรกับเด็ก

การใช้สมุนไพรในเด็กต้องคำนึงถึงข้อควรระวังเป็นพิเศษ ทั้งเรื่องปริมาณการใช้ให้เหมาะกับวัยของลูก การเลือกส่วนต่างๆ ของสมุนไพรมาใช้ให้ถูกว่า แต่ละชนิดจะต้องใช้ราก ใบ ดอก หรือผล เพื่อการออกฤทธิ์ที่ได้ผล รวมถึงวิธีการใช้ก็ต้องศึกษาให้ดีด้วย บางชนิดต้องนำมาต้ม บางชนิดต้องใช้สดถึงจะช่วยลดอาการของลูกได้ เพราะหากใช้ไม่ถูกวิธีผลที่คิดว่าจะเกิดอาจกลายเป็นผลเสีย คุณแม่จึงต้องระมัดระวังกันด้วยค่ะ

เด็กท้องอืด ใช้สมุนไพรช่วยตามความเชื่อไทยได้ผลมั้ย

เมื่อเด็กท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้อง การใช้สมุนไพรในเด็กดังกล่าว ช่วยบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้องของลูกได้ แต่ใช้ได้เพียงชั่วคราวเท่านั้น และเป็นการรักษาที่ปลายเหตุ เพราะหากคุณแม่รู้ถึงสาเหตุที่แท้จริงของอาการเด็กท้องอืด ท้องเฟ้อ การแก้ไขปัญหาอาจตรงจุดและได้ผลที่ดีกว่า

สาเหตุที่เด็กท้องอืด ท้องเฟ้อ

เพราะเด็กไม่ใช่ผู้ใหญ่ตัวเล็ก ระบบทางเดินอาหารของเขายังบอบบาง เอนไซม์ย่อยโปรตีนและแลคโตสยังทำงานไม่สมบูรณ์ โปรตีนและแลคโตสจึงผ่านจากลำไส้เล็กไปสู่ลำไส้ใหญ่ ซึ่งมีแบคทีเรียอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก และแบคทีเรียเหล่านี้นี่เองที่เป็นตัวย่อยน้ำตาลแลคโตสและโปรตีนที่ตกค้างในลำไส้ จึงทำให้เกิดแก๊สในทางเดินอาหารของลูก จนเป็นสาเหตุของอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้อง จนลูกร้องไห้กวนโยเยอย่างที่คุณแม่ประสบอยู่

การดูแลแก้ไขเมื่อเด็กท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้อง

เมื่อคุณแม่ทราบถึงสาเหตุที่แท้จริงแล้ว ก็ควรหันมาดูแลใส่ใจที่ต้นเหตุกันดีกว่า เริ่มตั้งแต่...

• การจัดท่าให้นมที่ถูกต้อง เพื่อไม่ให้ลมหรืออากาศเข้าท้องลูก โดยขณะให้นมลูกควรยกศีรษะลูกให้อยู่สูงกว่าลำตัวเล็กน้อย

• จับลูกไล่ลม ทุกครั้งที่ลูกอิ่มนมแล้ว คุณแม่ต้องไม่ลืมที่จะจับลูกไล่ลมเพื่อให้เรอออกมา ลูกจะได้สบายตัวสบายท้อง

  

   

• รักษาความสะอาดอุปกรณ์ให้นม หรือขวดนมต่างๆ ก็ต้องพิถีพิถันในการล้างการจัดเก็บเป็นพิเศษ เพื่อป้องกันการปนเปื้อนเชื้อโรคที่อาจส่งผลให้เกิดอาการท้องอืดท้องเฟ้อได้

• หลีกเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดแก๊สในกระเพาะ ทารกที่กินนมแม่ คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดแก๊สในกระเพาะมาก เช่น ถั่วต่าง ๆ ผักบางชนิดเช่น กะหล่ำปลี เป็นต้น

• ลองเปลี่ยนนม หากคุณแม่พยายามทำทุกวิธีแล้ว ลูกยังมีอาการไม่สบายท้องอยู่ คุณแม่ควรปรึกษาคุณหมอ เพื่อดูอาการและหาวิธีรักษาที่เหมาะสม เช่น หากลูกกินนมผงก็ลองปรึกษาคุณหมอเพื่อเปลี่ยนนมเป็นนมสูตรย่อยง่าย ที่มีโปรตีนที่ผ่านการย่อยบางส่วน และมีน้ำตาลแลคโตสต่ำกว่านมสูตรปกติ ซึ่งจะเหมาะสมกับระบบการย่อยที่ยังบอบบางของลูก นมสูตรนี้จะช่วยให้ลูกกลับมาสบายตัว ไม่มีปัญหาท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้องมารบกวนให้คุณแม่ต้องกังวลใจ

เมื่อแก้ไขปัญหาได้ตรงจุด อาการเด็กท้องอืด ท้องเฟ้อก็บรรเทาลง เด็กก็จะสบายตัว พร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบตัวได้ดี คุณแม่ก็เตรียมชื่นใจไปกับพัฒนาการในแต่ละชั่วโมงของลูกได้เลยค่ะ

ตรวจสอบข้อมูลโดย : ผศ.พญ.ดิษจี ลุมพิกานนท์
กุมารแพทย์ สาขาทารกแรกเกิดและปริกำเนิด
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ วชิรพยาบาล