Enfa สรุปให้:
-
ทักษะ EF คือ ทักษะของสมองส่วนหน้าที่มีหน้าที่ควบคุม ความคิด อารมณ์ และการกระทำ กล่าวสั้น ๆ คือ ทักษะเพื่อประสบความสำเร็จ และจะสามารถประเมินทักษะดังกล่าวได้ตั้งแต่ยังเล็ก เช่น อายุ 2 ขวบ ขึ้นไป
-
มีหลักฐานจากงานวิจัยว่า ทักษะ EF ส่งผลต่อการประสบความสำเร็จในชีวิต ตั้งแต่วัยเด็กอย่างเรื่องการเรียน จนไปถึงวัยผู้ใหญ่ในการจัดการสิ่งต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน
-
การได้รับสารอาหารจำเป็นจาก น้ำนมเหลือง (Colostrum) ในนมแม่ เป็นสิ่งสำคัญที่จะเตรียมความพร้อมด้านร่างกายของลูกน้อยให้พร้อมเรียนรู้ และเจริญเติบโต และใช้ทักษะ EF ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เลือกอ่านตามหัวข้อ
• EF คืออะไร
• EF ประกอบไปด้วยอะไรบ้าง
• EF สำคัญมากขนาดไหน
• เสริมสร้าง EF ด้วยนมน้ำเหลืองในนมแม่
คุณพ่อคุณแม่หลายท่านคงเคยได้ยินคำว่า ทักษะ EF กันมาบ้าง แต่สงสัยมั้ยว่า จริง ๆ แล้วทักษะ EF คืออะไร แตกต่างจากทักษะอื่นอย่าง IQ EQ หรือไม่ ทักษะนี้สามารถแสดงถึงความฉลาดด้านใดกันแน่ และจะทำอย่างไรเพื่อเสริมสร้าง EF ที่ดีให้กับเด็ก ๆ วันนี้เอนฟารวบรวมคำตอบไว้ในบทความนี้แล้วค่ะ
EF คืออะไร
Executive Function หรือ EF คือ ทักษะของสมองส่วนหน้าที่สามารถควบคุม ความคิด อารมณ์ และการกระทำ เพื่อให้ไปถึงเป้าหมายที่ต้องการ ซึ่งในการที่เด็กจะเติบโต พัฒนาความสามารถ พัฒนากระบวนการคิด การตัดสินใจ วางแผน จนไปถึงการตั้งเป้าหมายด้วยตนเองได้นั้น จำเป็นต้องมีทักษะ EF
หากกล่าวสั้น ๆ EF คือ ทักษะสมองเพื่อความสำเร็จนั่นเอง โดยทักษะนี้จะเริ่มพัฒนาตั้งแต่แรกเกิด และสามารถประเมินได้ตั้งแต่อายุ 2 ขวบขึ้นไป
EF ประกอบด้วยอะไรบ้าง
จากการศึกษาทฤษฎีส่วนใหญ่เกี่ยวกับทักษะ EF กล่าวว่า มีอยู่ 3 องค์ประกอบหลัก คือ
1. ความสามารถในการจดจำ (Working Memory) เป็นความสามารถที่จะจดจำข้อมูลต่าง ๆ และสามารถนำข้อมูลเหล่านี้ออกมาใช้ได้ เช่น จดจำคำสั่งที่คุณแม่ให้ไปหยิบของในครัวได้
2. ความยืดหยุ่นทางความคิด (Cognitive Flexibility) คือ การวิเคราะห์สิ่งต่าง ๆ เรื่องราวต่าง ๆ ในหลายมุมมอง อย่างการปรับเปลี่ยนเป้าหมาย เปลี่ยนวิธีแก้โจทย์คณิตศาสตร์ซึ่งสามารถใช้ได้หลายวิธี
3. ความสามารถในการควบคุมตนเอง (Inhibitory Control) การอดทนต่อสิ่งยั่วยุทางอารมณ์ได้ ไม่วอกแวก เช่น ระหว่างที่เดินไปห้องครัวเพื่อไปหยิบของให้คุณแม่ ก็ไม่หยุดระหว่างทางเพื่อเล่นกับแมวเพลินจนลืมสิ่งที่จะไปหยิบให้กับคุณแม่
EF สำคัญมากมั้ยนะ
หลักฐานจากงานวิจัยยืนยันว่า EF มีส่วนสำคัญที่ส่งผลต่อความสำเร็จในทุกช่วงชีวิตของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นการแก้ปัญหา การเรียนรู้ การวางแผน การจัดการ การตัดสินใจ และสำคัญอย่างยิ่งสำหรับเด็ก เพราะยิ่งเราเสริมสร้างได้เร็วเท่าไหร่ ทักษะเหล่านี้ก็จะส่งผลไปจนถึงความสำเร็จในวัยผู้ใหญ่ด้วย
โดยจะเห็นได้ชัดจากการที่เด็กต้องใช้ทักษะเป็นประจำอยู่แล้วกับการเรียน การใช้ชีวิตประจำวัน กล้าตัดสินใจ ปรับตัวได้ดี ซึ่งเราสามารถให้เด็ก ๆ มีทักษะได้ด้วยการทำกิจวัตรทั่วไป เช่น การอ่านหนังสือนิทานก่อนนอน เล่นปีนป่าย ต่อบล็อกไม้ เล่นดนตรี แต่นอกจากการทำกิจกรรมเหล่านี้แล้ว การเสริมสร้างโภชนาการที่เหมาะสม และเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย มีความสำคัญต่อการเตรียมพร้อมทางร่างกาย และจิตใจต่อการเรียนรู้ให้ลูกน้อยได้เป็นอย่างดี
เสริมสร้าง EF เริ่มต้นจากน้ำนมเหลือง (Colostrum) ของแม่
ในวันทารกโภชนาการที่สำคัญที่สุดก็คือ นมแม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน น้ำนมเหลือง (Colostrum) ที่มีระดับโปรตีนสำคัญอย่าง Lactoferrin ที่สูง ซึ่งมีนัยยะสำคัญในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และช่วยป้องกันการติดเชื้อจากแบคทีเรียต่าง ๆ อันเป็นสาเหตุของการเจ็บป่วย โดยเฉพาะในทางเดินอาหารและลำไส้จึงลดความเสี่ยงต่อการเกิดอาการท้องเสีย
น้ำนมเหลืองจำเป็นสำหรับเด็กผ่าคลอด
ถึงแม้ในปัจจุบันการผ่าคลอดจะเป็นอีกทางเลือกหนึ่งของคุณแม่หลายท่าน เพราะมีความปลอดภัยทั้งต่อตัวแม่และเด็ก แต่การผ่าคลอดก็มีความเสี่ยงด้านสุขภาพของคุณแม่อย่างความเสี่ยงต่อการฉีกขาดของมดลูก หรือเกิดปัญหาแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์ครั้งต่อไปเช่นกัน
ปกติแล้วแพทย์จะไม่แนะนำให้ทำการผ่าคลอดหากว่าคุณแม่สามารถคลอดได้อย่างปกติโดยปลอดภัย เด็กที่คลอดด้วยวิธีผ่าคลอดก็อาจจะไม่ได้รับโพรไบโอติกที่ได้จากการคลอดธรรมชาติซึ่งถือว่าเป็นภูมิต้านทานตั้งต้น
อย่างไรก็ตาม น้ำนมเหลือง หรือ Colostrum ก็เป็นอีกช่องทางหนึ่งที่จะเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับลูกได้ เพราะในน้ำนมเหลืองมีสารภูมิคุ้มกันจำเป็นที่จะช่วยให้ลูกน้อยมีร่างกายที่แข็งแรง มีความพร้อมทางร่างกายเพื่อต่อยอดไปเสริมสร้างทักษะ EF และทักษะอื่นที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโต และพัฒนาการต่อไป
เด็กไม่ได้เกิดมาพร้อมทักษะที่สามารถใช้งานได้เลย แต่เด็กเกิดมาพร้อมความสามารถที่จะพัฒนาทักษะเหล่านั้นให้ใช้งานได้ดีตลอดการใช้ชีวิตจนไปถึงประสบความสำเร็จตามที่ตั้งใจ สิ่งสำคัญที่จะช่วยเสริมสร้างทักษะเหล่านั้น คือ การเตรียมความพร้อมของจิตใจ และร่างกาย ให้พร้อมเรียนรู้อยู่เสมอ
- Center on the Developing Child at Harvard University. “Inbrief: Executive Function.” Center on the Developing Child at Harvard University, 29 Oct. 2020, https://developingchild.harvard.edu/resources/inbrief-executive-function/
- Logsdon, Ann. “How to Help Children Who Have Problems with Executive Functioning.” Verywell Family, 17 Sept. 2020, www.verywellfamily.com/executive-functioning-2162084.
- Center on the Developing Child at Harvard University. “Executive Function & Self-Regulation.” Center on the Developing Child at Harvard University, 24 Mar. 2020, www.developingchild.harvard.edu/science/key-concepts/executive-function/.
- ผลิตผลการพิมพ์, นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์. “อะไรคือ EF และอะไรมิใช่ .” Vmagazine, edited by Vmagazine, April-June ed., vol. 30, Vmagazine, Thailand, Bangkok, 2019, pp. 40–41. รักลูกให้ดี.
- เชาว์กุลจรัสศิริ, แพทย์หญิงอรรัตน์. “EF คืออะไร? EF สำคัญอย่างไร?” Manarom Hospital, www.manarom.com/blog/EF_Executive_Function.html. Accessed 22 May 2023.
บทความแนะนำสำหรับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
